Morgunblaðið - 17.01.1997, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
|
I
I
Stefnt að tölvutæk-
um skattframtölum
FYRIRTÆKJUM og sjálfstætt
starfandi einstaklingum er boðið
upp á að skila skattframtali ársins
í tölvutæku formi. Að sögn Snorra
Olsen ríkisskattstjóra standa vonir
til að hægt verði að bjóða einstakl-
ingum að skila skattframtalinu með
sama hætti á næsta ári.
Útbúið hefur verið framtalsforrit
fyrir fyrirtæki og sjálfstætt starf-
andi einstaklinga, sem þeir fá af-
hent hjá ríkisskattstjóra og sagði
Skúli að í ár gætu menn valið um
hvort skattframtali væri skilað á
disklingi eða eftir símalínu en á
næsta ári yrði skylda að skila því
í tölvutæku formi.
Einstaklingar á næsta ári
Sagði hann að í framhaldi af
þeim breytingum sem gerðar verða
á skattframtali einstaklinga í ár,
þar sem tölvukerfi les sjálfkrafa
allar tölur, væri hugmyndin að
ganga skrefinu lengra og gefa ein-
staklingum kost á að skila inn
skattframtali með sama hætti og
fyrirtækin. „Það forrit þarf að gera
meira en að uppfylla kröfur skatts-
ins,“ sagði hann. „Það þyrfti að
gefa mönnum kost á að reikna út
skattana sína og er það okkar von
að hægt verði að taka skref í þessa
átt á næsta ári fyrir einstaklinga.
Þetta er ekki flókið mál en það
þarf að leysa mál eins og til dæm-
is kostnaðinn. Á að selja forritin
eða dreifa þeim ókeypis? Og hver
er sparnaður skattsins við að fá
þetta í þessu formi? Það má segja
að þetta skref, sem við erum að
taka nú með því að draga úr handa-
vinnunni leysi að mestu leyti okkar
þarfir."
Snorri sagði óvíst að einstakling-
ar myndu vilja skila skattframtal-
inu á tölvutæku formi og vænt-
anlega myndu þeir einnig vilja fá
það prentað út en stefnan væri að
taka upp einfaldari framtalsskil
einstaklinga árið 1999.
Vantar aðgang
að upplýsingum
Kæra íslenska útvarpsfélagsins á hend-
ur fyrrverandi starfsmönnum Stöðvar 2
Rannsóknarlögregl-
an vísar málinu frá
R ANN SÓKN ARLÖGREGLA rík-
isins hefur vísað frá máli fjögurra
fyrrverandi starfsmanna Stöðvar 2
sem lögmaður íslenska útvarps-
félagsins hf. kærði til RLR síðastlið-
inn laugardag. Rannsókn málsins
ið eftir rannsókn RLR á hvarfí þess-
ara gagna. í ljósi þessa lítur íslenska
útvarpsfélagið svo á að atbeina lög-
reglu í þessu máli sé lokið,“ segir í
fréttatilkynningunni.
„Að vísu eru nokkur ljón þar á
veginum,“ sagði hann. „Við höfum
ekki aðgang að þeim upplýsingum
sem við þyrftum og þar á ég við
bankaupplýsingar og er það ástæð-
an fyrir því að það mál hefur frest-
ast. Ég býst við að ef við hefðum
haft þær upplýsingar þá værum
við búnir að stíga þetta skref og
árita nánast allar upplýsingar, sem
við höfum aðgang að inn á framt-
ölin þannig að einstaklingar séu
ekki að setja þetta af einum miða
yfir á framtalið en þessar upplýs-
ingar liggja meira og minna í tölvu-
kerfum. Það þarf bara að opna
fyrir þann möguleika að hægt sé
að keyra þær á milli og þegar það
gerist þá munum við horfa á kerfi,
sem er svipað og á Norðurlöndun-
um, þar sem menn fá sendar frá
skattyfirvöldum upplýsingar um
þær launagreiðslur, vaxtagreiðslur,
eignir og annað sem skatturinn
veit um. Ef menn hafa engar at-
hugasemdir eða engu við að bæta,
þá þarf í mesta lagi að tilkynna
skattinum um það. Sumir hafa far-
ið þá leið að ekki þarf að svara ef
menn eru sáttir við niðurstöðuna."
Morgunblaðið/Ásdís
GUÐMUNDUR Þ. Jónsson, formaður Iðju, (t.h.) afhenti Þóri Ein-
arssyni, ríkissáttasemjara, kröfur félagsins um leið og hann vís-
aði kjaraviðræðum til hans. Milli þeirra situr Garðar Vilhjálms-
son, skrifstofustjóri Iðju.
Iðja vísar til
sáttasemjara
IÐJA, landssamband verksmiðju-
fólks, vísaði í gær kjaraviðræðum
til ríkissáttasemjara. Guðmundur Þ.
