Morgunblaðið - 22.08.1998, Blaðsíða 24
24 LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1998
MORGUNFíLAÐIÐ
til að
- tættu
til að tóra
Goðsagnablær bandarísku mótorhjólanna
Harley-Davidson jaðrar við klisju.
Geir Svansson komst þó að því að hún
------------------------—7———-------
er ekki innantóm og að á Islandi er til
fólk sem lifír sig inn í hana.
H /»“ÓTOKUJÓL eru ekki
1 /I bara :eitt helsta karl-
1/ I men|§ÉIutákn aldarinnar
-i- V JL heldur iíka og einkum
tákn 1 vTir' fr«lsi 'óg - njipmsn gegn
borgaralegum gildum. Imynd ístöðu-
lausa uppreisnarmannsins á 6. og 7.
áratugnum, t.d. í holdgervingu
James Deans (Rebel Without a
Causé), Marlon Brando (The Wild
One), og Peter Fonda og Dennis
Hooper í Easy Rider, er ekki full-
komin án mótorhjólsins. Hjólið er
andstæða fasteignarinnar og allra
skuldbindinga, lykill að frelsinu en
líka afsökun og ávísun á eirðarleysi.
En útlaginn getur ekki setið hvaða
hjól sem er. Hvort sem ofantaldir
kappar hafí setið sömu gerð mótor-
hjóla eða ekkí er Samt víát að í goð-
sögninni og í hugum flestra er það
ein tegund sem kemur upp í hugann
þegar á þá er minnst: Harley-David-
son, erkitákn amerískrar einstak-
lingshyggju.
Ern öldungur
Harley-Davidson mótorhjólið er
næstum jafnaldra öldinni og á 95 ára
afmæli í ár. En-Dávidson-bræðurnir,
William D., Wajter ög Arthur og vin-
ur þeirra, William S. Harley settu
saman fyrsta mótorhjólið árið 1903, í
skúr í bakgarði Davidson fjölskyld-
unnar í-Milwaukee.
Öldunguifinn er em þrátt fyrir
aldur og hefur frægðarljómi hans
sjaldan verið sterkari en einmitt i
dag. Hann hefur reynt ýmislegt um
dagana. Uppgangur í árdaga var
mestur í fyrri heimsstyrjöldinni en
kreppan mikla, á fjórða áratugnum,
reið honum næstum að fullu. Áf yfír
eitthundrað fyrirtækjum lifðu aðeins
tvö: Harley-Davidson og Indian mót-
orhjólafyrirtækið.
Ánnað uppgangstímabil varð í
seinna stríði en Harley-Davidson
framleiddi meira en 90 þúsund hjól
fyrir bandamenn. Árið 1953 lagði
Indian fyrirtækið upp laupana og
var þá Harley-Davidson eini mótor-
hjólaframleiðandinn á bandarískum
markaði. Upp úr þessu varð Harley-
Davidson hjólið óumdeildur konung-
ur götunnar og heldur þeim titli enn.
Vinsældir myndarinnar The Wild
One, með Marlon Brando í hlutverki
mótorhjólatöffara sem setur allt á
annan endann í litlu þorpi ásamt
mótórhjólagengi sínu, kom þeirri
hugmynd inn hjá venjulegu fólki að
mótórhjólafólk væri „útlagar“ og ill-
virkjar upp til hópa. Svarti leður-
jakkinn og buxurnar urðu á sama
tíma ekki eingöngu tískumerki held-
ur órækt tákn ákveðins lífsstíls.
Pessar hugmyndir hafa loðað við
síðan og hefur íslenskt mótorhjóla-
fólk ekki farið varhluta af því. Átök
Heljarengla og Bandíta á Norður-
löndum og einkum í Danmörku hafa
svert önnur mótorhjólasamtök í álf-
unni og einnig hér heima.
Morgunblaðið/Þorkell
GUNNI í Gullsport (Gunnar Þór Jónsson) stumrar yfir goðsögninni.
MOTTÓ Harley-Davidson: Tór-
Ógrundaðar sögusagnir um tengls
og ítök Heljarengla hérlendis koma
upp annað veifið og slíkar getgátur
hafa jafnvel birst í blöðum- En hvað
sem meintum tengslum einstaklinga
við erlend glæpasamtök líður þá eru
viðlíka vangaveltur, alhæfíngar og
sleggjudómar afar óréttlátir gagn-
vart heiðvirðu hjólafólki lýðveldisins.
