Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1957, Blaðsíða 9
7
í góðu gildi fyrir Austurland, þótt nokkuð sé um liðið, síðan þeim lauk,
að minnsta kosti verða þær ávallt að teljast mikilsverð undirstaða fyrir
þá tilraunastarfsemi, sem nú er rekin austur þar. Virtist því einhlítt og
sjálfsagt að sýna tilraunum þessum þann sóma að gera þær upp, svo sem
efni stóðu til, og draga af þeim þann lærdóm, sem verða má. Þetta hefði
átt að gera óðar og Eiðastöðin var lögð niður og meðan maður sá, er mest
hafði um þessar tilraunir fjallað, var í tölu lifenda. Hefði þá vafalaust
mátt fá meiri fræðslu um þær, heldur en fengin verður úr tilraunabók-
unum, sem geyma lítið annað en hinn tölulega árangur, auk greinargerð-
ar um tilhögunina. Þannig kernur sér oft illa að vita ekki um jarðveginn,
sem tilraunin varð gerð í, legu tilraunarinnar og meðferð landsins áður
en tilraunin er gerð, og ýmislegt fleira mætti nefna.
Það eykur gildi margra þessara tilrauna, að hliðstæðar tilraunir hafa
verið gerðar um svipað leyti, bæði á Akureyri og á Sámsstöðum. Virðist
gott samræmi og eðlilegt milli árangursins frá þessum tilraunastöðvum,
einkum milli Akureyrar og Eiða.
í skýrslu þessa er tekið eins mikið af tilraunum frá Eiðum og unnt
var og gat haft nokkurt gildi, og á tímabilinu 1928—1941 er aðeins sleppt
einni tilraun, sem að vísu var gerð í mörg ár af mestu kostgæfni, en til-
högunin var svo gölluð, að eigi gat svarað kostnaði að eyða tíma í að
reikna hana út. Tilraun þessi átti að fjalla um samanburð á Nitrophoska,
jafngildum áburðarskammti og venjulegum áburðarskammti af ósam-
settum áburðartegundum. — Sá Ijóður var þó á þessu, að Nitrophoska-
skammturinn og jafngildi skammturinn voru alls ekki jafngildir, og vék
mikið frá réttu lagi, eða um 17%. Tilraunin gat því engan samanburð
gefið á Nitrophoska og venjulegum ósamsettum áburði. Þá voru skammt-
ar þeir, er nefndir voru „jafngildur" og „venjulegur“, svo líkir, að þess
var ekki að vænta, að þeir gæfu nokkurn mun. Ennfremur var áburðar-
magni breytt að minnsta kosti tvisvar á tilrauninni á tímabilinu, og
búfjáráburður borinn á áburðarlausa liðinn, að minnsta kosti sum árin.
Allt þetta gerir árangur tilraunarinnar gersamlega ónothæfan.
Nokkuð gætir þess, að áburðarskömmtum sé breytt í tilraununum á
Eiðum í miðjum klíðum. Áburðarþörfin þar virðist hafa verið mikil, og
hafa því áburðarskammtar þeir, sem byrjað var með, oft gefið allt of litla
uppskeru. Áburðarmagnið hefur þá verið aukið, og kemur það ekki að
sök, þegar aukningin er hlutfallsleg yfir alla tilraunina, sem oftast er.
Tilraunirnar á Eiðum voru fyrst og fremst áburðartilraunir, en einnig
voru gerðar þar nokkrar nýræktartilraunir, tegundatilraunir o. fl. Sumar
áburðartilraunirnar hafa fyrst og fremst staðbundið gildi, en flestar þeirra
verða ekki taldar mjög staðbundnar, eða hafa jafnvel almenna þýðingu.
Við útreikning og uppgjör þessara tilrauna hefur verið fylgt nokkuð