Morgunblaðið - 25.03.1986, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. MARZ1986
■Si

Lögbundin forréttindi:
Draga þau úr verðmæta-
sköpun og hagvexti?
„Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni að kanna áhrif lögbundinna
forréttinda, þar með talins einkaréttar til tiltekinna starfa eða at-
vinnurekstrar. í könnun þessari skal einkum leitast við að varpa
ljósi á þýðingu einkaréttar og/eða lögbundinna forréttinda á stöðu
þeirra er sliks réttar njóta, áhrifum þessa á verðlag og hagsmuni
neytenda yfirleitt svo og á kostnað í rekstri, jafnt opinberum rekstri
sem einkarekstri. Þá skal könnuninni einnig ætlað að leiða í ljós
áhrif lögbundinna takmarkana af ofangreindu tagi á tækniþróun,
hagvöxt og atvinnustig. Skýrsla um niðurstöðu könnunarinnar skal
lög fyrir Alþingi."
Þannig hljóðar tillaga til þings-
ályktunar um könnun á áhrifum
lögbundinna forréttinda til atvinnu-
rekstrar og vinnu, sem þingmenn
fimm þingflokka leggja fram á
Alþingi í dag eða fljótlega. Fyrsti
flutningsmaður er Friðrik Sophus-
son (S.-Rvk.). Meðflutningsmenn
verða Guðmundur J. Guðmundsson
(Abl.-Rvk.), Karl Steinar Guðnason
(A.-Rn.), Stefán Benediktsson
(Bj.-Rvk.) og Páll Pétursson
(F.-Nv.) og ef til vill fleiri.
í greinargerð er vitnað til efa-
semda um gildi lögvemdar og
einkaréttar atvinnufyrirtækja og
starfsstétta til að sinna tiltekinni
þjónustu eða atvinnu. Minnt er á
ályktun Iðnþings íslendinga 1985,
þess efnis, að tímabært væri að
taka ákvæði iðnaðarlaga til gagn-
gerðrar endurskoðunar með hlið-
sjón af þróun þessara mála í ná-
grannalöndum okkar, einkum í
Noregi. „Þar munu menn að mestu
hafa horfíð frá lögbundnum einka-
rétti einstakra starfsstétta í iðnaði,"
segir í greinargerðinni.
Þá er vitnað til skýrslu starfs-
hóps, sem félagsmálaráðherra skip-
aði til að meta áhrif nýrrar tækni
á íslenzka atvinnuvegi. í henni er
lögð áherzla á, að lögbundnar
hömlur á atvinnustarfsemi kunni
að leiða af sér atvinnuleysi. Einokun
spomi og gegn tækniþróun og
framfömm.
Flutningsmenn telja brýnt að
kanna hvort lögbundnar hömlur við
atvinnuþátttöku og atvinnurekstri
vinni gegn heildarhagsmunum þjóð-
arinnar og dragi úr samkeppni,
verðmætasköpun og hagvexti.
Jón Helgason landbúnaðarráðherra:
Röskun í mjólkurfram-
leiðslu og verðmætaljón
Stjórnarfrumvarp um kjaradóm — Úrskurður gildi til áramóta
Lög frá Alþingi:
Alnæmi kynsj úkdómur
— Nýjar skráningarreglur
Ein lög vóru samþykkt á Alþingi í gær, þ.e. breyting á lögum
um varair gegn kynsjúkdómum. Samkvæmt hinum nýju lögum
flokkast „smitun aif HTLV3 veiru“ (alnæmi) sem kynsjúkdómur,
ásamt sárasótt, lekanda, klamydíusýkingu, Iinsæri og fleiri sjúk-
dómum. Hin nýju lög fela einnig í sér breytingu á skráningar-
kerfi kynsjúkdóma hjá læknum.
í hinum nýju lögum segir m.a.:
„Læknar skulu skrá sérstak-
lega alla einstaklinga með kyn-
sjúkdóma og senda þær upplýs-
ingar til landlæknis á þar til gerðu
eyðublaði sem skrifstofa land-
læknis gefur út. Þar skal einung-
is skrá fæðingarár, fæðingar-
númer og kyn hins smitaða.
Læknir hins smitaða skal gæta
fyllsta trúnaðar varðandi auð-
kenni viðkomandi einstaklings og
gæta þess að öll slík auðkenni séu
á vitorði hans eins. Gögn, sem
varða auðkenni einstaklings,
skulu ekki fara úr vörzlu læknis
til vélritunar eða annarra nota.
Ef tveir skráðir einstaklingar
hafa sama fæðingarár, fæðingar-
mánuð og kyn skulu læknar við-
komandi einstaklinga bera saman
fæðingamúmer þeirra til að koma
í veg fyrir tvískráningu.
Sýni, send til rannsóknar frá
þeim sem ástæða er til að ætla
að hafi kynsjúkdómasmit, skulu
merkt með upphafsstöfum þess
læknis, sem sýnið tekur, og rað-
númeri sem hann gefur viðkom-
andi einstaklingi.
Landlæknir sér um faraldurs-
fræðilega skráningu kynsjúk-
dóma.“
Jón Helgason, landbúnaðarráðherra, sagði á Alþingi í gær efnis-
lega, að kröfur mjólkurfræðinga fælu í sér verulegar hækkanir og
frávik umfram það sem felst í hinum almennu kjarasamningum, er
hann mælti fyrir frumvarpi um kjaradóm í vinnudeilu þeirra við
vinnuveitendur. í greinargerð með frumvarpinu segir meðal annars
að samningur við mjólkurfræðinga, sem fæli í sér annað og meira
en samið var um í hinum almennu samningum, væru til þess fallnir
að riðla þvi breiða samkomulagi, sem náðst hefði, og spilla vinnu-
friði. Verkfall mjólkurfræðinga veldur auk þess mikilli röskun í
mjólkurframleiðslu og miklu verðmætatjóni, „sem óverjandi væri
að stjórnvöld reyni ekki að bægja frá“.
