Gerðir kirkjuþings - 2019, Blaðsíða 5
5
Setningarræða forseta kirkjuþings, Drífu Hjartardóttur
59. kirkjuþing hinnar íslensku þjóðkirkju er sett.
Ég býð kirkjuþingsfulltrúa og góða gesti hjartanlega velkomna til setningarathafnar
kirkjuþings. Sérstaklega vil ég bjóða dómsmálaráðherra, Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur,
hjartanlega velkoma og þakka þá vinsemd sem hún sýnir kirkjuþingi með því að vera hér
með okkur í dag.
Þá vil ég einnig bjóða fyrrverandi biskup og fyrrverandi forseta kirkjuþings og maka
þeirra hjartanlega velkomna.
Eftir setningarathöfnin hér í Háteigskirkju munum við færa okkur yfir í nýtt húsnæði
biskupsstofu að Katrínartúni 4, þar sem kirkjuþing hefur fengið góða fundaaðstöðu til
þinghalda. Þingsalurinn nýi ber nafnið Þingvellir og þar er búið að koma upp tveimur
stórum skjáum þar sem þingmálum verður varpað upp, með því verður kappkostað að
þingið verði sem mest pappírslaust í anda umhverfisstefnu kirkjunnar.
Þetta er þriðja kirkjuþing þessa kjörtímabils, en aukakirkjuþing 2019 var haldið í lok
ágúst, þar sem viðbótarsamningur íslenska ríkisins og þjóðkirkjunnar var lagður fram og
samþykktur. Með samþykkt þessa viðbótarsamnings er að mínu mati stigið stórt skref
í sögu þjóðkirkjunnar, skref til aukins sjálfræðis í málefnum hennar, einkum er varðar
fjármálaumsýslu og starfsmannamál.
Aðdraganda þessarar samningsgerðar má rekja til ársins 2015 en á aukakirkjuþingi
sem haldið var í Neskirkju þann 14. ágúst 2015 hafnaði kirkjuþing beiðni ríkisins um
afslátt af greiðslum ríkisins vegna kirkjujarðasamkomulagsins, en slík beiðni ríkisins
hafði verið samþykkt á kirkjuþingum allar götur frá hruni. Í framhaldi af því óskaði
ríkið eftir viðræðum við þjóðkirkjuna um fjárhagsleg samskipti ríkis og kirkju, bæði
um kirkjujarðasamkomulagið og sóknargjöldin. Ríkið taldi rétt að einfalda framkvæmd
kirkjujarðsamningsins og féllst þjóðkirkjan á það.
Á reglulegu kirkjuþingi 2015 var samþykkt þingsályktun um skipun viðræðuhóps við
ríkisvaldið um fjárhagsleg samskipti ríkisins og þjóðkirkjunnar. Þá sam þykkti kirkju-
þing að fela forseta þingsins og tveimur fulltrúum, kjörnum á kirkjuþingi að annast við-
ræðurnar við ríkið. Með viðræðunefndinni skyldu starfa formenn fasta nefnda kirkjuþings.
Nefndinni var heimilt að kallað sér til ráðuneytis hverja þá, sem þörf þætti vegna sér-
þekkingar á þessum samskiptum. Á þinginu voru kirkju þings full trúarnir Jónína Bjartmarz
og Óskar Magnússon kosin í viðræðunefndina af þjóð kirkjunnar hálfu og á kirkju þingi
2017 var umboð nefndarinnar framlengt. Síðar var ákveðið að tilmælum kirkju ráðs að nýr
kjörinn forseti kirkjuþings tæki sæti í nefndinni.
Samninganefndirnar héldu marga fundi einkum þegar á leið og tillögur að
viðbótarsamningi voru þar ræddar í þaula. Á fundi 23. ágúst sl. kom fram að fulltrúar
ríkisins töldu að ekki yrði komist lengra í viðræðum og óskuðu eftir að samningsdrögin,
eins og þau lágu fyrir þá, yrðu lögð fyrir kirkjuþing. Forseti taldi því rétt að bregðast skjótt
við og boðaði til aukakirkjuþings, eins og hann hefur heimild til að gera þegar brýna
nauðsyn ber til. Þingið var haldið var í lok ágústmánaðar og þar var samningurinn ræddur,
borinn upp og samþykktur. Áður hafði hann verið kynntur kirkjuráði og formönnum