Rökkur - 01.10.1922, Side 51
eins og það var í æsku hans. Og það var eins og allt hvíslaði að
honum: Manstu ekki? Hann man! Hann lítur víða akra, skóga og
þorp. Nóttin faðmar hauður og haf. Á þessari stund á luktin hans
að varpa ljósþríhyrningi á sjóinn.
En vitavörðurinn er þar ekki. Hann er í þorpinu gamla, á
bernskustöðvunum. Höfuð öldungsins drúpir þars hann liggur.
Hann dreymir. Ótal draummyndir svífa hjá, en óreglulega. Hann
lítur ekki kofann, sem hann fæddist í, því hann brann í stríði.
Hann lítur ekki föður sinn og móður, því þau dóu, er hann var
barnungur. En samt var þorpið gamla eins og hann hefði farið
þaðan í gær. Hann lítur smáhús í röðum og ljós í hverjum glugga,
víggarðinn, mylluna og tjarnirnar báðar, og hann lítur jafnvel
froskana skvettast til og frá. Einu sinni hafði hann verið á verði í
þorpinu heila nótt. Hann dreymir sjálfan sig á verði. Beint á móti
var veitingahúsið. Hann lítur þangað votum augum. Þar er sungið
og drukkið og hrópað, og köllin skera eyðiþögn næturinnar. Og
Ulanarnir ríða í burtu og neistar hrökkva undan hófum fákanna.
Og nóttin er honum löng, þarna sem hann situr á hesti sínum.
Allt er hljótt. Öll Ijós eru slökkt. Og þokan leggst á landið. Nú
rís hún upp og er eins og stórt, hvítt ský yfir allri jörðinni. Haf-
stórt ský, finnst honum. Nóttin er kyrr og köld, í sannleika pólsk
nótt. Bráðum mun dagur rísa í austri. — Hanagal kveður við hjá
hverjum kofa. Storkarnir umla úti í fjarskanum. — Úlananum
líður betur. í gær höfðu menn talað um „orustu á morgun“. Húrra
Þar verður geyst farið, með flögg í brjósti fylkingar, og heróp
verður á hvers manns vörum. Blóð hins unga Úlana ólgar, þó enn
sé kalt. En dagur er á lofti. Nóttin horfin. Skógar hafa birzt, runnar,
rjóður, raðir húsa, mylnan, grenitrén. Hvílíkt land! Fagurt, heill-
andi, í skini morgunsólarinnar.
Ó, landið fagra, eina landið!
Þögn. Varðmaðurinn, Úlaninn, leggur við hlustirnar. Einhver
nálgast. Varðmannaskipti! Auðvitað! Skyndilega er kallað harð-
neskjulega:
„Gamli karl! Upp! Vaknaðu! Hvað er um að vera? Hvernig í
dauðanum —?“
Öldungurinn opnar augu sín og starir undrandi á þann, sem
mælt hafði. Leifar draumsýnanna virðast enn virkileiki. Nú blasir
virkileikinn kaldur við honum. Fyrir framan hann stendur Johnson,
hafnarvörðurinn.
51