Morgunblaðið - 25.03.1986, Blaðsíða 43

ráa'iikiri*!

M
Norskir froskmenn S neðanjarðará undir jöklinum Svartisen.
„Áhugi þeirra á Suður-
heimskautinu er m.a.
vegna þess að þar er
mikið magn af olíu,
kolum og fleiri tegnnd-
um góðmálma, en í
hafinu, fyrir utan
ströndina, er mikið
magn af rækju og ýms-
um fisktegundum.“
liggja að stóru vötnunum í A-Afríku
(Viktoríuvatn og Tanganíkavatn),
hefír verið að leitast við að kenna
þeim innfæddu fiskveiðar. Fisk-
gnægð er í vötnum þessum, en
veiðar hafa verið stundaðar þar á
frumstæðan hátt.
Friðargæslusveitir þær, sem
staðsettar eru í Líbanon, hafa kost-
að Norðmenn talsvert fé. Þeir hafa
haft þama um 1000 hermenn og
reyna eftir megni að hindra það að
Israelsmenn og andstæðingar
þeirra drepi hver annan. Þetta er
þó á afmörkuðu svæði og bardagar
í Líbanon eru þeim mun harðari
annars staðar í landinu.
Norðmenn hafa sent vísindaleið-
angra til Suðurheimskautslandsins
síðustu árin, og þegar þetta er ritað
mun a.m.k. einn leiðangur vera
þar. Sem kunnugt er urðu Roald
Aumundsen og skíðagarpar hans
fyrstir manna til Suðurheimskauts-
ins árið 1911. Hann varð á undan
Englendingnum Scott, sem varð úti
þama suðurfrá. Augljóst er nú að
Æ
Norðmenn meðal hjálparþurfandi fólks í Eþíópíu. Hungursneyð hefur verið í landinu síðustu árin.
Norðmenn hafa langa reynslu í
ferðalögum í heimskautslöndunum
og útbúnaður þeirra með því besta
sem gerist við slikar aðstæður.
Suðurheimskautslandið er geysi-
stórt landflæmi, Vio af þurrlendi
jarðar, en 98% af þessu em þakin
ís og snjó, að meðalþykkt 2160 m.
Hlýjasti mánuður er janúar, með
hitastig 0—-í-30% stig á Celsíus.
Lægsta hitastig, sem hefir mælst
þar, er -í-89 stig. Þrátt fyrir að
þama sé eitt versta veðravíti jarðar
hafa Norðmenn helgað sér stórt
svæði af heimskautslandinu og
nefnt Dronning Mauds land. Þeir
munu vera eina þjóð heims sem á
lönd bæði á Norður- og Suður-
heimskautssvæðunum.
Ahugi þeirra á Suðurheimskaut-
inu er m.a. vegna þess að þar er
mikið magn af olíu, kolum og fleiri
tegundum góðmálma, en í hafínu,
fyrir utan ströndina, er mikið magn
af rækju og ýmsum físktegundum.
Ekki er ráðgert að heija neinn
námurekstur á svæðinu, en vísinda-
menn Norðmanna leita ei að síður
eftir málmum. Öðru hvoru birtast
viðtöl við vísindamenn þeirra og
sjónvarpið hefur af og til sýnt
myndir frá þessum leiðöngrum.
Það færist mjög í aukana að
Norðmenn á öllum aldri ferðist til
Miðjarðarhafslandanna, og þeir
efnaðri fara oft lengra, t.d. til
Thailands eða Brasilíu. Slíkar ferðir
geta verið náttúruskoðunarferðir,
eða skemmtiferðir með drykkju og
eðlilega kvennafari.
Um öll heimsins höf sigla norsk
kaupskip. Olíuflutningaskip hafa
m.a. siglt inn í Persaflóa, þrátt fyrir
að þar sé nú fullkomið styijaldar-
ástand. Skip í eigu Norðmanna
hafa orðið fyrir eldflaugaárásum,
en siglingum þama er haldið áfram
og þeir hafa „hvergi látið hcaetfast".
