Morgunblaðið - 04.06.1992, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 1992
55
Óþörf lokun
Frá Guðjóni Friðrikssyni:
Ég er einn af þeim mönnum sem
mjög er háður Landsbókasafni ís-
lands og vil því nota tækifærið og
mótmæla kröftuglega lokun safns-
ins nú um þriggja vikna skeið frá
og með 8. júní. Sú lokun er alger-
lega að nauðsynjalausu og tylli-
ástæður færðar fyrir henni.
Ástæður mínar eru þannig að ég
er að keppast við að ljúka öðru bindi
að ævisögu Jónasar frá Hriflu sem
á að koma út í haust. Ég er mjög
háður því að geta hlaupið til og flett
upp í gömlu dagblaði, tímariti, bók
eða bréfasafni og hef reitt mig fyrst
og fremst á Landsbókasafnið í þeim
efnum. Lokunin kemur afar illa við
mig og vinnu mína og þess þá held-
ur af því að svo einkennilega vill
til að Háskólabókasafnið er einnig
lokað í júní.
Ég veit til þess að érlendir fræði-
menn koma gjarnan til landsins á
sumrin og reikna þá með að ganga
að því vísu að geta notast við Lands-
bókasafnið. Fjölmargir kennarar
nota sumrin til fræðiiðkana og stúd-
entar vinna að prófritgerðum sínum
á sumrin. Lokun safnsins, sem á
að heita aðalvísindabókasafn lands-
ins, um þriggja vikna skeið er því
í okkar augum álíka alvarlegur og
fáránlegur atburður eins og
Landspítalinn eða Landsbankinn
stöðvaðist á sama hátt. Nóg er forn-
eskjan á safninu, að því er varðar
alla tækniþjónustu, þó að þetta
bætist ekki við.
Ég skora því á landsbókavörð og
menntamálaráðherra að vinda ofan
af þessari ákvörðun hið snarasta.
Stofnun samvinnufélaga
GUÐJÓN FRIÐRIKSSON
Flókagötu 57, Reykjavík.
G M E N N
HAMRABORG
BIFREIÐAUMBOÐ
Skrifstofu okkar hefur verið falið að leita tilboða í hluta-
bréf eins af stærstu bifreiðaumboðum landsins. Til
greina kemur að selja öll hlutabréfin í félaginu.
Nánari upplýsingar veitir undirritaður á skrifstofu
minni, Hamraborg 12, Kópavogi. Viðtalsbeiðnum er
veitt móttaka í síma 43900 á skrifstofutíma.
Jón Eiríksson hdl.
Frá Guðmundi Benediktssyni:
Upphaf kaupfélaga, eða sam-
vinnufélaga, er oftast rakin til tólf
fátækra vefara í bænum Rochdale
í Englandi. Þeir bundust samtökum
árið 1844 til þess að styðja hver
annan til bættrar afkomu, aukinnar
menningar og framfara í viðskipta-
og atvinnumálum. Þeir stofnuðu
kaupfélag. Leituðust við að gera
hagstæð innkaup á vörum og héldu
tilkostnaði í lágmarki.
Árlegum hagnaði var skipt milli
félagsmanrla sem verðuppbót við-
skiptanna. Síðan hafa kaupfélög
breiðst út um allan heim og unnið
í sama anda og frumherjarnir, og
segja má að þau hafi víða verið
burðarás ýmissa byggðarlaga hvað
atvinnu og lífsafkomu íbúanna
snertir. Vitað er að samvinnufröm-
uðurinn Thorsten Odhe telur að
kaupfélag í Lennoxtown í Skotlandi
væri eldra en Rochdalefélagið, eða
frá 1812. Hvað sem líður upphafi
kaupfélaganna, þá er alveg víst að
þau voru stofnuð, formuð og borin
uppi af bændum og verkamönnum.
Forgöngumennirnir voru, hér á
landi sem annars staðar, víðsýnir
hugsjónamenn.
Vorboði framfaraöldu
Kaupfélag Þingeyinga er elsta
kaupfélag Iandsins, stofnað 20.
febrúar árið 1882, hefur því starfað
í rúm 100 ár. Upphaflega átti það
í nokkurri baráttu við eldri verslun-
arhætti á Húsavík.
En samvinnustefnan átti sigur-
máttinn í sjálfri sér, borin uppi af
traustum forustumönnum samtak-
anna. Samvinnustefnan var vorboði
þeirrar framfaraöldu sem reis á síð-
ari árum 19. aldar og verið hefur
vaxtarbroddur félagslegra fram-
fara hér á landi. Þau eru fyrir fólk
í þéttbýli og strjálbýli. Kaupfélögin
eru lýðræðislegur félagsskapur.
Félagsmenn geta allir orðið. Þau
skiptast í deildir. Þeim stjórna deild-
arstjórar og deildarráð er kosið á
deildarfundum. Þar eru kosnir full-
trúar á aðalfundi félaganna. Full-
trúar á kaupfélagsfundum kjósa
félagsstjórn, endurskoðendur reikn-
inga og fulltrúa á' Sambandsfundi.
Ákvörðunin deildarfunda er skotið
til kaupfélagsfundar, en þeir vísa
samþykktum sínum til aðalfundar
Sambandsins.
Samband íslenskra samvinnufé-
laga er samnefnari allra þeirra
kaupfélaga sem -í það ganga. Það
á að annast framkvæmdir og við-
skipti fyrir kaupfélögin og á að
styðja þau og vera brjóstvörn þeirra
í sókn og vörn.
í annarri grein mun ég fjalla um
stofnun Kaupfélags Svalbarðseyrar
og stofnun Sambandsins.
GUÐMUNDUR
BENEDIKTSSON
frá Breiðabóli
Hörg, Svaibarðseyri
LEIÐRÉTTINGAR
Nafn féll niður
í minningarorðum eftir Gest Má
Gunnarsson um Sigríði B. Sigurðar-
dóttur í blaðinu í fyrradag féll niður
nafn dóttur hennar, Herdísar. Hún
er fædd 10. janúar 1948, er gift
Árna Brynjólfssyni og eiga þau þrjú
böm.
Beðist er velvirðingar á mistökun-
um.
Verð á
líkamsrækt
Vegna fréttar sem birtist á blað-
síðu 4 í blaðinu í gær um verðhækk-
anir hjá líkamsræktarstöðvum hafði
fyrrverandi eigandi líkamsræktar-
stöðvarinnar Hress í Hafnarfirði
samband við blaðið og vildi leiðrétta
það að stöðin hefði hækkað mánaðar-
kort sitt úr 3.500 í 3.990 kr. Þær
upplýsingar hafði blaðamaður fengið
hjá starfsstúlku í stöðinni. Rétt er
að verðið er nú 3.990 kr. en eigand-
inn vildi láta það koma fram að verð-
ið hefði verið óbreytt í um það bil ár.
Vegna þessarar fréttar hafa
starfsmenn nokkurra líkamsræktar-
stöðva, sem ekki voru í þeirri könnun
sem blaðið gerði, haft samband til
að vekja athygli á því að verðið hjá
þeim hafi ekki hækkað nú. Meðal
þeirra er heilsuræktin á Seltjarnar-
nesi. Þar kostar mánaðarkortið 3.000
krónur og hefur verðið ekki hækkað
síðan 1988.
Þessum ábendingum er hér með
komið á framfæri.