Morgunblaðið - 22.08.1998, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1998 33
nborg fyrir 43 árum og hefur verið flofflð þangað nær óslitið síðan
>rgar
um
samir að taka á móti okkur og hjálp-
uðu okkur peningalega líka,“ segir
hann m.a. og bætir því við að þá hafi
Lúxemborgarar ekki átt neitt flugfé-
lag.
Hlutverkið breytist
Umsvif Loftleiða jukust smám
saman í Lúxemborg, ferðir þangað
urðu tíðari og hinn 1. janúar 1962
tók til starfa dótturfyrirtæki Loft-
leiða í Lúxemborg, Loftleiðir
Icelandic Airlines S.A. Lúxemborg
varð miðstöð Loftleiða í Evrópu og
starfsemin þar varð Lúxemborgur-
um mikil búbót, að því
er fram kemur í bók Al-
freðs. Segir þar að
Loftleiðir hafi flutt
fleiri farþega en nokk-
urt annað flugfélag til
á Lúxemborgar, til dæm-
is hafi það fiutt 250 þús-
und manns árið 1972.
■P „Á aldarfjórðungsaf-
W^^ mæli Lúxemborgar-
■ flugsins 1980 höfðu
flugvélar Loftleiða (og
síðar Flugleiða) flutt
rúmlega 3 milljónir og
100 þúsund farþega til
og frá Findel-flugvelli.
Þessir farþegaflutning-
ar höfðu vitanlega mik-
ið að segja í ferða-
mannaútgerð í Lúxem-
borg,“ segir m.a. í bók
Alfreðs.
Talið er að blóma-
skeið Norður-Atlants-
hafsflugsins hafí hafist
skömmu fyrir 1970 og
var þá flogið allt upp í
þrjár ferðir til og frá
Lúxemborg á dag. Um
tíma flugu Loftleiða-
menn stærstu farþega-
flugvélunum yfir Atl-
antshafið með 198 far-
þegasætum og voru far-
þegarnir að stærstum
hluta ungir námsmenn
sem nýttu sér lág far-
gjöld sem í boði voru.
Síðar var þessum ferð-
um til Lúxemborgar
hins vegar fækkað og
sem dæmi var einungis
flogið einu sinni á dag
til Lúxemborgar árið
1995.
Margrét Hauksdóttir
hjá upplýsingadeild
Flugleiða sagði þá í
samtali við Morgunblað-
ið að ástæðan væri sú að
áherslur í starfi Flug-
leiða hefðu breyst
Lúxemborg gegndi ekki
og áður. Meiri
iari óþekktur
ið komuna
i sljórnar-
- vélarinn-
r Ingólfur
þannig að
sama lykilhlutverki
áhersla væri lögð á tengingu áfanga-
staða félagsins í Skandinavíu og ann-
arra áfangastaða á meginlandi Evr-
ópu við áætlunarflugið til Bandaríkj-
anna.
Ieelafidair wird den Flugbetrieb von Luxemburg-Findel
Anfang 1999 einstellen
Dic islaiidischc 1‘lugíintc nrnnt riicklauiigc Renlabiliuit der Rouie rnd Vcrlagertutg dcs Gesclthíls als Hauptgríindc {iir die linuHteidung
u’l - Die MtMitt.'hc Hlugesultschuli lccUinðsir hnl gcstcm angi*-
ktitiúígt, tlulS sic it«i Standort t.uxcnibuvg ab 1090 nufgcbcn
wrríle. íittmlllclii: Fliigi' ab Luxcmbuig wuuIpii /.um 9. Junuur
cingoiCciit Jinu|it|!ríiiide fíir die Kiitscltcidun}« ncleit, so lcelan-
duii, die ríicklatiílgc RentnbiiiUil uui dcm „hnvl umkiimpflcn''
Transitllantikmnrkt und clnc voriiruiei'le Mmktxliatcgíe. Dns
í’ixixiccommuniniiéticrFltiggesellseiuiflschlitni inii tlen Wortcn.
„Mit gmBcm Bcdaucrii gibl Icclundaír dlc 43phrige Verhundcn-
hcii undstctsgulc '/.utammcnai'bi it mlt Lttxcmhwg nuf.1' Domit
gibt «s foi-tan kciue lialbdíicktc Flugvci+jinduiif! meltr /wiscltcn
Ltixcniburg un<l Nurdamerika.
