Bændablaðið - 08.06.2023, Blaðsíða 25

25Bændablaðið | Fimmtudagur 8. júní 2023
Ný myndbönd úr breskum
sláturhúsum sýna þjáningarfullan
dauðdaga svína sem kæfð eru til
dauða.
Áætlað er að 88 prósent breskra
svína sé slátrað á þennan hátt.
Guardian greinir frá, en myndirnar
eru hluti af heimildamyndinni
Pignorant, sem er í vinnslu.
Baráttufólk, sem kom földum
myndavélum fyrir, segja myndböndin
sýna hversu „gersamlega ómannúð-
leg“ notkun koltvísýrings er við
slátrun. Á móti segja fulltrúar
sláturhúsa að umrædd aðferð feli
í sér þá mestu dýravelferð sem
kostur er á.
Alvarlegt velferðarmál
Samkvæmt vísindalegu áliti Evrópsku
matvælaöryggisstofnunarinnar
frá 2020 segir: „Nálægð við
koltvísýring í miklu magni er álitið af
stofnuninni alvarlegt velferðarmál
þar sem það er mjög ógeðfellt og
veldur þjáningum, ótta og sársauka
í öndunarvegi.“
Myndirnar sýna hvar svínin
fara í litlum hópum í búr fyllt með
koltvísýringi. Þar engjast þau um
af sársauka og reyna að finna leið
til að sleppa út. Þau eru nokkrar
mínútur að kafna og sjást sprikla
og taka mikil andköf. Síðastnefnda
atriðið þykir benda til að sársaukinn
sé mikill.
Þegar þau hafa misst meðvitund er
þeim sturtað úr klefanum. Myndirnar
sýna að sum svínin byrja að vakna
úr meðvitundarleysi áður en þau eru
endanlega drepin. Aðgerðarsinnarnir
á bak við myndatökuna segja þetta
sýna fram á að breskum sláturhúsum
er meira umhugað um eigin hagnað
en velferð dýranna.
Myndböndin voru tekin í
sláturhúsi Pilgrim í Ashton-under-
Lyne í norðvesturhluta Englands.
Pilgrim er í eigu brasilíska
kjötframleiðslurisans JBS. Fulltrúar
Pilgrim bera af sér allar sakir og
segja ekkert geta tengt myndböndin
við sín sláturhús.
Vantar fjárhagslegan hvata
Í áliti frá vísindalegri ráðgjafarnefnd
bresku ríkisstjórnarinnar frá 2003
segir að notkun koltvísýrings við
slátrun sé óviðunandi aðferð.
Þar var lagt til að aðferðin verði
lögð niður á fimm árum.
Síðan þá hefur aðferðin breiðst
út og hlóta 88 prósent breskra svína
þessar meðferð.
Skoðað hefur verið að nota
aðrar gastegundir, eins og argon
eða helíum, sem eiga að leiða til
kvalaminni dauðdaga. Notkun
þeirra er hins vegar talsvert dýrari
og þarf að ráðast í kostnaðarsamar
breytingar á tækjabúnaði.
Sláturhúsum býðst enginn
fjárhagslegur hvati til að breyta
sínum háttum.
/ÁL
Sláturfélag Suðurlands | Fosshálsi 1, Reykjavík - 575 6070 | yara@yara.is | www.yara.is
1. Hvar er bærinn?
2. Stærð jarðar og þar af ræktað land?
3. Gerð bús?
4. Hvað telur þú vera stærstu áskorunina í keppninni?
5. Hvert er sáðgresi keppnisspildunnar?
6. Hefur keppnisspildan verið kölkuð? Ef svo er þá með hvaða kalkgjafa og hve mikið?
7. Áhugamál?
Spurningalistinn
Gróffóðurkeppni Yara 2023
Kynning á keppendum
1. Hjartarstaðir, 701 Egilsstaðir.
2. Jörðin er um 5000 ha, ræktað land um 120 ha.
3. Blandað bú. Mjólkurframleiðsla, nautaeldi og
sauðfé.
4. Stærsta áskorunin í keppninni er líklega veður-
farið.
5. 80% vallarfoxgras og 20% vallarsveifgras
6. Nei.
7. Skógrækt og ferðalög
1. Skeiðháholt 1, Skeiða og Gnúpverjahreppi
2. Ca. 300 ha þar af 200 ha ræktaðir.
3. Blandað bú u.þ.b. 300 nautgripir þar af 70
mjólkurkýr og 15 holdakýr, 50 kindur og 50 hross.
4. Veðurfar.
5. SS rækt.
6. Stendur til að kalka í vor eða milli slátta með
Dolomit kalki 3 tonn á ha.
7. Búfjárrækt er virkasta áhugamálið. Storytell og
Rás 1 er helsta afþreyingin í dráttarvélinni.
Halldór Sigurðusson og Ágústína S. Konráðsdóttir
Jón Vilmundarson og Guðrún Helga Þórisdóttir
Hjartarstaðir
Skeiðháholt
Bretland:
Gasklefar í svínasláturhúsum
Dýravernd:
Ríkið þarf ekki að
greiða skaðabætur
Máli vegna vörslusviptingar fjár
lokið með sýknu. Málshöfðun
byggðist á að MAST hefði
misbeitt valdheimildum.
Landsréttur staðfesti með dómi
19. maí sl. sýknudóm Héraðsdóms
Reykjavíkur um að íslenska ríkið
þyrfti ekki að greiða skaða- og
miskabætur vegna vörslusviptingar.
Landsréttur hafði áður ómerkt
dóm héraðsdóms og vísað málinu
heim í hérað.
Forsaga málsins er sú að MAST
gerði athugasemdir við aðbúnað
og ástand fjár á býli en ábúendur
brugðust ekki við. Stofnunin ákvað
því að vörslusvipta og var féð í
kjölfarið flutt í sláturhús haustið
2014. Byggðist málshöfðunin á
að MAST hefði misbeitt vald-
heimildum sínum og aðgerðir
stofnunarinnar verið ólögmætar.
Í dómnum kemur meðal annars
fram að í gögnum málsins sé getið
um bágborið ástand á fénu og að
vigtarseðlar úr sláturhúsi hafi sýnt
fram á að ástand margra gripa hefði
verið bágborið.
Jafnframt að talsvert hefði verið
um vanmetafé sem ætla mætti að
hefði að mestu leyti mátt rekja til
lélegrar fóðrunar, brynningar og
slæms aðbúnaðar.
/sá
FRÉTTIR