Úrval - 01.08.1946, Blaðsíða 17

HIÐ NÝJA „GUÐSLYF*
15
Ef lyfið safnast fyrir í líkam-
anum og tekur að lama andar-
dráttinn, svo að hætta verður að
gefa það, koma hin hræðilegu
einkenni morfínhungursins í
ijós. Sjúklingurinn kvelst ekki
eingöngu af þjáningum, sem
sækja nú aftur á hann, heldur
brestur hann í grát, skelfur af
kuldahrolli og er altekinn af
krampa.
Þannig geta gallar morfínsins
oft og einatt jafnast á við kosti
þess. Efnafræðingar hafa unn-
ið að því árum saman að útrýma
göllunum, en án árangurs.
Saga demerols hefst árið 1939,
þegar tveir þýzkir efnafræðing-
ar, dr. O. Eisleb og dr. O. Schau-
mann, rákust á efni, sem þeir
voru alls ekki að leita að. Þeir
voru að reyna að búa til betra
atropin, en það er efni, sem lam-
ar ósálfráðar vöðvahræringar.
Að vanda reyndu þeir hin nýju
efni sín á músum — þar til dag
nokkum að eitt af efnunum
hafði hinar furðulegustu afleið-
ingar. Þegar því var dælt í mýs,
stóðu skottin á þeim upp í loft-
ið og voru eins og S í laginu.
Þetta var „stífa skottið" — fyr-
irbrig'ði, sem einungis deyfilyf
eins og morfín höföu fram aö
þessu getaö framkallaö.
Þetta var hin óvísindalega
sköpun efnis þess, sem nú er
kallað demerol. Skömmu áður
en styrjöldin rauf sambandið
við Þýzkaland, kom dr. Mark
Hiebert með svolítið af þessu
undraefni til Ameríku. Síðan
voru gerðar ítarlegar tilraunir
með það undir umsjón dr. Hie-
berts.
Enda þótt apar verði auðveld-
lega þrælar morfínsins, bar ekki
á því, að hópur af öpum, sem
gefið var stór skammtur af dem-
erol í tíu daga, yrðu sólgnir í
það. Demerol dró úr þjáningum
dýranna, en gerði þau ekki sljó
og lamaði ekki andardrátt
þeirra eins og morfín.
Svo kom að því, að vísinda-
mennirnir við tilraunastofnun-
ina gerðust sjálfboðaliðar, til
þess að sannreyna, hver áhrif
demerol hefði á mannslíkamann.
Það var fremur dapur hópur.
Þeir ætluðu að reyna á sjálfum
sér nýtt lyf, og hver vissi hvort
það væri hættulaust fyrir menn,
þó að öpum yrði ekki meint af
því? Þeir gengu undir fyrstu
sársaukatilraunina án demerols,
en hún var fólgin í því, að heit-
um geisla var beint að enni
þeirra. Svo tóku þeir inn demer-
ol. Eftir um það bil 15 mínútur