Morgunblaðið - 24.06.1998, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 24. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Biskup Islands, herra Karl Sigurbjörnsson við setningu fyrstu prestastefnu sinnar
Ekki unað við skil-
mála um kosningar
Morgunblaðið/Golli
PRESTAR og djáknar ganga skrýddir til guðsþjónustu áður en
prestastefna var sett í gær.
„PRESTAR hafa einir embættis-
manna búið við að vera kosnir og
nú þegar þeir eni komnir undir
fimm ára ráðningartíma þá verð-
ur vart við það unað að þeir þurfi
enn að sæta þeim skilmálum að
eiga embætti sitt undir kosning-
um,“ sagði biskup íslands, herra
Karl Sigurbjörnsson, meðal ann-
ars í ræðu sinni við setningu
prestastefnu í gær, þeirri fyrstu
sem hann stýrir. Sagði hann lögin
sem gilt hefðu hvorki tryggja
hagsmuni safnaða né prestastétt-
arinnar.
I viðtali við Morgunblaðið sagði
biskup sóknamefndir og presta á
öndverðum meiði um aðferð við
val á sóknarprestum en sú niður-
staða sem fram kæmi í drögum
að starfsreglum, sem teknar
verða til umræðu á prestastefnu í
dag, væri málamiðlun þar sem
leitast væri við að sætta andstæð
sjónarmið. Hann kvaðst kalla eft-
ir yfirvegaðri umræðu um málið
og leiti lausnar sem gæti bæði
hagsmuna sókna að fá góðan
prest og prestastéttarinnar sem
vildi taka tillit til reynslu og
menntunar.
Yfirskrift prestastefnu að
þessu sinni er: Kristnitaka, fögn-
um og gleðjumst yfir sköpun
Guðs og sagði biskup rétt að doka
við og íhuga hvert það erindi væri
sem kirkjan væri send með ís-
lenskri þjóð. Síðar í ræðunni
sagði biskup: „Við þurfum nýtt
vamarbandalag í veröldinni, ekki
eins og þau fyrri: vesturs gegn
austri, norðurs gegn suðri, við
þurfum að byggja upp varnar-
bandalag framtíðar, lífinu og
jörðinni og ungviðinu til vamar.
Þjóðkirkjan á að taka undir með
öllu góðviljuðu fólki í viðleitni
þess að suðla að réttlæti og friði í
samskiptum manna og þjóða og
lotningu fyrir lífinu á jörð.“ Sagði
biskup okkur ekki aðeins þurfa
pólitískar aðgerðir, hreinsistöðv-
ar og mengunarvamir og alþjóða-
samninga heldur líka messur þar
sem fólk kæmi saman. Þá gat
hann um yfirlýsingu sem
Lútherska heimssambandið hefur
nýlega samþykkt um sameigin-
lega réttlætingu af trú og sagði
að íslenska Þjóðkirkjan væri
meðal þeirra kirkna sem hefði
goldið jáyrði 'sitt við því að þetta
mikilvæga skref yrði stigið í átt
til aukins skilnings milli róm-
versk- kaþólskrar og evangelisk-
lútherskrar kirkju.
Aldamótin
verði trúarhátíð
Biskup sagði aldamótin um-
fram allt eiga að verða trúarhátíð
og vitnisburður um Krist og
kvaðst vilja sjá kór 2000 barna af
öllu landinu syngja á Þingvöllum
á kristnitökuhátíð árið 2000. „En
líka að þjóðin syngi öll, taki öll
undir í söng, syngjandi kirkja,
syngjandi þjóð fagni þar sem
kristnitöku verður minnst. Til
þess að svo megi verða þurfum
við að æfa okkur, vera dugleg að
syngja, rifja upp sálma og söngva
sem hrífa og næra trú og til-
beiðslu. Fáum skólana í lið með
sóknarkirkjunum að kenna að
syngja sálrna," sagði biskup.
Einnig hvatti hann presta,
kennara, uppalendur og fjölmiðla
og aðra til að taka höndum saman
um að kenna og minna á bænina.
„Að hver fjölskylda, sérhvert
bam, læri að biðja. Endurvekjum
borðbænina á heimilum okkar,
bænarorð og þakkargjörðar sem
áminning þess að við erum þiggj-
endur, að við njótum góðs af önn
og erfiði annars fólks, og gjöfum
skaparans."