Jónsson, formaður félagsins, segir
að ekkert hafi þokast í samkomulag-
sátt frá því samningaviðræður hóf-
ust og því hafi félagið ekki átt ann-
an kost en að taka þetta skref.
Hann segist ekki treysta sér til að
spá fyrir um hvetju viðræður hjá
sáttasemjara skili, en félagið myndi
á næstu dögum fara að undirbúa sig
undir atkvæðagreiðslu um verkfall.
Guðmundur segir að Iðja krefjist
þess að lágmarkslaun verði hækkuð
í 70.000 kr. á mánuði á samnings-
tímanum, sem verði 24-26 mánuðir.
Félagið leggi áherslu á að laun
hækki með krónutöluhækkunum en
ekki prósentuhækkunum.
8,7 milljónir til ÍTRR
BORGARRÁÐ hefur samþykkt til-
lögu Atvinnu- og ferðamálanefndar
um 8,7 milljóna króna stuðning við
átaksverkefni á vegum íþrótta- og
tómstundaráðs.
í bréfi framkvæmdastjóra íþrótta-
og tómstundaráðs kemur fram að
um er að ræða kostnað vegna verk-
efnis Hins hússins í starfsnámi fyrir
ungt fólk árið 1997.
hefur þvi verið hætt.
í fréttatilkynningu frá íslenska
útvarpsfélaginu segir að Rannsókn-
arlögregla ríkisins hafi í fyrradag
afhent fulltrúum íslenska útvarpsfé-
lagsins meginhluta þeirra gagna sem
félagið taldi vera í fórum fyrrver-
andi starfsmanna sem létu fyrirvara-
laust af störfum hjá félaginu fyrir
síðustu helgi.
í fréttatilkynningunni segir enn-
fremur: „Þar var m.a. um að ræða
einstaklingsmerkt gögn frá stjómar-
fundi íslenska útvarpsfélagsins 4.
janúar sl. sem innihalda bráðabirgð-
auppgjör félagsins fyrir 1996,
rekstraráætlun félagsins fyrir 1997
og langtímaáætlun til 2002, ein-
staklingsmerkt gögn frá stjómar-
fundi Islenska útvarpsfélagsins 23.
júlí sl. og aðalfundi félagsins 28.
maí sl., rekstraráætlun félagsins
fýrir 1996, áhorfendakönnun sem
Gallup gerði sérstaklega fyrir ís-
lenska útvarpsfélagið í síðasta mán-
uði, gögn varðandi PPV eða þátta-
sölusjónvarp, ársreikninga fyrir ís-
lenska útvarpsfélagið og Sýn fyrir
árið 1995 og átta mánaða uppgjör
fyrir sömu félög 1996.
Við yfirheyrslur hjá RLR afhentu
þrír ofangreindra starfsmanna
gögnin hver í sínu lagi, en sem kunn-
ugt er óskaði íslenska útvarpsfélag-
Verkfall landverkafólks hefði mikil áhrif á loðnuvinnsluna
ÖLL LOÐNUVINNSLA myndi að
öllum likindum stöðvast hér á landi
kæmi til verkfalls landverkafólks
nú eftir mánaðamótin. Útgerðar-
menn segja ekki grundvöll fyrir
frystingu um borð í togurum ef til
verkfalls komi og telja sömuleiðis
litlar líkur á að loðnuskip sigli með
aflann til bræðslu erlendis. Áætla
má að útflutningsverðmæti loðnu-
afurða verði um 10 milljarðar króna
á þessu ári gangi vinnslan eðlilega
fyrir sig. Mest verða áhrifin á
vinnslu loðnu og hrogna fýrir Jap-
ani, en þar eru útflutningsverð-
mæti allt að 4 milljörðum króna í
húfi. Sú vinnsla stendur aðeins yfir
í stuttan tíma.
Ljóst er að verkfall verkafólks í
loðnuvinnslunni hefði gríðarleg
áhrif á vinnsluna, ekki síst þann
stutta tíma sem loðnan hefur þá
hrognafyllingu sem gerir hana hæfa
til frystingar á Japansmarkað en
þá er hún verðmætust. Á síðustu
vertíð voru fryst um 40 þúsund
tonn af loðnu og er gert ráð fýrir
að um svipað magn verði að ræða
nú. Þá er búist við að hrognafram-
Vinnsla og
veiðar myndu
stöðvast
leiðslan verði heldur meiri en í fyrra
eða um fjögur þúsund tonn og er
áætlað útflutningsverðmæti frystr-
ar loðnu og hrogna því um fjórir
milljaðrar króna á þessu ári. Út-
flutningsverðmæti loðnumjöls og
lýsis var í fyrra um 6,3 mil(jarðar
króna. Verði útflutningur mjöls og
lýsis sá sami eða meiri á þessu ári
gæti heildarútflutningsverðmæti
loðnuafurða orðið um 10 milljarðar
á þessu ári. Hér eru því miklir hags-
munir í húfí fyrir bæði útgerð og
vinnslu og reyndar þjóðfélagið í
heild.