Jón Helgason, landbúnaðarráð-
herra, gerði grein fyrir efnisatriðum
frumvarpsins, sem eru í stuttu máli:
1) Hæstiréttur skipi þriggja manna
kjaradóm, sem kveði á um kaup
og kjör mjólkurfræðinga með
hliðsjón af eldri samningi þeirra
og þeim kjarbótum sem um
hefur samist almennt á vinnu-
markaði frá síðastliðnum ára-
mótum.
2) Verkfall mjólkurfræðinga skal
óheimilt meðan lögin gilda, eða
til nk. áramóta. ' -
3) Úrskurður kjaradóms skal og
gilda til næstkomandi áramóta
„nema nýir samningar hafi áður
verið gerðir milli aðila".
Viðbrögð þingmanna
Kjartan Jóhannsson (A.-Rn.)
gerði kröfu til að mál þetta yrði
skýrt rækilega í þingnefndum
deilda (sem vinna saman í málinu),
efnisatriði deilunnar og mat sátta-
semjara á stöðu hennar. Þingmenn
Alþýðuflokksins myndu greiða fyrir
málinu til þingnefnda.
Svavar Gestsson (Abl.-Rvk.)
gagnrýndi vinnubrögð landbúnað-
arráðherra harðlega. Mjólkurfræð-
ingar hafi þegar fallið frá öllum
kröfum, umfram samninga ASÍ,
nema til fæðis- og flutningaþóknun-
ar. Annað mætti skilja af máli ráð-
herra og greinargerð frumvarpsins.
Þá átaldi Svavar ef rétt væri að
Mjólkursamsalan hefði hótað verð-
hækkun mjólkur, ef framangreind
sérkrafa mjólkurfræðinga næði
fram að ganga.
Guðrun Agnarsdóttir
(KI.-Rvk.) átaldi að setja ætti lög
til að torvelda mönnum að nýta
verkfallsrétt.
Landbúnaðarráðherra sagði að
ríkissáttasemjari mæti síðustu kröf-
ur mjólkurfræðinga til 4%-5%
hækkunar umfram það sem al-
mennir samningar stæðu til.
Atkvæðagreiösla um
afbrigði
Erfíðlega gekk að fá málið tekið
fyrir í þingdeildinni (neðri deild) þar
eð afbrigði fengu ekki, fyrst í stað,
nægan stuðning. Var þá gripið til
nafnakalls. Vóru afbrigði þá sam-
þykkt með atkvæðum 21 viðstadds
þingmanns stjómarflokkanna og
Alþýðuflokks (nema Jóhönnu Sig-
urðardóttur), átta þingmenn sátu
hjá en ellefu vóm fjarverandi.
Að lokinn fyrstu umræðu í þing-
deildinni gekk það til landbúnaðar-
nefndar. Til stóð að taka málið til
annarrar umræðu klukkan níu í
gærkveldi. Að því var stefnt að
frumvarpið fengi umijöllun í gær-
kveldi í báðum þingdeildum og hlyti
lagagildi.
Ný þjónustudeild Múlabæjar:
Hlíðabær tek-
ur til starfa
NÝ ÞJÓNUSTUDEILD Múlabæjar, þjónustumiðstöðvar
aldraðra og öryrkja, var formlega tekin i notkun sl. laugar-
dag. Hin nýja deild hefur hlotið nafnið Hlíðabær og er til
húsa á Flókagötu 53. Deildinni er einkum ætlað að þjóna
fólki með Alzheimer-sjúkdóm, en það hefur fram að þessu
staðið höllum fæti í heilbrigðiskerfinu. Deildarstjóri Hlíða-
bæjar er Kolbrún Ágústsdóttir.
Húsið á Flókagötu 53 er um 550
fm á þrem hæðum ásamt rishæð
og bílageymslu, sem verður nýtt
sem verkstæði eða vinnustofa. í
kjallaranum verða aðstaða til iðju-
og sjúkraþjálfunar, snyrtistofa,
baðherbergi, þvottaherbergi o.fl. A
fyrstu hæð verða setustofa, mat-
stofa, eldhús og skrifstofa deildar-
stjóra og móttaka skjólstæðinga. Á
annarri hæð verða aðstaða til iðju-
og sjúkraþjálfunar, aðsetur læknis
heimilisins, vaktherbergi starfs-
fólks, hvíldarherbergi fyrir skjól-
stæðinga ásamt setustofu og reyk-
herbergi. Rishæðin verður nýtt sem
vinnuaðstaða fyrir starfsfólk með
fataskápum, snyrtingu og reykher-
bergi. Ráðgert er að deildin gegni
því þjónustuhlutverki að vera þjálf-
unarmiðstöð fyrir fólk með heilabil-
un, ásamt því að veita ættingjum
hvíld og öryggi frá miklu álagi.
Fyrst um sinn mun deildin starfa 5
daga vikunnar frá mánudegi til
föstudags frá kl. 7.30 til 17.00.
Við opnun Hlfðabæjar, hinnar nýju þjónustumiðstöðvar aldraðra og öryrkja.
Heimilt er að veita 15 sjúklingum
þjónustu í húsinu hvem dag, en
ráðgert að stækka hópinn ef ástæða
þykir. Allar umsóknir eru teknar
til vandlegrar umfjöllunar af lækni,
hjúkrunarfræðingi og félagsráð-
gjafa og skulu berast öldrunarlækn-
ingadeild Landspítalans, Hátúni
lOb, merktar Jóni B. Snædal lækni.