Morgunblaðið - 17.01.1997, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1997 33
PENINGAMARKAÐURINN
AÐSENDAR GREINAR
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
Hœsta Lœgsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (kíló) verð (kr.)
ALLIR MARKAÐIR
Annar afli 270 20 188 550 103.345
Annarflatfiskur 30 30 30 31 930
Blandaður afli 20 20 20 174 3.480
Blálanga 77 72 75 3.527 264.739
Djúpkarfi 89 89 89 2.206 196.334
Gellur 295 294 295 58 17.092
Grásleppa 34 10 23 222 5.064
Hlýri 130 112 115 1.990 228.510
Hrogn 160 30 139 113 15.740
Karfi 108 48 89 28.676 2.551.530
Keila 72 36 68 8.675 593.481
Kinnar 125 125 125 66 8.250
Langa 108 47 90 2.469 221.443
Langlúra 120 70 91 416 37.908
Lúða 615 295 529 666 352.044
Lýsa 43 40 41 282 11.451
Sandkoli 89 81 85 1.714 144.938
Skarkoli 154 96 137 2.792 382.860
Skata 100 100 100 10 1.000
Skrápflúra 80 55 69 564 39.120
Skötuselur 211 180 199 5.252 1.046.530
Steinbítur 114 50 100 9.166 914.850
Stórkjafta 105 35 94 248 23.408
Síld 15 15 15 2.064 30.960
Sólkoli 186 165 178 249 44.277
Tindaskata 17 9 13 6.197 79.297
Ufsi 68 26 60 26.019 1.559.445
Undirmálsfiskur 148 61 116 20.994 2.430.216
Ýsa 189 30 114 46.214 5.273.183
Þorskur 140 33 85 90.431 7.679.239
Samtals 93 262.035 24.260.664
FMS Á ÍSAFIRÐI
Keila 49 49 49 65 3.185
Steinbítur 100 100 100 175 17.500
Samtals 86 240 20.685
FAXALÓN
Annar afli 70 70 70 19 í .330
Karfi 50 50 50 5 250
Keila 56 56 56 65 3.640
Langa 79 79 79 254 20.066
Langlúra 70 70 70 202 14.140
Lýsa 40 40 40 225 9.000
Steinbítur 85 85 85 111 9.435
Tindaskata 10 10 10 141 1.410
Ufsi 30 30 30 111 3.330
Undirmálsfiskur 71 71 71 54 3.834
Þorskur 99 99 99 120 11.880
Samtals 60 1.307 78.315
FAXAMARKAÐURINN
Blandaður afli 20 20 20 174 3.480
Blálanga 77 72 75 3.148 236.856
Djúpkarfi 89 89 89 2.206 196.334
Gellur 295 294 295 58 17.092
Grásleppa 34 34 34 52 1.768
Karfi 100 100 100 4.324 432.400
Keila 67 67 67 2.322 155.574
Kinnar 125 125 125 66 8.250
Langa 81 70 76 92 7.000
Langlúra 117 117 117 104 12.168
Lúða 593 340 541 349 188.676
Sandkoli 85 85 85 778 66.130
Skarkoli 148 108 121 619 74.695
Steinbítur 114 81 89 1.507 134.274
Tindaskata 17 ' 17 17 369 6.273
Ufsi 64 26 62 1.063 65.757
Undirmálsfiskur 148 104 132 9.875 1.306.166
Ýsa 114 74 83 18.087 1.506.828
Þorskur 112 33 72 11.266 806.646
Samtals 93 56.459 5.226.367
FISKMARKAÐUR BREIÐAFJARÐAR
Hlýri 112 112 112 1.188 133.056
Karfi 94 48 84 52 4.382
Keila 58 48 53 421 22.507
Langa 79 65 76 69 5.213
Sandkoli 81 81 81 562 45.522
Skarkoli 154 140 147 559 82.430
Skrápflúra 55 55 55 240 13.200
Steinbítur 105 71 96 2.787 266.995
Tindaskata 10 10 10 1.340 13.400
Ufsi 54 54 54 71 3.834
Undirmálsfiskur 74 61 69 2.148 148.620
Ýsa 123 67 118 664 78.671
Þorskur 117 63 100 . 13.124 1.316.075
Samtals 92 23.225 2.133.904
FISKMARKAÐUR DALVÍKUR
Þorskur 80 80 80 48 3.840
Samtals 80 48 3.840
FISKMARKAÐUR SNÆFELLSNESS
Karfi 70 70 70 7 490
Lúða 295 295 295 2 590
Ýsa 100 100 100 3 300
Samtals 115 12 1.380
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA
Annar afli 76 76 76 161 12.236
Annarflatfiskur 30 30 30 31 930
Grásleppa 10 10 10 86 860
Hlýri 130 130 130 284 36.920