Frysting í skipum
ekki vænleg
Gera má ráð fyrir að víða um
landið verði frystitogarar í höfnum
og frysti loðnuna á meðan hún er
sem verðmætust, líkt og gert hefur
verið síðustu ár. Hér er um mjög
stutt tímabil að ræða en hrognafyll-
ing loðnunnar nær tilsettum hlut-
föllum um miðjan febrúar en loðnan
hrygnir þegar líða fer á mars. Út-
gerðarmenn sem Morgunblaðið
ræddi við í gær vildu lítið tjá sig
um málið en sögðu það vafasamt
að frysting um borð í skipunum
borgaði sig ef landverkafólk færi í
verkfall. Frystigeta er mun meiri í
landi en um borð í togurunum auk
þess sem flokkunarstöðvar sem
flokka hratið, eða hænginn, frá
hrygnunni eru mun afkastameiri í
landi en í þeim skipum sem geta
flokkað út á sjó. Það er því ljóst
að þó að einhveijir togarar færu
þessa leið ef til verkfalls kæmi yrði
verðmætasköpun um mun minni en
ef fryst væri í landi. Frystiskipin
þyrftu ennfremur að geta losað sig
við hratið í bræðslu og í verkfalli
legðist vinnsla í bræðslunum niður.
Það þýðir að frystiskipin yrðu sjálf
að geyma hratið sem aftur þýddi
helmingi minna geymslupláss fyrir
hrygnuna.
Möguleiki á
siglingum erlendis
Viðmælendur Morgunblaðsins
áttu einnig síður von á því að grip-
ið yrði til þess að sigla með loðnuna
til vinnslu erlendis þó að það væri
möguleiki sem mætti vissulega
skoða. í því sambandi voru Noregur
og Færeyjar einkum nefnd.
í raun er ekkert sem bannar
loðnuskipum að sigla með aflann
annað en líklegt er að verklýðs-
hreyfingin setti afgreiðslubann á
skipin erlendis í samvinnu við þar-
lenda félaga sína. Ennfremur telst
þessi kostur ólíklegur að því leyti
að verksmiðjur í til dæmis Færeyj-
um og Noregi eru tiltölulega fáar
og myndu aldrei geta tekið á móti
nema litlum hluta af því magni sem
íslenski loðnuskipaflotinn getur
veitt. Þá er loðnan viðkvæmt hrá-
efni og þolir illa langan flutning,
sérstaklega á þessum árstíma þegar
allra veðra er von.
Bræðsluskip ekki til
Einnig hafa verið uppi hugmynd-
ir um að leigja hingað bræðsluskip
til að taka við hængnum frá þeim
frystiskipum sem frysta hrygnuna
um borð. Jón Reynir Magnússon,
framkvæmdastjóri SR-mjöls, segir
að slík skip séu reyndar ekki til
lengur. „Það var bræðsluskip hér
fyrir um 20 árum sem bræddi síld
og loðnu inni á fjörðum hér við land.
En bræðsluskip til að taka við öllum
þessum afla úti á hafi er ekki tii,“
segir Jón Reynir. Þrír íslenskir
frystitogarar,_ Siglir SI, Þemey RE
og Guðbjörg ÍS, eru búnir bræðslu-
búnaði en framleiðslugeta þeirra er
mjög takmörkuð.
Vinnslan stöðvast alveg
ana.
i
I
I
I
1
I
I
i
«
I
<
N
í
i
Sigurður Ingvarsson, formaður
Alþýðusambands Austurlands, seg-
ir ljóst að vinnsla myndi algerlega
stöðvast kæmi til verkfalls. Hann
segir það sama eiga við frystitogar-
„Allir þurfa að koma frá sér
þvi hráefni sem ekki fer í pakkning-
amar. Það gera menn ekki ef engin
vinnsla er í loðnubræðslunum. Ef
atvinnurekendur em með aðrar
lausnir á pijónunum eins og að sigla
með loðnuna í bræðslur erlendis vil
ég frekar benda þeim á að setjast
niður og leysa málin. Það yrði að
öllum líkindum ódýrara fyrir þá.
En ef kemur til verkfalls mun það
beinast fyrst og fremst gegn fyrir-
tækjunum í landi og þá líða menn
ekki að það verði bræðsluskip hér
við landið,“ segir Sigurður.
Fyrsti fundur atvinnurekenda og
Alþýðusambandsins undir stjórn
sáttasemjara var haldinn í fyrradag
og segir Sigurður lítið hafa komið
út úr honum. Hann segir atvinnu-
rekendur greinilega ekki hafa unnið
heimavinnuna sina og ekki vera til-
búna með neitt. „Ég trúi því hins
vegar ekki að atvinnurekendur kalli
verkfall yfir sína félagsmenn," seg-
ir Sigurður.
M
|<
\
1