Úrval - 01.01.1968, Side 26
24
ÚRVAL
Rétt fyrir aftan hann stóðu þrír
menn og stjórnuðu framkvæmdum
þessum. Þeir voru klæddir í hinn
venjulega einkennisbúning hins
indverska borgara, hvítar buxur,
hvíta skyrtu opna í hálsinn og
með hvíta húfu á höfði. Á bak við
þá gat að líta heilt haf öskrandi,
eftirvæntingrafullra andlita, hinn
eilífa múg.
Ég ávarpaði þann af foringjun-
um, sem næst hurðinni stóð. Það
var dökkleitur, ungur maður, á-
kafur á svip, ef til vill stúdent
frá einhverjum háskólanum.
„Þið getið ekki farið inn í þenn-
an klefa", sagði ég við hann. „Þetta
er klefi á fyrsta farrými."
Ungi maðurinn starði á mig og
sagði: „Hvernig dirfistu að segja
okkur, hvað við megum ekki gera
í okkar eigin landi, útlendingur?"
SÍÐASTA TÆKIFÆRIÐ.
Við störðum hvor á annan, ung-
ur Indverji og ungur Englendingur
á svipuðum aldri. Viðbrögð mín
hefðu kannske orðið önnur, hefði
ég verið eldri og skoðanir mínar
verið fastmötaðri og ósveigjanlegri.
En nú fannst mér sem spurning
hans hitti í mark, og ég fylltist
óróa.
„Hvað viljið þið?“
„Við viljum ferðast niður til ár-
innar . . . í þessum klefa.“
Þetta var síðasta tækifæri mitt.
Röng ákvörðun gæti haft í för með
sér hræðilegan dauðdaga fyrir kyn-
blönduðu hjónin, sem höfðu treyst
því, að ég gæti hjálpað þeim. Einn-
ig gat þetta haft í för með sér
dauða margra, sem beittir yrðu
svikum, ef mér tækist ekki að koma
skjölum þeim á leiðarenda, sem
mér hafði verið trúað fyrir. Ég
horfði á unga manninn í nokkur
augnablik, sem virtust mjög löng,
og svo fannst mér ég greina eitt-
hvað í augum hans, sem gaf mér
nokkra von. Ég steig aftur á bak og
opnaði hurðina fyrir honum.
Mennirnir þrír gengu upp þrep-
in með miklum virðuleika og stigu
inn í klefann. Sá síðasti sneri sér
við og mælti eitthvað mjög hratt
við múginn, sem beið. Fjórir menn
stigu út úr hópnum og eltu hina
upp stigann. Þetta voru dökkleitir
menn með kuldalegan svip, fölir
og guggnir af hungri og beiskju.
Þeir tróðu sér allir inn í klefann
og biðu eftir fyrirskipunum. Þeir
héldu höndunum fyrir aftan bak,
en ég vissi ofur vel, á hverju þeir
héldu.
Þegar lestin rann út af stöðinni,
gerði ég mér grein fyrir því, að
það var aðeins eitt, sem gat bjarg-
að mér frá dauða, það að mér tæk-
ist að telja um fyrir þeim. Engin
önnur hjálp var hugsanleg.
Dökkleiti ungi maðurinn byrjaði
að spyrja mig í þaula: „Hvert ertu
að fara?“
Ég skýrði honum frá því.
„Hvers vegna búizt þið við því
af okkur Indverjum, að við heyjum
ykkar orustur fyrir ykkur?“
Ég reyndi að útskýra það fyrir
honum, að Japanir virtu ekki eina
þjóð fremur en aðra, og sagði, að
næðu Japanir Indlandi á vald sitt,
mundu þeir þrælka alla þjóðina,
jafnt Indverja sem Evrópumenn, og