Úrval - 01.03.1971, Page 54

52
ÚRVAL
mannanna? Biblían segir okkur
haria fátt um hann. Júdas er leynd-
ardómsfull vera og enginn veit,
hver tilgangur hans var. Þó að far-
andsögumenn miðalda segðu æsi-
legar sögur af lostafullu líferni
Júdasar í æsku á mörkuðum og
torgum, vitum við ekkert um upp-
runa hans. Júdas eða Júdah var al-
gengt hebreskt nafn, en eftirnafnið
„Ískaríot" hefur reynzt fræðimönn-
um erfitt. Það getur verið komið
af arameisku orði, sem þýðir
„hræsnari" eða „lygari“, en flestir
hallast að þeirri skoðun, að þetta
sé aðeins heiti, sem notað er um
fólk frá Kerioth, sem er bær í
Suðurhluta Palestínu •— og þá var
Júdas eini lærisveinn Jesú, sem
ekki var fæddur í Galíleu; hann
var eins og gestur meðal hinna
tólf.
SÁLGREINING
Samt er engin ástæða til að
ætla, að Júdas hafi slegizt í hóp
lærisveinanna með svik í huga.
Hann leit á Jesúm sem óvenjuleg-
an foringja og hann, eins og hinir
lærisveinarnir, hætti sínu fyrra lífi
til að fylgja honum. í fyrstu er
hann ekkert ólíkur hinum ellefu,
meðan þeir ráfa um göturnar í
Palestínu og leitast við að uppfylla
þarfir meistarans. Þeir voru sam-
an í blíðu og stríðu. Þeir fóru í
hóp inn í fjandsamleg þorp og áttu
á hættu, að á þá væri sigað grimm-
um hundum eða þeir grýttir stein-
um. Þeir snæddu af sama fati,
drukku úr sömu svölu lindunum
og sátu á kvöldin við sama bál og
hlýddu á djúpsæ orð meistarans
eða dæmisögur hans. Júdas sér um
sameiginlegar eignir, hann tekur
við framlögum og greiðir peninga
fyrir nauðþurftum og ölmusum.
Það liggur í augum uppi, að hon-
um hefði aldrei verið falið þetta
starf, ef Jesús og hinir hefðu ekki
treyst honum.
Júdas velur hið illa af eigin
hvötum og það er það, sem gerir
hann þann í Nýja testamentinu,
sem er athyglisverðastur sálfræði-
lega séð. Við sjáum, hvernig það
byrjar með smávægilegum mis-
tökum. Jóhannes kallar hann
„þj óf“ — hann stal af þeim pen-
ingum, sem hann átti að hafa um-
sjón með og sá ekki um fátækling-
ana, sem Jesús hafði falið honum
að annast.
Þegar kemst upp um þennan
þjófnað hans, kemur það öllum á
óvart, ekki sízt vegna þess að það
gerist við mjög hrífandi tækifæri.
Við erum stödd í Bathaníu, frið-
sælu þorpi handan Olíufjallsins, um
það bil þrjá kílómetra frá Jerúsal-
em. Einn vina Jesú, Lazarus, sem
hann hafði skömmu áður vakið
upp frá dauðum, býr í þorpinu.
Jesús og lærisveinar hans sitja
boð, sem haldið er þeim til heið-
urs og Lazarus, sem vakinn var
upp frá dauðum, er þar einnig. Ein
af systrum Lazarusar, María, smyr
fætur Jesú með dýrum. smyrslum
og þerrar þá með hári sínu.
Júdasi gremst þessi eyðslusemi
hennar. „Hvers vegna eru smyrsl-
in ekki seld fyrir 300 denara og
þeir gefnir fátækum?11 spyr hann
hæðnislega. Jesús vísar þessu á
bug. „Láttu hana vera!“ Hann seg-