Morgunblaðið - 17.01.1997, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1997 35
AÐSENDAR GREINAR
Kjarasamningar
í FASTMÓTUÐU
ferli viðhorfa sem
fjölmiðlar og reyndar
margir stjórnmála-
menn viðhafa gagn-
vart launþegum og
samtökum þeirra er
því er haldið fram að
það sé máttlítilli
verkalýðshreyfmgu að
kenna hversu laun séu
skammarlega lág á
íslandi. Þegar líður
svo að gerð kjara-
samninga þá breytist
málflutningurinn yfir
í að nú sé þörf á að
verkalýðsforystan sýni
ábyrgð og sjái um að
launþegar séu ekki með óraunsæjar
kröfur. Þegar samningar hafa verið
undirritaðir og þar tii að þeir eru
samþykktir í stéttarfélögunum þá
er forystumönnum hrósað fyrir
skynsemi og kjark. En um leið og
búið er að samþykkja kjarasamn-
inga hefst umræðan um máttlittla
verkalýðshreyfingu.
Það kostar mun meiri kjark og
styrk að fylgja þeirri skynsemis-
stefnu sem verkalýðshreyfingin
hefur fylgt undanfarin ár en koll-
steypustefnunni sem áður var fylgt,
það er auðveit að yfirbjóða. Þennan
kjark hafa stjórnmálamenn ekki
og þaðan af síður stjórnvöld, það
hafa þau margítrekað sýnt á und-
anförnum misserum. Núverandi
ríkisstjórn og forysta vinnuveitenda
vinna markvisst að því að grafa
undan samtökum launþega með því
að koma í veg fyrir að launþegar
nái fram réttlátum launakröfum
og sanngjörnum leiðréttingum í
þjóðfélaginu. Beittasta vopn ríkis-
stjórnarinnar í þessari baráttu er
að hygla ákveðnum hópum umfram
aðra og stilla síðan verkalýðsforyst-
unni upp við vegg með því að ef
hún fari fram á sambærilegar
breytingar þá séu stöðugleika koll-
varpað og óðaverðbólga kölluð
fram. Ljóst er að þetta kostar mik-
il átök innan verkelýðshreyfingar-
innar bæði milli stéttarfélaga og
eins milli forystu og
félagsmanna, vitan-
lega krefjast þeir sam-
bærilegra hækkana og
með þessu er markmið-
um stjórnvalda er náð.
Undanfarið samn-
ingstímabil úthlutaði
ríkisstjómin sjálfri sér
og ákveðnum hópum
útvalinna ríkisstarfs-
manna launahækkun-
um sem voru tugum
prósenta umfram það
sem um var samið á
almennum markaði.
Auk þess var sömu
aðilum úthlutað lífeyr-
issjóði þar sem réttindi
eru langt umfram það sem aðrir
landsmenn hafa, þetta er gert með
því að láta ríkissjóð (skattgreiðend-
ur) greiða 11,5% í sjóðinn í stað
6% og það er réttlætt með því að
umræddir launþegar sætti sig við
að greiða 4% af öllum launum í
stað daglauna. Það gerum við
reyndar öll hin og það þrátt fyrir
að okkar vinnuveitendur greiði
„einungis 6%“. Einnig hefur ríkis-
stjórnin marghækkað skatta und-
anfarin misseri og nú síðast fyrir
jói um milljarð.
Ég hef undanfarna daga haldið
fjölmenna fundi víðsvegar um land-
ið. Þar ber helst á eftirfarandi við-
horfum: Þess er krafist að ríkis-
stjórnin skili milljarðinum tilbaka,
auk þess að niðurskurði bamabóta
og vaxtabóta verði skilað. Jaðar-
skattakerfið verði leiðrétt, tekið
verði upp fjöiþrepa skattkerfi og
skattar verði lækkaðir. Ríkisstjórn-
in hefur rutt af sér verkefnum yfir
á sveitarstjórnir, þær hafa síðan
orðið að hækka þjónustugjöld og
skatta til þess að mæta auknum
útgjöldum, skattgreiðendur eiga
inni hjá ríkisstjórninni umtalsverð-
ar skattalækkanir. Háværar kröfur
eru einnig á fundunum um að láns-
kjaravísitalan verði afnumin og
vextir lækkaðir um 3%.
Gagnvart atvinnurekendum er
krafan sú að launataxtar verði
Nú stefnir í stórkostleg
átök á vinnumarkaði,
segir Guðmundur
Gunnarsson. Ábyrgð-
ina bera stjórnvöld en
ekki launþegar.
færðir að greiddum launum, kostn-
aður við þessa kröfu er 0,73% ekki
40%-50% eins og framkvæmda-
stjóri VSÍ hefur ranglega haldið
fram. Rafiðnaðarsambandið og fé-
lagsmenn þess hafa gert tugi ef
ekki hundruð vinnustaðasamninga
á undanförnum árum; að gera ráð
fyrir þeim í aðalkjarasamningi er
ekki vandamál. Að þessum skilyrð-
um uppfylltum munum við skrifa
undir kjarasamning með raunsærri
kauphækkun gegn því að sett verði
inn í kjarasamningana umsvifalaus
opnun þeirra fari ríkisstjórnin út
fyrir ramma þeirra. Þessar kröfur
hafa legið á borðinu síðan í októ-
ber og enn hafa ekki fengist um
þær vitrænar viðræður. Þar hefur
ríkisstjórnin verið í fararbroddi við
að fara ekki eftir ákvæðum um
viðræðuáætlanir í vinnulögjöf sem
knúin var í gegn síðastliðið ár og
jafnframt að skapa glundroða á
vinnumarkaði með kostulegum út-
spilum. Nú stefnir í stórkostleg
átök á vinnumarkaði og sá aðili sem
ber ábyrgð á því eru ekki launþeg-
ar heldur stjórnvöld. Stjórnvöld og
samtök atvinnurekenda hafa nægt
svigrúm til þess að leiðrétta stefnu
sína á næstu 2 vikum og þá kom-
umst við hjá átökum. Við bíðum
og fylgjumst með því hvort stjórn-
málamenn hafi skynsemi og kjark
til þess að horfast í augu við þann
vanda sem þeir hafa skapað, því
miður efast ég stórlega um það,
þeir fara kollsteypuleiðina.
Höfundur er formmaður
Rafiðnaðarsambands íslands.
Guðmundur
Gunnarsson
Á annað þúsund
notendur
gn KERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 - Sími 568 8055
Blab allra landsmanna!
fHíiriðtmíbílatiib
-kjarni málsins!
Inniskór frá 490
kuldaskór frá 1990
smáskór
í bláu húsi
v/Fákafen
l. feb.
Exó stœkkar...
Við flytjurn í Fókafen 9
l. febrúar '97
(m ^ -
/~ (—* l^-
öbmoUi kúíéjöcjn