Karfi 108 84 106 9.034 958.056
Keila 72 69 72 4.594 330.400
Langa 108 50 91 998 90.459
Langlúra 70 70 70 32 2.240
Lúða 615 450 527 98 51.655
Sandkoli 89 89 89 374 33.286
Skarkoli 140 139 139 1.519 211.870
Skata 100 100 100 5 500
Skrápflúra 80 80 80 324 25.920
Skötuselur 210 180 208 290 60.369
Steinbítur 100 50 89 564 50.038
Stórkjafta 105 105 105 181 19.005
Sólkoli 165 165 165 97 16.005
Tindaskata 10 10 10 1.693 16.930
Ufsi 65 40 61 552 33.545
Undirmálsfiskur 99 82 90 4.067 365.095
Ýsa 189 30 157 16.190 2.541.182
Þorskur 109 106 107 10.731 1.151.758
Samtals 116 51.905 6.009.259
FISKMARKAÐUR VESTMANNAEYJA
Karfi 94 94 94 1.595 149.930
Síld 15 15 15 2.064 30.960
Tindaskata 9 9 9 52 468
Ufsi 68 55 63 13.757 862.977
Ýsa 124 50 82 549 45.205
Þorskur 86 82 86 117 10.030
Samtals 61 18.134 1.099.570
FISKMARKAÐUR ÞORLÁKSHAFNAR
Karfi 100 100 100 247 24.700
Keila 67 36 66 789 51.719
Langa 80 47 79 253 19.992
Langlúra 120 120 120 78 9.360
Lúða 600 443 499 108 53.933
Lýsa 43 43 43 57 2.451
Steinbítur 114 114 114 847 96.558
Sólkoli 186 186 186 152 28.272
Tindaskata 15 15 15 1.709 25.635
Ufsi 64 50 56 7.458 416.455
Undirmálsfiskur 130 130 130 2.687 349.310
Ýsa 114 102 108 1.222 131.524
Þorskur 124 39 65 5.102 332.599
Samtals 74 20.709 1.542.508
Að skilgreina vanda
FYRIR nokkru voru
kynntar niðurstöður
alþjóðlegrar rannsókn-
ar á samanburði ís-
lenskra grunnskóla-
nema við jafnaldra
þeirra víðsvegar í
heiminum. Rannsóknin
hér á landi var unnin
af Rannsóknarstofnun
uppeldis- og mennta-
mála og gengur undir
nafninu TIMSS rann-
sóknin, sem er skamm-
stöfun fyrir „Third Int-
ernational Mathe-
maties and Science
Study“. Ekki verður
annað sagt en hér sé
um mjög yfirgripsmikla og vandaða
rannsókn að ræða sem leikum og
lærðum ber að taka alvarlega.
í skýrslu um fyrstu niðurstöður
rannsóknarinnar draga höfundar
fram mun á gengi íslenskra barna
í samanburði við önnur lönd. í
stuttu máli má segja að meginniður-
staðan sé sú að árangur íslenskra
barna í 7. og 8. bekk í stærðfræði
og náttúrufræðigreinum sé slakur
í samanburði við þær þjóðir sem
sýna bestan árangur. Tilraunir höf-
unda til að leita skýringa á grund-
velli safnaðra gagna
leiða ekkert afgerandi
í ljós, en eins og þeir
hafa bent á þarf að
vinna ítarlegar úr
gögnunum. Umræðan
um málið í fjölmiðlum
hefur aftur á móti
einkum beinst að
menntun kennara í
stærðfræði og náttúru-
fræðigreinum þó í
skýrslunni segi ekkert
þar um. Þeir sem tjá
sig hæst um málið virð-
ast vita nákvæmlega
hvar skýringa sé helst
að leita, þ.e. að of mik-
ið nám í uppeldis- og
kennslufræði sé helsti sökudólgur-
inn. Ekki skal dregið í efa að á tím-
um örra þjóðfélagsbreytinga þarf
kennaranám að vera í stöðugri end-
urskoðun. Moldviðri og múgsefjun
um einfalda skýringu mega hins-
vegar ekki afvegaleiða fólk. Málið
er að sjálfsögðu miklu flóknara og
aðgerðirnar sem þarf að grípa til
miklu umfangsmeiri en umræðan
gefur tilefni til að ætla.
í upphafi er ekki úr vegi að velta
fyrir sér hversu sennilegt það er
að ónóg þekking kennara í kennslu-
Börkur
Hansen
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
16.1. 1997
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (kíló) verð (kr.)
