Fróðskaparrit - 01.01.1968, Síða 41

Munurin millum SuSuroyarmál og føroyskt annars
49
síggja vit, at í SuSuroyarmáli, hoyrir lokljóSið upp í fyrru
staving, alt taS sum aftaná kemur, upp í seinnu staving (vit-ja,
nak-rir, mik-lir o. o.), meSan føroyskt annars letur bæSi lok-
ljóSið og fylgjandi ihjáljóS hoyra upp í seinnu staving (vi-tja,
na-krir, mi-klir).
HøvuSsstevnan í føroyskum er við øSrum orSum tann, at
sjálviljóS í føroyskum verSa framborin
1) stutt framman fyri fornum longum hjáljóSum og hjáljóða-
'oólkum við undantak av p, t, k, s + j, r og p, k + l; er hitt
forna Janga hjáljóSiS ella fyrsta hjáljóSiS í hjáljóðasamgong-
uni eitt fortis-lokiljóS, kemur blástur upp fyri lokljóSiS, og er
orðiS tvístavingarorS, hoyrir fortis4okljóSiS, um taS var langt
í fornimálinum, upp í seinnu staving.
2) langt framman fyri fornum stuttum hjáljóði og hjáljóða-
samgongunum p, t, k, s + j, r og p, k + l; er orðiS tvístav-
ingarorS, hoyra hjáljóðið ella nevndu hjáljóSasamgongur upp
í seinnu staving.
Sær: SuSuroyarmál, iS aitíð krevur stutt sjálvljóS framman
fyri fornum longum ihjáljóSi og hjáljóSaflokki, iS krevur
blástur framman undan hesum hjáljóSi, um hjáljóSiS er fornt
fortis-lokljóS ella, tá talan er um hjáljóSaflok'k, fyrsta hjáljóð
í hjáljóSasamgonguni er fornt fortis-lokljóS, men sum ikki
hevur henda blástur framman fyri p, t, k + j, r og p, k f l,
hóast sjálvljóSiS frammanundan er stutt, og sum býtir orS viS
hesum tilskilaðu samgongum øSrvísi upp í stavingar enn
bygdarmálini fyri norðan SuðuroyarfjørS.
VI
Sostatt verða samgongurnar p, t, k + j, r og p, k + / í
teimum føroysku bygdarmálum, iS sleppa blástrinum aftan
á p, t, k i ávísum støðum, frambornar á sama hátt, annaðhvørt
sjálvljóSið frammanundan er stutt (SuSuroyarmál) elia langt,
og annaShvørt stavingabýtiS klývur hesar samgongur (SuSur-
oyarmál) ella ikki. Spurningurin er, um hesar samgongur ljóð-
liga eru so háttaSar, at tær í sjálvum sær hava lyndi til at
sleppa blástrinum aftan á lokljóSið, so at eingin blástur fær