Wíc Jon Karl Oiwlssun, Iceiond-
alr-Goiemlmanagcr lUr Konllnen-
tuteuropu, gcskm «»*í(c»wbcr ricm
„I.uaemburger Wutl'* crkJárie, hat-
bun wSrtt^hBlUlicJm öberietóungen
clen Aus&chbg föt* ticn KuUciiíuö
jáegehoj. DieStreeko Luxemburg-
Kdiavik (IsJandJ scil útxi Jah-
»xin def«2iiir. cíijcx
schlcchtcn iin 1. HaJb-
jahr ið98 Iiabe lcciartdair, xunnin-
mcnmii defnVm*knul einear icebm-
duIr-MnschÍrie, <he Auf{'ubc titss
Sta»viuru?ni.WchlflsaiiaL-----------
mammwm ..
Ocr tcefaftdair>GcnttrrAmaHapei
/íir K<mtincntuIttumptt, Jatt Kart
QtnjMnn, ctkUiríc deu trtítchlufS
rnh Híhmí* auf iUc titrnndcttc
I lartcr VVc i t howorb
uiui vcrtVoderie Murhllngc
JKt EnÍ»cfeJútí 3<cl jcciöcb nach
rciíiichcr tíhttrtcjpmtf jrcfuiicn, be~
ttsnlc OJaf&ion. Wáhrt-mi áev
St..«ndorl JLuxcmburg UU vor itehn
Jnhrrn der wtchilgslc Atisiíutigs-
imnhi för Nordmrx*rik<if]ugc oer
IcH/i#<iaif nacJi MiMcicttmpa gc-
seí, Iwbo stch dit*s )nft»Tf»e
crJu’ÍíHehcr Mavktvemdtichtmgcn
vcrftndcrt. 8íihj Ursacho aci dcr
vcirtcHítidtv WcUhcwcrb auí átr.
TntmalimHikrouU? So hðttc« sich
cUc Zahl <Icr r'assa^ictx* tutd (lci
cvcl I wriic Gcsam \ timsut z auf dtcso
Oas Bndc chusr Mjtíhrigm Ara: der
LuxewbufQ, frnit Ctídtnxmdxmn,
Ijcucn drcl Jahrw von orm&humd
100 000 (1885) tfccr BII 00O <ið»«)
auf QZ 000 (1tMt7)íim'tcU|*cH«ngen.
Wíe Oloísacm viklartc. sclcn
cÍrcnialU dtc in Jaxcmburg errici-
U*« Umsbl/c im Wtjdc'ich zu dcmni
nmfem* Ziclnrtc ktnlcr dcn Ki*wat -
Umgcn xurítckf'rihcht*n- W&hccml
dic Vcrhiwltmgm mich imcUncn
kontirjcntaicurojiiíídttm Zielorlcn ,
wio Frtmkfurl mtMniit, Pnris und /
Atnslcrdnm Clcwunc abwíirkn.
scíen dic Bcsucltsrröhlcn ttus Lu-
xcmburg sclbst iitils- íntcnsivw
Wcrhuttjj nichi »«tlctn acwtinsch-
íöend uu
vethtgeri.
wn&mncnen Jnhtvn etnen
O’
;
KKUR brá auðvitað við
sagði Emil Guðmundsson,
umdæmisstjóri Flugleiða í
Lúxemborg, þegar hann
var spurður um viðbrögð sín og 12
annarra starfsmanna Flugleiða í Lúx-
emborg við fréttunum um að félagið
hygðist hætta starfsemi þar.
Auk Emils eru tveir íslendingar
starfsmenn Flugleiða í Lúxemborg og
Emil sagði rétt að flest væri starfsfólk
félagsins komið yfir miðjan aldui’ og á
þeim aldri að það ætti ekki auðvelt
uppdráttar á vinnumarkaði í Evrópu.
Starfsmönnum hafa ekki borist
uppsagnarbréf og Emil sagði að Már
Gunnarsson, starfsmannastjóri Flug-
leiða, sem tilkynnti ákvörðunina
ásamt Jóni Karlssyni umdæmisstjóra
í Evrópu, hefði sagt starfsmönnum
þegar aðgerðirnar voru kynntar, að ef
stöður losnuðu hjá félaginu annars
staðar mundu núverandi starfsmenn í
Lúxemborg njóta forgangs.
Um 450 íslendingar búa í Lúxem-
borg og Emil sagði að flug Flugleiða
hefði haft mikla þýðingu fyrir þetta
samfélag, m.a. vegna þess að vélar
Flugleiða hefðu veitt aðgang að fljót-
legustu leiðinni heim til íslands. ís-
lenskir starfsmenn Cai’golux mundu
að vísu eiga áfram möguleika á að
ferðast heim með vélum þess félags.