FISKMARKAÐURINN HF. HAFNARFIRÐI
Blálanga 75 72 74 379 27.883
Grásleppa 29 29 29 84 2.436
Karfi 94 70 71 12.058 853.586
Keila 67 55 63 419 26.456
Langa 82 70 80 203 16.313
Skarkoli 153 96 146 95 13.865
Skötuselur 211 210 211 162 34.177
Steinbítur 110 80 108 3.128 336.573
Stórkjafta 66 35 58 51 2.963
Tindaskata 17 17 17 893 15.181
Ufsi 61 45 56 2.558 143.913
Undirmálsfiskur 120 114 119 2.082 247.633
Ýsa 158 67 100 7.660 765.157
Þorskur 109 50 78 47.424 3.717.567
Samtals 80 77.196 6.203.704
HÖFN
Annarafli 20 20 20 10 200
Hlýri 113 113 113 518 58.534
Hrogn 160 30 139 113 15.740
Karfi 98 89 94 1.354 127.736
Langa 104 104 104 600 62.400
Lúða 595 295 525 109 57.190
Skata 100 100 100 5 500
Skötuselur 200 190 198 4.800 951.984
Steinbítur 74 74 74 47 3.478
Stórkjafta 90 90 90 16 1.440
Ufsi 66 66 66 449 29.634
Ýsa 117 111 113 1.727 194.460
Þorskur 140 96 132 2.499 328.843
Samtals 150 12.247 1.832.140
SKAGAMARKAÐURINN
Undirmálsfiskur 118 118 118 81 9.558
Ýsa 88 88 88 112 9.856
Samtals 101 193 19.414
TÁLKNAFJÖRÐUR
Annar afli 270 180 249 360 89.579
Samtals 249 360 89.579
Moldviðri og múgsefjun
um einfalda skýringu,
segir Börkur Hansen,
mega hinsvegar ekki
afvegaleiða fólk.
greinum sé helsta ástæðan fyrir
slöku gengi okkar barna í TIMSS
rannsókninni. Er líklegt að sá sem
hefur lokið kennaraprófi frá KHÍ .
með stærðfræði og náttúrufræði
sem valgreinar hafi ekki næga
þekkingu í viðkomandi greinum til
að kenna umræddar greinar í 7.
og 8. bekk í grunnskóla (12-14 ára
bömum)? Ef gerð yrði sambærileg
athugun á öðrum námsgreinum
grunnskólans og niðurstöðurnar
yrðu svipaðar og í TIMSS rannsókn-
inni, er þá líklegt að ónóg undir-
staða í kennslugreinum væri helsta
skýring á slöku gengi? Er vandinn
m.ö.o. sá að kennarar hafa ekki
næga undirstöðu í þeim kennslu-
greinum sem þeir hafa sérhæft sig
í? Það sér hver maður að þetta er
einfölduð skýring á flóknu máli.
Líklegra er að einnig þurfí að leita
skýringa í því að ekki takist að
virkja nemendur sem skyldi til að
tileinka sér námsefnið. Þeir þættir
sem þar koma við sögu eru m.a.
skipulag og stjórnun skóla, leikni
kennara, starfsandinn sem skapast
meðal nemenda, námsefni, verkefni
við hæfí og tengsl við foreldra og
stuðningur þeirra við nám barna
sinna. Fjöldi kennslustunda skiptir
hér máli sem og að kennarar búi
við mannsæmandi launakjör.
Meðal starfsmanna Kennarahá- r
skóla íslands fer nú fram formleg
og óformleg umræða um niðurstöð-
. ur TIMSS rannsóknarinnar. Um-
ræðan snýst m.a. um mikilvægi
þess að rannsaka gögnin nánar,
auka vægi valgreina í kennaranám-
inu, lengja námið í fjögur ár og
síðast en ekki síst um mikilvægi
þess að efla endurmenntun kenn-
ara. Allt eru þetta mikilvægir þætt-
ir en því má ekki gleyma að breyt-
ingar á náms- og kennsluskrám í
kennaranámi hafa ekki áhrif fyrr
en eftir mörg ár. Aukið framboð á
endurmenntun og ráðgjöf við skóla
eru hinsvegar nauðsynlegar for-
sendur þess að geta snúið vörn í
sókn. Markvissar aðgerðir þurfa að «
beinast að skólunum hér og nú.
í þessari umræðu í Kennarahá-
skólanum hefur einnig komið fram
hve mikilvægt er að styrkja rann-
sóknir á námi og kennslu í kennslu-
greinum grunnskólans, ekki síst
raunvísindum. Vel má hugsa sér
sérstaka styrki eða rannsóknarsjóði
til að efla þær og e.t.v. væri raun-
hæfur kostur að stofna til tímabund-
inna prófessors- eða dósentsstaðna
við skólann til að sinna slíkum verk-
efnum. Einnig kæmi vel til greina
að fá erlenda sérfræðinga um lengri
eða skemmri tíma til að sinna rann-
sóknum og ráðgjöf á þessum sviðum.
Þetta eru dæmi um örfá atriði sem
eru lóð á vogarskálina til að bregð-
ast við miklum vanda.
Sem betur fer eru margir í þessu
landi sem hafa raunverulegan
áhuga á því að bæta nám og
kennslu. Gaspur og einfaldar póli-
tískar upphrópanir eru ekki líklegar
til árangurs í þessu mikilvæga
máli. Fólk vill heyra umræðu sem
einkennist af hlutlægni, raunsæi og
framsýni. Það gerir sér grein fyrir
að vandinn er margþættur og að
skoða þarf allar hliðar hans. Þörf
er á að málið sé tekið alvarlega því
að skilgreining á vanda er forsenda
þess að hægt sé að bregðast við
af skynsemi. Rösum því ekki ekki
um ráð fram og vöndum skilgrein-
inguna þótt hún sé margþætt og
flókin. Það mun öllum best gegna,
ekki síst börnum okkar.
Höfundur er dósent við
Kennaraháskóla íslands.