I ræðu sinni vék biskup að mál-
efni kristniboðs og hjálparstarfs
sem hann sagði vera boðun fagn-
aðarerindisins í verki. Sagði hann
eitt mikilvægasta verkefnið sem
blasti við Þjóðkirkjunni um þess-
ar mundir vera aukna líknarþjón-
ustu safnaðanna. Einnig sagði
hann hjálparstarf og kristniboð
þurfa að komast á dagskrá í
hverri sókn.
Undir lok ræðunnar sagði bisk-
up: „Þjóðkirlgan er elsta stofnun
þessa lands. I þúsund ár hefur
ekki fallið niður sunnudagur hér
á landi, þar sem kirkjan hefur
ekki sfanað fólki til helgrar iðk;
unar um heilagt orð og borð. I
þúsund ár, kynslóð eftir kynslóð,
allt fram á síðast liðinn sunnudag.
Hringinn í kringum landið, til
illstu dala og á ystu nesjum. Eng-
in stofnun getur sýnt fram á ann-
að eins samhengi í þjóðarsögunni.
Þjóðkirkjan er stærsta annrækt-
arsamfélag landsins og hefur víð-
ari snertiflöt við heimili og stofn-
anir samfélagsins en nokkur
stofnun.“
Framkvæmdastjóri Rfkisspítala um samninga við hjúkrunarfræðinga
Stöndum ekki ein und-
ir auknum kostnaði
FULLTRÚAR Sjúkrahúss Reykja-
víkur og Ríkisspitala eru að velta
fyrir sér ýmsum möguleikum til að
ná samningum við hjúkrunarfræð-
inga og hafa samráð um hugmyndir
í þeim efnum. Yfirstjórn Ríldsspít-
ala gerði hjúkrunarfræðingum, sem
þar hafa sagt upp, tilboð fyrir all-
nokkru um breytingar á vinnutíma
og ýmsa hagræðingu sem hjúkrun-
arfræðingum finnst ekki nóg. Pétur
Jónsson, framkvæmdastjóri Ríkis-
spítala, segir menn velta málinu fyr-
ir sér frá ýmsum hliðum en segir
spítalana standa illa og lítið svigrúm
hafa.
Hann segir að útreikningar og
vangaveltur til lausnar verði að vera
í samráði við nefnd ráðuneytis-
stjóra, sem skipuð var til að kanna
leiðir, því Ríldsspítalar geti ekki
staðið einir undir auknum kostnaði
vegna nýrra samninga. Til verði að
koma einhver ádráttur frá yfirvöld-
um um frekara fjárframlag. Bæði
hann og Vigdís Magnúsdóttir, for-
stjóri Ríkisspítalanna, létu í ljós von
um að takast mætti að ná saman áð-
ur en til uppsagnanna kemur.
Sólveig Sverrisdóttir, hjúkrunar-
deildarstjóri á Landspítala og tals-
maður þeirra sem þar hafa sagt
upp, tjáði Morgunblaðinu í gær að
engar viðræður hefðu farið fram
síðan í byrjun síðustu viku. Ljóst
væri að þeim þætti tilboð sem
stjómendur Ríkisspítala hefðu sett
fram til að koma hreyfíngu á málin
of lágt. Segir hún grunnkaups-
hækkun nauðsynlega og þvf þurfi
meiri fjármuni í heilbrigðiskerfið.
Oðruvísi leysist málið ekki.
Ásta Möller, formaður Félags ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga, segir
boltann nú hjá heilbrigðisyfirvöld-
um. Eftir dóm Félagsdóms um að
niðurstaða úrskurðamefndar vegna
samnings við Félag íslenskra nátt-
úrufræðinga skuli standa sé annað-
hvort að halda áfram viðræðum þar
sem frá var horfið í úrskurðamefnd
eða að fara hugsanlega með málið
til aðlögunamefndar á ný verði aðil-
ar sammála um það. Segir hún fé-
lagið fúst til viðræðna um að ljúka
samningum hafi talsmenn heilbrigð-
isyfirvalda eitthvað nýtt fram að
færa.
Réttarstaða hjúkrunar-
fræðinga könnuð
Einn talsmanna hjúkrunarfræð-
inga sem sagt hafa upp, Herdís
Herbertsdóttir, hjúkrunardeildar-
stjóri á Sjúkrahúsi Reykjavíkur,
segir stjómendur spítalans ekld
hafa gert hjúkrunarfræðingum til-
boð um hugsanleg störf vegna neyð-
arviðbragða ef til uppsagna kemur.
