Bændablaðið - 08.06.2023, Blaðsíða 38

38 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. júní 2023
honda@byko.is | 515-4018
HONDA
GARÐVERKFÆRI
FÁST Í BYKO
FAGVERSLUN
SELHELLU 1
GÆÐI
Í YFIR
40 ÁR
Það var óvenju mannmargt af víkingum innandyra þegar leið á laugardag,
þar sem orðið var ansi napurt.
Hátíðin Torf og trefjar á
Eiríksstöðum í Haukadal var
haldin helgina 20. og 21. maí sl.
Þar mættu víkingar úr félaginu
Rimmugýgi, unnið var með
handverk af ýmsu tagi, blásið
var til leikja og bardagar og
glímubrögð sýnd.
„Ungir iðkendur glímu í Dala-
byggð komu og kenndu víkingum
handbrögðin, en fengu líka til
baka smá leiðsögn í að berjast
með sverðum. Dagskráin riðlaðist
allnokkuð vegna veðurs og var
laugardeginum varið að miklu
leyti í að verja búnað og fólk fyrir
ágangi veðurguðanna. Haft var á
orði að þrumuguðinn Þór hafi ekki
fengið nógu spennandi fórnir fyrir
hátíðina,“ segir í tilkynningu frá
Eiríksstöðum.
Þá tók Bjarki Þorsteinsson, sveitar-
stjóri Dalabyggðar, fyrstu skóflu-
stungu að nýju tilgátuhúsi með
trépáli sem var algengasta moksturs-
verkfærið á landnámsöld. Tilgátuhús
þetta er jarðhýsi sem byggir á
rannsókn Þjóðminjasafns Íslands í
aldarlok 20. aldar. „Þau Atli Freyr
Guðmundsson og Rain Mason,
sem eru hluti eigendateymisins
á Eiríksstöðum, unnu á árinu
2022 rannsókn á jarðhýsum og
undirbjuggu framkvæmdina, en til
stendur að reisa húsið á þessu ári
og verður það svokölluð dyngja, eða
vefhús, um 9 fermetrar, rétt eins og
fyrirmyndin.“ Verkefnið hefur hlotið
styrk frá Skógræktinni í formi timburs
og einnig 700.000 kr. frá DalaAuði,
verkefni Byggðastofnunar, SSV og
Dalabyggðar. Segir í tilkynningu að
margir sjálfboðaliðar hafi boðið fram
aðstoð við framkvæmdina sjálfa.
„Verkefnið er í sjálfu sér vettvangur
svokallaðrar tilraunafornleifafræði,
þar sem hægt verður að rannsaka
hvernig svona hús verður til, hvernig
eldstæðið virkar í því, hvernig
lýsingin er, því ekki var hægt að vefa
í myrkri og svo má lengi telja.
Sérstaklega verður reynd kenning
fornleifafræðinga um að við eldstæði
slíkra húsa hafi verið loftop, neðst við
vegg, til að veita fersku lofti beint
að eldinum og auka þannig streymi
reyks beint út um loftop á þaki,“ segir
í tilkynningu frá Eiríksstöðum.
LÍF&STARF
Haukadalur:
Nýtt tilgátuhús rís
Hér er saman kominn hópurinn frá Rimmugýgi, starfsmenn Eiríksstaða,
sveitarstjóri Dalabyggðar og nokkrir ferðamenn. Myndir / Eiríksstaðir
Bjarki Þorsteinsson, sveitarstjóri Dalabyggðar, tekur fyrstu skóflustungu
að nýju tilgátuhúsi.
LANDBÚNAÐUR Í SKÁLDSKAP
„Blessað veri grasið“
Orðsins list kemur að þessu
sinni frá Snorra Hjartarsyni
sem sagði að flest væri hægt að
segja í ljóði en margt ekki hægt
að segja öðruvísi en í ljóði.
„Það er svo með mig að
kvæðið kemur til
mín og heimtar
að það sé ort; ég
kemst ekki undan
því að yrkja það,“
sagði Snorri, og
einnig: „Það yrkja
náttúrlega allir
fyrir sjálfa sig, að
minnsta kosti sönn
skáld.“ Snorri var
fæddur árið 1906 á Hvanneyri í
Borgarfirði en ólst upp í Arnarholti
í Stafholtstungum frá níu ára aldri.
Eftir menntaskóla lagði hann stund
á listnám í Kaupmannahöfn og Ósló
og fékkst einkum við málaralist.
Hann sendi frá sér skáldsöguna
Høit flyver ravnen í Ósló 1934 og
hafði þá jafnframt birt fyrstu ljóð
sín. Hann flutti svo heim og starfaði
m.a. sem borgarbókavörður,
auk þess að gegna ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir samtök
listamanna. Ljóðabækur Snorra
urðu fjórar talsins: Kvæði (1944), Á
Gnitaheiði (1952), Lauf og stjörnur
(1966) og Hauströkkrið yfir mér
(1979). Fyrir þá síðastnefndu
hlaut hann Bókmenntaverðlaun
Norðurlandaráðs árið 1981.
Árið 1986 sæmdi heimspeki-
deild Háskóla Íslands hann
heiðursdoktorsnafnbót og er hann
einn örfárra skálda sem hana hafa
fengið. Snorri Hjartarson andaðist
1986. / sá
Heimild: Landsbókasafn
Vor
Blessað veri grasið
sem grær kringum húsin
bóndans og les mér
ljóð hans,
þrá og sigur
hins þögula manns.
Blessað veri grasið
sem grær yfir leiðin,
felur hina dánu
friði og von.
Blessað veri grasið
sem blíðkar reiði sandsins,
grasið
sem græðir jarðar mein.
Blessað veri grasið,
blessað vor landsins.
Landslag
Í einum fossi
hendist áin niður
morgunhlíð dalsins
undir mjúku sólskýi:
ungur smali
ofan úr heiði
með ljóð á vör,
lamb á herðum.

Á Gnitaheiði, 1957.
Snorri Hjartarson við skriftir úti í náttúrunni. Við skylmingar var Bjarni víkingur orðinn
fáklæddur og mjög ákafur í einvígi sínu við
saklausan ferðamann sem freistaðist til að
reyna sig við hann.
Þeir Þórarinn og Benoný leiðbeindu víkingum um rétt glímutök og brögð.