Úrval - 01.12.1942, Page 27

DJENGIS KHAN
DROTTNARI HEIMSINS
25
saman, eða jafnvel í heil ár.
Ennið var flatt og það var
langt bil á milli augnanna, sem
voru ávallt rauð og þrútin af
sandfoki. En þau voru samt
hvöss og snör. Hann var fámáll
og sagði aldrei neitt fyrr en
eftir rækilega umhugsun.
Þegar Temudjin var orðinn
fimmtugur, var hann búinn að
sameina alla ættbálka Mið-Asíu
og var sjálfur einvaldur foringi
þeirra. Nafn hans var þekkt um
allar steppurnar, en ef ör f jand-
manns hefði fundið réttan blett
á herklæðum hans, mundi hans
naumast hafa verið getið í sög-
unni. Hin miklu frægðarverk
hans voru öll unnin sextán síð-
ustu ár ævinnar. Hann var bú-
inn að koma sér upp her til að
leggja undir sig heiminn. Nú
byrjaði hann að nota þenna her.
1 austurátt var Kína, elzta
menningarríki heims. Það skipt-
ist í tvö keisararíki, er kennd
voru við Kin og Sung. I vestur-
átt var heimur Múhameðstrúar-
manna og þar voru margar
þjóðir, sem orðið höfðu til upp
úr sigurvinningum spámanns-
ins. Enn vestar var Rússland,
er skiptist þá í mörg smáríki,
og loks tók við Mið-Evrópa, þar
sem úði og grúði af ríkjum,
smáum og stórum.
Khaninn mikh lagði fyrst til
atlögu við Kínverja. Hann rudd-
ist yfir múrinn mikla og geist-
ist yfir Kin eða nyrðra keisara-
ríkið. Hann tók höfuðborgina,
Yenking, en keisarinn lagði á
flótta. Þetta var glæsilegur sig-
ur. —
Þrem árum síðar hélt Djengis
khan í vesturátt. Áður en marg-
ir mánuðir voru liðnir voru her-
skarar hans búnir að taka hina
undurfögru borg Samarkand.
Hermennirnir rændu og rupl-
uðu, en soldáninn forðaði sér á
flótta.
Næstu ár brutust sveitir
Djengis khans niður á sléttur
Indlands, flæddu yfir Litlu-Asíu
og löndin þar í kring, héldu
norður á bóginn inn í Rússland
og þaðan vestur til Mið-Evrópu.
Hann var allsstaðar sigursæll.
Hvers vegna?
Djengis khan var viljasterk-
ur með afbrigðum, þolinn svo
að orð var á gert og var að auki
algerlega samvizkulaus og kald-
rifjaður. En máttur hans var
fólginn í öðru og meiru en því.
Fjandmenn hans færðu í letur
nákvæma lýsingu á her hans og
hernaðaraðferðum. Þar er að