Bændablaðið - 08.06.2023, Blaðsíða 58

58 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. júní 2023
Þeir eru margir sem hafa reynt ýmsar
húðvörurnar í gegnum árin, en að sama
skapi fengið kunnuglegan sting í hjartað við
að reka augun í bláu Nivea dósina meðal
snyrtivarnings í hillum verslana.
Fyrir rúmum hundrað árum, árið 1911,
hófu þýskir efnafræðingar að vinna með
efnið eucerit sem efnafræðingur að nafni dr.
Isaac Lifschütz hafði þróað. Eucerit virkar
sem ýruefni (efni sem notað er þegar blanda
þarf saman vatni og fitu) og sameinaði olíu
og vatn í einstaklega fína, stöðuga blöndu.
Snjóhvítt og þétt í sér
– er það ekki eitthvað?
Húðsjúkdómafræðingurinn og prófessorinn
Paul Gerson Unna dáðist að sérfræðiþekkingu
dr. Lifschütz á þessu sviði og kynnti hana
fyrir dr. Oscar Troplowitz, efnafræðingi og
meðstofnanda húðvörufyrirtækisins Beiersdorf í
Þýskalandi. Sá síðarnefndi áttaði sig strax á því
að þarna væri kominn hinn fullkomni grunnur
fyrir rakadrjúkt og þétt húðkrem sem hann taldi
markaðinn sárvanta. Og nafn kremsins lét ekki
á sér standa, enda kremið snjóhvítt og því var
nafnið NIVEA tilvalið enda komið frá latnesku
orðunum nix, nivix sem þýðir snjór.
Það kom í ljós að dr. Troplowitz hafði rétt
fyrir sér – markaðinn sárvantaði auðvitað
Nivea krem.
Í desember 1911 var Nivea kremið loks kynnt
heiminum en frá upphafi var það markmið dr.
Troplowitz að þróa hágæða vörur sem væru á
viðráðanlegu verði fyrir alla. Létu viðbrögðin
ekki á sér standa enda margir sem þráðu mjúka
og vel nærða húð.
Fyrir alla jarðarbúa
Ekki leið á löngu þangað til vinsældir Nivea
kremsins ruku upp úr öllu valdi, en vegna gæða
innihalds þess, ýruefnisins eucrit, hlaut kremið
þann heiður að vera hið fyrsta sinnar tegundar
sem hægt var að flytja út um allan heiminn án
þess að það tapaði nokkru af gæðum sínum.
Aðeins þremur árum eftir að Nivea kremið
kom á markað í Þýskalandi var það því fáanlegt
í öllum heimsálfum og næstum helmingur
af söluhagnaðinum kom erlendis frá. Til
viðbótar var ákveðið, auk framleiðslunnar
í Hamborg, að hafin yrði framleiðsla á því
í Buenos Aires, Kaupmannahöfn, Mexíkó,
Moskvu, New York, París og Sydney.
Á þessum tíma var hröð alþjóðleg útrás af
þessu tagi fáheyrð í húðvöruiðnaðinum. Var
Beiersdorf fyrirtækið að feta óþekktar slóðir,
sem þýddi að oft þurfti að beita smá hugviti
við kynningu Nivea á nýjum mörkuðum
– enda nokkur menningarmunur á álfum
heimsins þessa tíma.
Sem dæmi, í Suður-Afríku, þurftu allar
auglýsingar að birtast á þremur tungumálum –
ensku, súlú og xhosa. Í Bretlandi fór það svo að
umbúðunum, bláu áldósinni sem við þekkjum
svo vel, þurfti að breyta í plastumbúðir þar
sem Bretar tengdu áldósir við skóáburð. Í
köldum löndum eins og Austurríki var lögð
áhersla á hversu vel kremið verndaði húðina
fyrir snjó, vindi og rigningu – og svona mætti
lengi telja.
Til verndar sólinni
Árin liðu og framleiðendur Nivea héldu
áfram að aðlaga sig tímunum. Í kringum
miðja síðustu öld hófst efnahagsleg velmegun
sem í kjölfarið varð til þess að almenningur
flykktist helst á sólarstrandir í fríum sínum.