Goðsagnir og staðreyndir
Ekki verður fram hjá því litið að
ofangreind atriði, útlegð, uppreisn,
eirðarleysi og andfélagsleg hegðun,
eru þættir í goðsögninni sem fylgir
mótorhjólalíferni eins og skuggi og
Harley-Davidson hjólinu kannski
sérstaklega. En þó goðsögur séu
lífseigar og geymi í sér sannleiks-
korn er ekki þar með sagt að þær
standist tölfræðilega skoðun í veru-
leikanum. Þannig hafa kannanir í
Bandaríkjunum sýnt að hinn dæmi-
gerði Harley-Davidson eigandi þar í
landi er rúmlega fertugur karlmaður
með um 5 milljónir í árstekjur, eða
ríf 400 þúsund á mánuði, og notar
hjólið til tómstunda en ekki tóm-
hyggjulegra uppreisna. Og er þá fok-
ið í flest skjól fyrir uppreisnai’segg-
inn rótlausa og Heljarengilinn ógur-
lega!
Sennilega verður þessi mynd
ráunsannari á íslandi með hverju
góðærinu. Undanfarin misseri hafa
t.d. þó nokkrir nafntogaðir forstjórar
stórfyrirtækja í yngri kantinum
éignast Harley-Davidson mótorhjól.
Liggur við að hægt sé að tala um
eins konar „forstjóratísku“ í þessu
sambandi. Þar sem forstjórar á Is-
landi eru eflaust alþýðlegri en
kollegar þeirra erlendis er eins víst
að þeir tilheyri Bifhjólasamtökum
Lýðveldisins og hjóli með þeim um
helgar. Sem hópur skera þeir sig þó
úr að því leyti að þeir keyra um á
nýjum eða nýlegum árgerðum hjól-
anna hérlendis en það er ekki á allra
færi þar sem Harley-Davidson hjólin
eru rokdýr.
Á vettvang
En ofangreindar upplýsingar
fengnar úr bók gefa lítið til kynna
um hinn raunverulega „mótorhjóla-
töffara", hvað það þýðir þegar mót-
orhjólið er ekki bara tómstundagam-
an heldur lífsstfll. Til þess að fá
nasasjón af því fór undirritaður á
vettvang og ræddi við tvo íslenska
Harley-Davidson eigendur sem
„tóra til að tæta“ og „tæta til að
tóra“ svo notuð sé heldur groddara-
leg þýðing á Harley-Davidson
mottóinu: „Live to ride. Ride to live.“
Gunnar Þór Jónsson, kallaðui'
Gunni í Gullsport, er 32 ára gamall
sérfræðingur í mótorhjólum. Mér
verðm' á að spyrja hann hvenær
hann hafi byrjað á dellunni og fæ
fyrirsjáanlegt svar: „Þetta er ekki
della, heldur lífsstfll," segir Gunni
með ýktum áherslum og brosir að
klisjunni sem hann var að láta út úr
sér. En klisjan á samt við rök að
styðjast. Að minnsta kosti í hans til-
viki.
Hann byrjaði að dytta að mótor-
hjólum 11 ára gamall. „Pabbi gaf
mér snemma hjól en til að halda aft-
ur af mér var það allt í pörtum.
Hann vonaðist til að ég væri enda-
laust að vinna í því svo ég kæmist
ekki á götuna. Það dugði ekki til því
eftir tvær vikur var ég farinn að
fræsa göturnar."
Gunni byrjaði fyrir alvöru að
vinna í hjólum árið 1989. Árið 1995
byrjaði hann svo að vinna á verk-
stæðinu í Mótorhjólaversluninni
Gullsporti. Hann segist hafa átt alls
konar mótorhjól í gegnum tíðina og
prófað allt sem hægt er að prófa í
Draumleikur
DRAUMSTAFIR Kristjáns Frímanns
Dulin ást
Skortítan syngur,
því hún brennur leynt af ást.
Eldflugan bálar -
stendur í ljósum loga -
af ást sem þögnin dylur.