Sölusvæði ársins árið 1996
Samskipti íslands og Lúxemborgar
hafa verið þýðingarmikil í flugsögu
Islendinga. „Vissulega, það var hér
sem þetta byrjaði allt,“ sagði Emil og
vísaði þar til Atlantshafsflugs Loft-
leiða sem hófst fyrir 43 árum. „Ég
held að það hljóti allir að sjá eftir
þessum tengslum. Þetta hefur verið
auðveldasta leiðin fyrir Lúxemborg-
ara til að komast bæði til íslands og
Bandaríkjanna. Nú þurfa þeir að fara
í gegnum Frankfurt, Amsterdam eða
London þannig að þetta hefur ein-
hverja þýðingu fyrir þá.“
Emil sagði að alls ekki hefði orðið
samdráttur í flugrekstri í Lúxemborg
FRÁSAGNIR blaða í Lúxemborg í gær af ákvörðun Flugleiða.
Vissu af erfíðleik-
um en kom
ákvörðun á óvart
*
Starfsfólk Flugleiða, flugmálayfírvöld og Is-
lendingar í Lúxemborg eru sammála um að
ákvörðun félagsins hafí komið óvænt og segja
að Flugleiða verði saknað í Lúxemborg.
undanfarið, t.d. væri aukning ferða til
London á vegum British Airways og
Luxair og til Brussel á vegum Sabina
og Luxair.
Lúxemborg var valið sölusvæði
ársins hjá Flugleiðum árið 1996, þá
höfðu tekjur af farmiðasölu aukist þar
um 23% frá árinu á undan og hvergi
hafði sala á Saga Class miðum aukist
jafn mikið og þar. Hvað hefur breyst
síðan þá? „Ekkert," sagði Emil Guð-
mundsson, umdæmisstjóri Flugleiða í
Lúxemborg, sem var einnig umdæm-
isstjóri þá. Kemur þessi ákvörðun
stjómarinnar honum þá spánskt fyrir
sjónir. „Ég vil ekkert um það segja,
þetta er ákvörðun stjórnarinnar og
það er farið eftir því,“ sagði Emil.
Skilningnr og vonbrigði
„Við skiljum ákvörðunina sem slíka
en hún kom engu að síður á óvart,
sérstaklega almenningi. Stjórnvöld-
um kom þetta ekki jafnmikið á óvart
því að við höfum horft upp á minnk-
andi gengi Flugleiða gegnum árin.
Akvörðunin um að hætta algjörlega
starfsemi hér kemur engu að síður á
óvart og við heyrðum fyrst um hana í
gær [fyrradag],“ sagði Henri Klein,
flugmálastjóri Lúxemborgar.
ir fluttu 6% allra farþega til Lúxemborgar
Viðskiptaráðherra
Lúxemborgar harmar
ákvörðunina
leggja hana alfarið niður.
Sagði hann að Mady Delvaux-
Stehres samgönguróðherra myndi
þegar í stað eiga viðræður við ís-
lenska aðila um þessa ákvörðun
Flugleiða.
Stéttarfélög hafa einnig lýst yf-
ir áhyggjum sinuin og í fréttatil-
kynningu frá stéttarfélaginu
LCGB segir að þegar hafi verið
haft samband við Flugleiðir.
Blaðið segir að þessi ákvörðun
hafi bein áhrif á þrettán starfs-
menn.
Hins vegar hafi þetta einnig
töluverð áhrif á rekstur Findel-
flugvallar. Farþegar á vegum
Flugleiða séu um 80 þúsund á ári
sem svari um 6% heildarfarþega-
fjölda um völlinn. Hugsanlegt sé að
þetta stefni í hættu áformum um
stækkun flugstöðvarinnar.
Einnig muni þetta hafa veruleg
áhrif á rekstur ferðaskrifstofa og
aðila í ferðaþjónustu í Lúxem-
borg er hafi haft verulegar
tekjur í tengslum við flug Flug-
leiða.
„Auðvitað er þetta sjálfstæð
ákvörðun erlends flugfélags og Flug-
leiðir verða sjálfar að leggja mat á
sína stöðu og taka ákvarðanir út frá
því. Ég kem ekki auga á að við gæt-
um, að svo stöddu að minnsta kosti,
haft áhrif á ákvörðunina."
Flugmálastjórinn sagði það rétt að
Atlantshafsflug Flugleiða hefði verið
eina tengingin milli Lúxemborgar og
Bandaríkjanna. „Sú tenging verður
úr sögunni frá næsta janúar nema
okkur takist að fá einhvern til að
hlaupa í skarðið."
Hann sagði að til þess að fjölyrða
um áhrif ákvörðunarinnar á ferða-
þjónustu í Lúxemborg þyrfti að fá
upplýsingar um samsetningu þess um
það bil 80 þúsund manna hóps sem
Flugleiðir hefðu flutt til landsins á
síðasta ári, að stórum hluta frá
Bandai’íkjunum. „Að svo miklu leyti
sem þetta voru viðskiptaferðalög þá
munu þau skila sér til flugvallarins í
tengiflugi með öðrum flugfélögum en
að svo miklu leyti sem þetta voru
ferðamenn þá eru þetta tapaðar tekj-
ur nema einhverjum aðilum takist að
hlaupa í skarðið."