Þarna sáu forsvarsmenn Beiersdorf tækifæri
til að framleiða það sem við þekkjum sem
línuna Nivea Sun.
Það var líka um þetta leyti sem vísindamenn
byrjuðu að tengja sólarljós við húðkrabbamein
og húðskemmdir á borð við ótímabæra öldrun.
Þessar uppgötvanir hvöttu vísindamenn
Beiersdorf til að þróa tímamótavörur sem
gætu mögulega verndað fólk fyrir slæmum
áhrifum sólarinnar og auðveldara fyrir að njóta
veðurblíðunnar á öruggan hátt.
Á næstu áratugum
leiddi bylting þeirra til
fjölda nýjunga í húðvörum,
þar á meðal:
• Sólarvörn með SPF,
eða sólarvarnarstuðli
• Sólarvarnaúða
• Rakagefandi sólarvörn
fyrir andlit undir NIVEA
Sun Visage línunni
• Sérhæfðar vörur fyrir
börn, ungbörn og þá sem
voru með viðkvæma húð.
Það er enginn vafi á
því að strandmenning og
sólarvarnir hafa breyst í
gegnum árin. En markmið
NIVEA hefur alltaf verið
það sama: að hjálpa fólki á
öllum aldri að njóta lífsins
hvar og hvenær sem það vill.
Samhliða markaðssetningu
NIVEA Sun línunnar á
sólarstrandarfara var hún
einnig kynnt í ríkari mæli í heitari löndum.
NIVEA-strandboltinn frægi
Minnuga lesendur rámar ef til vill í uppblásna
Niveaboltann, sem allir helstu sólarunnendur
jarðkringlunnar áttu í fórum sínum og þótti
upplagður til strandarleikja. Er boltinn víst enn
í framleiðslu og geta því áhugasamir líklega
fundið sér eintak ef áhuginn er einskær.
Nú í dag, rúmri öld eftir að Nivea var sett
á markað, er ekki annað hægt að segja en
hugsjón dr. Troplowitz hafi svo sannarlega
staðið fyrir sínu. Vöruúrval innan merkisins
hefur margfaldast og gæðin ekki síðri enda
talið eitt traustasta vörumerki heims.
Gaman er að geta þess, svona að lokum, að
í dag framleiðir fyrirtækið Beiersdorf einnig
hina þekktu línu LaPraire, Eucerinkremin sem
mælt er með af húðlæknum, svo og sólarvörur
Coppertone sem við þekkjum svo vel – svo
eitthvað sé nefnt. /SP
Skeiðönd er fremur sérkennileg buslönd með stóran og mikinn gogg sem hún notar til að sía fæðu úr vatni eða leðju. Líkt og aðrar buslendur þá stingur hún höfðinu ofan í vatnið í fæðuleit eða hálfkafar með
stélið upp. Þessi fæða sem hún síar úr vatninu eru sviflæg krabbadýr, lirfur, skordýr, fræ og plöntuleifar. Hún er nokkuð minni en stokkönd, með fremur stuttan háls og þennan einkennandi stóra gogg sem
er eins og skeið í laginu. Skeiðendur hafa ekki orpið hér á Íslandi nema í tæplega 100 ár og telst því nokkuð nýr varpfugl. Stofninn er lítill, eða um 50 pör, sem gerir hana að sjaldgæfustu andartegundinni
sem verpir reglulega á Íslandi. Hún sækir helst í lífrík votlendissvæði og verpir hér í flestum landshlutum en er þó algengust á Norður- og Norðausturlandi. Hér er hún farfugl og er talið að þeir fuglar sem
verpa hér hafi vetursetu í Bretlandseyjum og er Ísland sennilega á norðurmörkum útbreiðslu hennar í Evrópu. Mynd og texti / Óskar Andri Víðisson
FRÆÐSLA
Tíska:
Umhirða húðar í yfir hundrað ár
Hönnun áldósanna frá árunum 1911, 1925, 1928, 1949, 1970 og 2010 auk Nivea-boltans sem er nauðsynlegur
ferðafélagi í sumarfríinu.