Segir hún hjúkmnarfræðinga vera
að kanna réttarstöðu sína, þ.e.
hvaða skyldum þeim beri að gegna
sé lýst yfir neyðarástandi og þeir
kallaðir til vinnu, enda starfi hjúkr-
unarfræðingar eftir læknalögum.
Sé málið nú til athugunar hjá land-
lækni. Þurfi að kanna stöðu og
skyldur þeirra sem hætt hafa störf-
um og hvaða greiðslur og trygging-
ar komi til verði einhverjir úr þeim
hópi fengnir til starfa í neyðará-
standi. Einnig sé beðið skilgrein-
ingar landlæknis á neyðarástandi.
„Það verður eiginlega enginn
hjúkrunarfræðingur til að taka á
móti á slysadeild og ef alvarlegt
slys verður þarf að kalla þá inn
vant fólk til að bjarga lífi og þá
verðum við að hafa eitthvað í hönd-
unum um hvernig á að greiða fyrir
það,“ sagði Herdís.
Herdís sagði verið að undirbúa
tilflutning starfsfólks og sjúklinga
þannig að deildir verði færðar sam-
an til að nýtast betur. Þannig sé
hugmyndin að sameina þrjár hand-
lækningadeildir í eina. Það sé hins
vegar lítið um að aðrar stéttir geti
gengið inn í störf hjúkmnarfræð-
inga, helst geti sjúkraliðar komið
meira að umönnun og læknar tekið
einhver verkefni þeirra á sig. Hún
segir þetta aðeins mögulegt í ein-
hverjum mæli á almennum deildum
en pgerlegt t.d. á slysadeild, skurð-
stofu og gjörgæslu þar sem störfin
séu sérhæfð.
„Þetta lítur illa út og hér verða
mjög fáir hjúkrunarfræðingar eftir í
starfi og vandséð hvemig hægt
verður að reka stofnunina. Það
verður ekki gert nema fá inn hjúkr-
unarfræðingana af þessum sér-
hæfðu deildum sem munu hætta
störfum," sagði Herdís. Þegar er
farið að draga úr aðgerðum og sagði
Herdís alla sjúklinga senda heim
sem mögulegt væri.
BESTA BÓKIN um getnað,
i meðgöngu og fæðingu
• Áreiðanleg, nútfmaleg og
auðskilin bók um fæðingu
bams og umönnun á fyrsta
æviskeiði. • Fjallað er um efnið
bæði frá sjónarhóli móður og
bams. • Ljósmyndir, telknlngar,
ómsjérmyndir og linurit
— samtals yflr 500 lítmyndir.
• 350 bls. I stóru broti.
FORLAGIÐ
Laugavegi 18 • Sími 515 2500 • Síðumúla 7 • Sími 510 2500
Færeyskir
bátar til
Grænlands
ÞRÍR 13 tonna plastbátar komu til
Vestmannaeyja siðdegis á mánudag
eftir rúmlega 47 tíma siglingu frá
Færeyjum. Bátarnir eru á leið til
Grænlands þar sem nýir eigendur
bíða þeirra en bátarnir voru smíð-
aðir hjá AWi Boats í Rúnavík í
Færeyjum. Að sögn Baldvins Harð-
arsonar, eins skipveija, hefur ferð-
in gengið mjög vel fram til þessa og
hafa bátarnir reynst prýðilega.
„Við fengum leiðinda sjógang á
sunnudag og töluverðan hliðarvind
en bátamir stóðu sig vel. Einhver
óhreinindi komust reyndar í olíu á
einum bátnum en það hefur verið
lagfært."
Alls hafa 15 slíkir bátar verið
seldir til Grænlands en flestir fara
þeir á lúðulínu en einnig era fáeinir
notaðir við smáhvalaveiðar, að sögn
Baldvins.
Jafnhliða ferðinni eru bátarnir
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
BÁTARNIR reyndust vel á leið til landsins, að sögn Baldvins Harðarsonar.
sýndir í þeim 14 höfnum sem eru á
leið þeirra til áfangastaðar og gera
menn sér vonir um góðar móttökur.
í morgun héldu bátarnir áleiðis til
Qaqortoq en þar búast félagamir
reyndar við að ís geti hatnlað sigl-
ingu. Ganghraði bátanna er um 8
milur fullhlaðnir olíu og er ráðgert
að koma á áfangastað, Uperaavik,
sem er á 72. breiddargráðu, í kring-
um 10 júlí. Sjö eru í áhöfn og bættist
einn við á Islandi.