Kom í opna skjöldu
Henri Klein sagði að vissulega
hefðu stjórnvöld í Lúxemborg gjam-
an þegið að fá að vita fyrr af ákvörðun
Flugleiða. „Þeir höfðu sagt okkur að
þeir mundu skera niður vetraráætlun
sína úr 7 ferðum í fimm en það er eitt-
hvað allt annað en að hætta alveg
starfseminni. Við vissum því að eitt-
hvað var í vændum en ákvörðunin um
að hætta alveg starfsemi kom okkur í
opna skjöldu.“
Lárus Jónsson hefur verið búsettur
í Lúxemborg í um 20 ár, starfaði um
tíma hjá Flugleiðum en rekur nú eigið
fyrirtæki og selur flugvélahluti. Hann
sagði að mikii eftirsjá yrði að Flug-
leiðum fyrir íslendinga í Lúxemborg.
„En þeir hljóta nú að vera að draga
ályktanir af því sem þeir eru að gera
og ég get ósköp vel skilið það en ég lít
á þetta sem þeirra mál þó mér finnist
ég einangrast hér.“
Hefur fylgst með þeim með trega
Lárus starfar á flugvellinum í Lúx-
emborg og hefur daglega fylgst með
flugvélum Flugleiða lenda og taka á
loft á flugvellinum. „Maður hefur
fylgst með þeim með ákveðnum
trega, maður veit að þeir eru að fara
heim til íslands. Þær eru fallegar
þegar þær eru að fara hérna í sólskin-
inu, skal ég segja þér!“ sagði Lárus.
„Ég er búinn að fylgjast mjög vel
með Flugleiðum í 25 ár. En frá mín-
um bæjardyrum séð veit ég við hvaða
höfuðverk þeir eiga við að etja og ég
treysti þeim best til að reka sitt fyrir-
tæki og legg það í hendurnar á þeim.
En það er eftirsjá að þeim hér, það
segi ég f minni eigingimi.“
Um 400 íslendingar eru búsettir í
Lúxemborg og starfa þeir flestir ann-
ars staðar en hjá Flugleiðum. „Ég
hugsa að þetta hafi engin önnur áhrif
en að það verður óþægilegra og erfið-
ara að komast heim til Islands. En
núna er allt í einu að baki rúmlega 40
ára þrotlaus barátta við að fljúga
hingað inn. Þannig að þetta er sorgar-
dagur,“ sagði Lárus.
Endalok merkilegrar sögu
Jóhannes Einarsson, fyrrum for-
stjóri Cargolux, er búsettur í Lúxem-
borg og frétti af ákvörðun Flugleiða í
fyrrakvöld. Hann vildi lítið láta hafa
eftir sér um málið en sagði að það
væru vonbrigði og að þetta væru enda-
lok merkilegrar sögu og Islendingar í
Lúxemborg hlytu að sakna þess að
Flugleiðir hættu flugi til staðarins.
„Þetta gerir ferðalög til og frá Islandi
erfiðari og fióknari, fólk verður nú
sjálfsagt að fara til Frankfurt eða Am-
sterdam til að komast til íslands."
Flest starfsfólkið milli
fimmtugs og sextugs
„Þú getur ímyndað þér hver við-
brögðin eru,“ sagði íslenskur starfs-
maður Flugleiða sem ekki vildi koma
fram undir nafni, vegna þess hve
staða starfsmannanna væri óviss.
Eins og fram kom að ofan eru 3
starfsmannanna 13 íslenskir. „Flest
stai-fsfólkið er milli fimmtugs og sex-
tugs og búið að vinna hér í um og yfir
20 ár. Við erum með samninga við
fyrirtækið og það eru lög hérna í
landinu með vissum ákvæðum um það
hvað eigi að borga starfsmönnum
þegar fyrirtæki hættir starfsemi."
Starfsmaðurinn sagði margt óljóst
ennþá, starfsmenn hefðu ekki enn
fengið uppsagnarbréf og viðræður við
félagið um framtíðina stæðu fyrir
dyrum. Starfsmaðurinn sem rætt var
við hefur verið búsettur í Lúxemborg
áratugum saman. „Mér hefur alltaf
fundist mikið öryggi í því að vita að
ég kæmist heim á morgun," sagði
starfsmaðurinn og kvaðst búast við að
flytjast heim til Islands á næstunni í
kjölfar þessarai- ákvörðunar.