Úrval - 01.08.1946, Blaðsíða 62
60
ÚRVAL
Á seinni helming 18. aldar
var uppi enskur barón, George
Cayley að nafni, sem almennt
er talinn faðir fluglistarinnar.
Skömmu eftir 1800 lét hann þau
orð falla, að hann væri viss um,
að hægt mundi vera að flytja
fólk og vörur „tryggilegar í lofti
en á sjó, og með 30 til 150 km.
hraða á klukkustund.“ Þetta
var ekki spádómur út í loftið,
því að 1804 byggði hann svif-
flugulíkan. „Það var falleg
sjón,“ segir hann, „að sjá þenn-
an tígulega, hvíta fugl svífa há-
tignarlega ofan af hæðinni og
niður á sléttuna framundan.“
Hann gerði sér grein fyrir
grundvallaratriðum fluglistar-
innar. Hann skildi, að maður-
inn gat ekki lyft sér sjálfur.
Hann sá fyrir þörfina á léttri
vél, sem hann raunverulega
skrifaði lýsingu á — og verður
það að teljast aðdáunarverð
framsýni.
Hér að framan höfum við að-
eins talað um flug sem eftir-
líkingu á flugi fuglanna — með
vængjum. En það er ekki eina
aðferðin til flugs. Á miðöldun-
um varð smám saman til önnur
hugmynd, sú að loftinu væri
hægt að líkja við vatn, og að
hugsanlegt væri að hægt yrði að
Líkan af „loftskipi" Francesco de
Lane, sem hann byggði 1670.
búa til fleytu, sem svifi um loft-
ið eins og skip á sjó. Árið 1670
fengu þessar hugmyndir endan-
legt form í huga Jesuitaprests-
ins Francesco de Lana. „Loft-
skip“ de Lana, sem hann teikn-
aði og lýsti, var bátur með
mastri og seglum — til að
stjórna honum — en var haldið
á lofti af fjórum koparkúlum,
sem allt loft hafði verið dælt úr.
Hann byggði aldrei þetta skip,
og gerði sér heldur ekki grein
fyrir, að kúlurnar myndu leggj-