Morgunblaðið - 04.06.1992, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JUNI 1992
27
Lokasprettur bandarísku forkosninganna:
Clinton tryggir sér útnefn-
ingu en Perot hefur stuðn-
ing úr báðum flokkunum
Vinsældir Bush svipaðar og Carters 1980
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttaritara Morpunblaðsins.
WILLIAM Clinton, ríkissfjóri Arkansas, tryggði sér útnefningu Dem-
ókrataflokksins til forsetaframboðs í haust þegar hann sigraði í
forkosningum sem haldnar voru í sex ríkjum á þriðjudag. George
Bush Bandaríkjaforseti, sem hefur haft útnefningu repúblikana í
vasanum síðan í upphafi maí, sigraði einnig í forkosningunum í
Alabama, Kaliforníu, Montana, New Jersey, Nýju Mexíkó og Ohio.
H. Ross Perot, milljarðamæringnum frá Texas, sem enn hefur ekki
lýst yfir framboði sínu, tókst að skyggja á sigra beggja, þótt nafn
hans væri ekki á neinum kjörseðlum. Um þriðjungur kjósenda hvors
flokks virðist styðja hann, ef marka má skoðanakannanir, sem gerð-
ar voru þegar kjósendur komu af kjörstað.
Mest var í húfi, í Kaliforníu og
þar var sigur Clintons naumastur.
Jerry Brown, fyrrum ríkisstjöri Kali-
forníu, veitti honum harða sam-
keppni í heimaríki sínu, fékk 40% á
móti 48% Clintons. Clinton kom fram
í Los Angeles og þakkaði stuðnings-
mönnum sínum þegar kjörstöðum
var lokað í Kaliforníu á þriðjudag
og notaði einnig tækifærið til að
gagnrýna stjórn Bush harkalega
fyrir að virða að vettugi brýnustu
þarfir Bandaríkjamanna.
Bush sigraði í forkosningum í öll-
um ríkjum Bandaríkjanna. Pat Buc-
hanan, sem tókst að velgja Bush
undir uggum í upphafi, fékk aðeins
yfir 20% fylgi í Kaliforníu en Bush
fékk rúmlega 70% atkvæða í öllum
ríkjunum sex nema Nýju Mexíkó.
Þrátt fyrir þessa frammistöðu
virðist Bush veikur fyrir. Hann
stendur illa að vígi í skoðanakönnun-
um, er nú ámóta óvinsæll og Jimmy
Carter þegar hann sóttist eftir end-
urkjöri árið 1980 og laut í lægra
haldi fyrir Ronald Reagan. Að auki
þykja þeir sem eiga að stjórna kosn-
ingabaráttu Bush ekki starfi sínu
vaxnir og er sérstaklega efast um
að þeir séu þess umkomnir að leiða
Bush til sigurs verði af framboði
Perots. Heyrst hafa vangaveltur um
að mjög sé þrýst á forsetann að fá
James Baker utanríkisráðherra til
að víkja úr sæti um stund til að leika
sama leikinn og 1988 þegar Bush
sigraði Dukakis eftir að hafa verið
á eftir honum í skoðanakönnunum.
Clinton stendur nú með pálmann
í höndunum eftir fimm mánaða orra-
hríð og hefur látið á sjá. Bush hefur
lýst því yfir að hann muni neyta
allra bragða til að tryggja endurkjör
sitt og Clinton getur því verið viss
Bill Clinton.
um að persónulegum árásum á sig
muni ekki linna. Clinton hefur í
þokkabót átt erfitt með að komast
í sviðsljós ljósvakafjölmiðlanna og
má þar meðal annars kenna um
þeirri athygli, sem beinst hefur að
Perot. Clintons er getið daglega á
síðum blaðanna, en Perot hefur sagt
að í Ameríku taki enginn eftir því
hvað prentmiðlarnir hafi að segja.
Það má til sanns vegar færa hvað
Perot varðar. Dagblöð hafa undan-
farið greint frá því að styrr hafí stað-
ið um ýmis viðskipti Perots og sömu-
leiðis tilraunir hans til að losna úr
herþjónustu þrátt fyrir skuldbind-
ingar, sem hann gerði til að ná sér
í námsstyrk. Öndvert við ásakanirn-
ar í garð Clintons hafa sjónvarps-
stöðvarnar iítið sem ekkert íjallað
um þessa gagnrýni á Perot og hefur
hann haldið áfram að bæta við sig
í skoðanakönnunum.
Ronald Brown, formaður lands-
nefndar Demókrataflokksins, hélt
því fram á þriðjudag að almenningur
væri „haldinn fáránlegri hrifningu"
á Perot og bætti við að svör í skoð-
anakönnunum væru í mótmælaskyni
og því ekki marktæk. Brown líkti
Perot við Jerry Brown og Buchanan,
sem báðir hefðu leitað á mið
óánægju í atkvæðaveiðum sínum,
náð góðum skriði í upphafi, en misst
alian vind úr seglum þegar á leið.
Frederick Maiek, kosningastjóri hjá
Bush, sagði að fylgi Perots, bæri
að rekja til óþreyju fólks vegna sjálf-
heldunnar í Washington, þar sem
demókratar hafa meirihluta í báðum
deildum þingsins, en repúblikanar
ráða lögum og lofum í Hvíta húsinu.
Paul Tsongas, fyrrum þingmaður
demókrata, sem dró sig í hlé í mars
vegna fjárskorts eftir að hafa farið
vel af stað í forkosningunum, taldi
hins vegar að hér væri annað og
meira á ferðinni. Nafn Tsongas hef-
ur verið áfram á kjörseðlum þótt
hann hafi dregið sig í hlé og hann
hefur haldið áfram að laða kjósendur
að sér og oft fengið rúmlega tíu
prósent atkvæða.
„Atkvæðin, sem ég fékk eftir að
ég hætti - það hefur ekkert þessu
líkt gerst áður,“ sagði Tsongas.
„Óbreyttir demókratar og repúblik-
anar, sem ég ræði við, vilja breyting-
ar. Vandinn er sá að stjórnir bæði
demókrata og repúblikana eru svo
varkárar og helteknar af 'skoðana-
könnunum að þær koma ekki auga
á það sem blasir við þeim.“
Hafi Tsongas hitt naglann á höf-
uðið er í vændum kosningabarátta
sem gæti haft í för með sér grund-
vallarbreytingar á gang himintungl-
anna í festingu bandarískra stjórn-
máia. Reynslan segir hins vegar að
óháðir frambjóðendur skuli ekki gera
sér miklar vonir þótt þeir séu eftir-
læti almennings í skoðanakönnunum
í upphafi kosningabaráttu því á kjör-
dag hafa kjósendur yfirleitt látið þá
lönd og leið og ausið vatni sínu á
myllu hefðbundnu flokkanna
tveggja.
Bátsferðir i lHðty: KC 18.00
Ki 19.00
K(. 19.30
\ ni trvrrrsi rrr a Trw-/rinri/Ok'nn \
Borðpantanir og upplýsingar í síma 681045 og 28470.
Bátsjérðir í iinut: K( “22.00
KC 23.00
KC 23.30
Opið 28. mal - 20. septeméer

TILBOÐ
VIKUNNAR
- \ ÁDUH
ISojT1
KOCKENS
STEIK- OG GBI.
121%
GBILLOLIA
(ÁÐUH
319»-
ISÓASÍRIIJS
^yyVLTABlTAB
ADURI
195,-
129,-
HAGKAUP
- alU í einniferö