)hpgffa
meðaltali um 10% en af gúrkunum
er meðal uppskeruaukningin 5%.
Það gildir þó hér sem víðar að „ekki
er allt gull sem glóir“. Þrátt fyrir
bætta nýtingu næringarefna,
vinnuhagræðingu, meiri uppskeru
og minni notkun eiturefna samfara
ræktuninni í steinull, er stofnkostn-
aðurinn við hana mun meiri en við
hefðbundnar ræktunaraðferðir.
Annað vandamál er að steinullina
er eingöngu hægt að nota í nokkur
ár og eftir það er hún mengunar-
vandamál. Það er því ekki að
ástæðulausu að farið er að leita
annarra efna til þess að rækta í en
steinullar. Greinilegt er að það eru
skiptar skoðanir erlendis meðal
framleiðenda og vísindamanna um
það hvort vatnsræktunin verði
næsta skrefíð í þróuninni eða hvort
eitthvert annað efni en steinullin
verði fyrir valinu. Margir eru þeirr-
ar skoðunar að ef hagkvæmar og
afkastamiklar hreinsidælur koma á
markaðinn eigi vatnsræktunin
mikla framtíð fyrir sér. Þrátt fyrir
áberandi stórt hlutverk ólífrænnar
ræktunar og þeirrar tæknivæðingar
sem fylgja henni á sýningunni, var
margt athyglisvert að sjá fyrir ís-
lensku garðyrkjumennina. T.d. það
hvemig hreinn koltvísýringur er
notaður í gróðurverum, en hann
hefur þau áhrif að uppskerumagnið
eykst jafnframt því að gæðin aukast
hjá nær öllum tegundum þar sem
hann er notaður samhliða ræktun-
inni. Annað atriði sem garðyrkju-
menn kynntu sér í grunninn voru
möguleikar raflýsingar í gróður-
húsum og það hvemig velja á ljósa-
lampa með tilliti til þess hvort
ætlunin er að hann dreifí ljósmagn-
inu meir eða minna á hringlaga-
eða ferhymdan flöt. Atriði sem
skipta miklu máli með tilliti til
ræktunarinnar og nýtingar lamp-
ans.
í samræðum íslensku garðyrkju-
bændanna og lampaframleiðend-
anna kom fram að verð á ljósalömp-
um í Hollandi er um Va af því sem
sambærilegir lampar kosta á ís-
landi. Það er því greinilegt að þrátt
fyrir góðan vilja garðyrkjubænda
til þess að lengja hjá sér ræktunar-
tímann og auka innlenda græn-
metisframleiðslu, standa þeir höll-
um fæti gagnvart erlendum starfs-
bræðmm sínum.
- E.H.K.
„Mát í
þriðja
leik“
DREGIÐ hefur verið úr rétt-
um lausnum í skákkeppninni
„Mát í þriðja leik“ sem
Samband ísl. samvinnufélaga
gekkst fyrir á 12. Reykjavík-
urskákmótinu.
Á myndinni sést þegar hinir
ungu skáksnillingar Þröstur
Ámason og Hannes Hlífar Stef-
ánsson draga úr réttum lausnum.
Vinningshafí er Rögnvaldur
Öm Jónsson, Ljósheimum 22,
Reyiqavík. Hlýtur hann að launum
veglegt taflborð og vandaða tafl-
menn.
(Fréttatilkynning)
V^terkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!
Frábært fermingartilboð
Apple //e og Apple //c
Apple //e er tölvan sem unga fólkið þekkir,
því að hún var valin af færustu sérfræðingum
sem kennslutölva fyrir alla framhaldsskólana.
Fyrir Apple //e og Apple //c
eru til meira en 20.000
mismunandi forrit til kennslu,
leikja, náms og vinnu.
Verð áður54=98QT-kr.
Verð nú:
Staðgreiðsluverð: 45.980,-kr.
Afborgun: 49.480,-kr.
títborgun 12.000,-kr. og á mMÁmÉ
eftirstöðvar á 8 mánuðum. VIÐ TOKUM VEL Á MOTI ÞÉR
SKIPHOLTI 19
SÍMI 29800