Japönsk tantra
TÁKNMYNDIR draumsins byggja
á reynslu dreymandans, bæði sýni-
legri og dulinni. Sýnileg reynsla er
skynjun dreymandans á umhverfínu
þar sem sjón, heyrn, lykt, bragð,
hiti, kuldi og aðrar tilfinningar safna
í sig efni úr umhverfinu í gagna-
banka draumsins. Það getur verið
dýr sem maðurinn hefur séð bera
sig til við tilvonandi maka, sem verð-
ur ígildi hans sjálfs þegar leikur við
langanir og þrár til annarrar mann-
eskju birtast í draumum næturinn-
ar. Draumurinn dulbýr manninn í
það dýragervi sem tjáir löngun hans
best. Þessi leikur er fúlasta allvara
og getur veitt viðkomandi sanna sýn
á þær þrár sem brjótast um í hjarta
hans og huga, honum til skilnings-
auka á eigin sjálfi.
Draumur
Eitt sinn í draumi
brá fyrir mynd af honum
sem ég ann svo heitt.
minn ekur aðeins á hann enda er
hann ekki eins og hann á að sér og
ég er óróleg. Bflinn er nú orðinn gul-
ur og grænn að aftan. Við hlaupum
öll í áttina sem við ætluðum og til
skósmiðsins en þurfum að koma við
annarsstaðar áður. Við komum í
einskonar háskólahverfi með falleg-
um húsum, breiðum stéttum gráum
og rauðum og miklu rými til allra
átta. í húsi er ég lent í her-
bergi/skrifstofu með tveim vélum á
veggnum. Önnur vélin skilaði stór-
um ljósritum/ teikningum/ljósmynd-
um af t.d. meltingarfærum eða
hverju sem var. Stúlkurnar á undan
voru mjög fegnar að fá þær úr vél-
inni en úr hinni komu þrjú minni
blöð skreytt með „Luster" í dropum.
Á einu blaðinu myndaðist skælbros-
andi andlit frú Thatcher en seinni
tvær með klessum og óskýrar.
Klukkan er að verða sex og við ekki
búin að sækja skóna eða á kaffihús-
ið, ég hugsa, jæja það verður að hafa
það. Við stóðum á torginu og liorfð-
um á klukkuturninn.
Ráðning
Eins og draumurinn blasir við 1
skýrum táknum sínum ert þú skap-
andi persónuleiki (kóngablái dropa-
steinninn) en allskaphörð (steinninn
Upp frá þeim degi geng ég
ætíð vonglöð til hvílu.
Japönsk tantra
Draumur „Huldu“
Undir silfurhring með einskonar
höfuðmynd af manni var kóngablár
dropasteinn sem var tengdur saman
með þrem hárum úr höfði mínu.
Steinninn hafði verið á hvirflinum á
mér. Pétur Pétursson læknir tengd-
ist þessu á einhvem hátt, einnig ljós-
myndun sem er áhugamál mitt. Svo
var ég stödd með manni mínum,
Evu Maríu úr Dagsljósi og ungum
listamanni (Sjón?). Við höfðum átt
allan daginn saman en eyddist illa
og fyrr en varir var tíminn að renna
frá okkur. Við ætluðum í bæinn en
allt gekk á afturfótunum, gekk erfið-
lega að fmna fót og þau pössuðu
ekki saman. Maðurinn minn hafði
farið með skóna okkar í viðgerð og
hafði þess vegna enga skó til að fara
í en fann rauða skó af mér (ég átti
þá ekki heldur dóttir okkar), einnig
fór hann í slitna sokka af henni sem
voru rauðir, gráir og bláir. Svo í grá-
yrjóttan frakka sem var eins og
skjört i laginu og í mynd eins og
flugvél. Loks komumst við út og ég
vonast til að komast á kaffihús, rek á
Mynd/Kristján Kristjánsson
DRAMA draumsins leikið tveim skjöldum.
eftir manni mínum og er frekar fúl.
Á bflastæðinu eru tvær konur í
komgulum frökkum að spjalla sam-
an. Maðurinn minn kemur með lít-
inn bíl sem er svartur að utan en
rauður að innan og segir okkar bil-
aðan, ég verð hissa að hann hafi
stolið þessum. Við leggjum af stað
og dóttir okkar er með. Við reynum
að komast út af stæðinu en það er
svo mikil umferð enda klukkan orðin
fimm. Við bíðum óþreyjufull og loks
gefst tækifæri en þá snýr hann
skyndilega við og keyrir niður bfla-
stæðið í átt að næstu gatnamótum,
þar stendur lögreglubíll. Maðurinn