Morgunblaðið - 04.06.1999, Síða 51

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 4. JÚNÍ 1999 51 v
UMRÆÐAN
gamaldags að framleiða mat á ís-
landi, því að auðvitað megi flytja inn
allan mat og að úrelda megi sveita-
búskap á Islandi. Hann hefur ekki
hugsað um það að milli Evrópu-
bandalagsins og Bandaríkjanna rík-
ir viðskiptastríð vegna notkunar
vaxtarhvetjandi hormóna og fúkka-
lyfja í búfjárrækt. Notkun skor-
dýra- og illgresislyfja er gífurleg
báðum megin hafsins. Notkun eitur-
efna við matvælaframleiðslu á Is-
landi er mjög takmörkuð og oft ekki
fyrir hendi. Notkun vaxtarhvetjandi
efna er bönnuð. Þegar íslendingar
kaupa heimafengna framleiðslu
geta þeir verið óhræddir í þessum
efnum. Þeir eru að kaupa þá holl-
ustu matvöru sem völ er á í heimin-
um. Er það „gamli tíminn“?
Að ofan var minnst á að korn-
framleiðsla heims myndi ekki mæta
eftirspurn í ár. Þegar það gerðist
fyrir þremur árum brá Evrópusam-
bandið skjótt við og takmarkaði
kornútflutning og lagði á útflutn-
ingsskatt. í neyð er hver sjálfum
sér næstur. Að undanförnu hafa
fulltrúar landbúnaðarráðuneytisins
setið nokkra alþjóðafundi á vegum
OECD, FAO og ríkjahóps um
fæðuöryggi. í þessum hópi ríkja ^
sem ísland hefur fundað með eru
t.d. Frakkland, Þýskaland, Austur-
ríki, Sviss, Japan, S-Kórea og Nor-
egur. Á þessum fundum hefur þessi
ríkjahópur og fjölmargar aðrar
þjóðir lagt ríka áherslu á að eigin
framleiðsla matvæla geti séð við-
komandi þjóð fyrir nægum matvæl-
um til að lifa af, eí/eða/þegar inn-
flutningur matvæla skerðist. Undir
engum ki’ingumstæðum megi sjálf-
stæð þjóð treysta eingöngu á inn-
flutning matvæla. Þessi stefna er
veigamikið veganesti þessara þjóða
í næstu lotu WTO samningavið-
ræðna sem hefst í Seattle í nóvem-
ber n.k.
Á alþjóðafundi um lífræna rækt-
un matvæla í sl. viku, lögðu land-
búnaðar- og umhverflsráðherrar
Evrópusambandsins áherslu á að
hvert svæði fullnægði sem mest af
matvælaþörf sinni með fæðufram-
leiðslu á staðnum. Flutningur mat-
væla heimshorna á milli væri orku-
frekur og ylli mikilli mengun.
Efling heimaframleiðslu hollra
matvæla er því ekki gamli tíminn
og landbúnaður er sannarlega mik-
ilvægasta atvinnugrein framtíðar-
innar.
Landbúnaður - atvinnu-
vegur framtíðarinnar
Um ástæður breytinga á ið-
gjöldum ökutækjatrygginga
Ljóst má vera, segir
Gunnar Felixson, að
ekki var undan því
vikist að hækka iðgjöld
félagsins í lögboðnum
ökutækj atryggingum
og þær hækkanir eru
síst of miklar.
vegna breytinga á skaðabótalög-
unum 1996 og 1999 og leiðrétta
þær iðgjaldalækkanir sem urðu í
nóvember 1996. Það verður heldur
ekki séð að þær nægi til að rétta
við rekstrargrundvöll greinarinn-
ar að fullu.
Tryggingamiðstöðin vonast til
þess að umræður um iðgjöld öku-
tækjatrygginga verði málefnalegri
en verið hefur. Vátryggingar eru í
eðli sínu flókin starfsemi sem er
háð mikilli óvissu og því er mikil-
vægt að umræður byggi á rökum
og séu án fordóma. Tryggingamið-
stöðin hefur ávallt leitast við að
bjóða viðskiptavinum sínum sann-
gjörn iðgjöld fyrir þá áhættu sem
tekin er og vonar að þeir geri sér
grein fyrir nauðsyn ofangreindrar
hækkunar iðgjalda.“
Höfundur er forstjóri Trygginga-
miðstöðvarinnar.
Höfundur er landbúnaðarráðherra. 9
„Vegna þeirrar miklu
umræðu sem farið
hefur fram undanfar-
ið um hækkun ið-
gjalda ökutækja-
trygginga vill Trygg-
ingamiðstöðin koma
eftirfarandi á fram-
færi:
Félagið hefur nú
hækkað iðgjöld al-
gengustu flokka
einkabíla um 32-36%.
Til þess að gera grein
fyrir ástæðum þeirra
iðgjaldsbreytinga sem
nú eru gerðar er
nauðsynlegt að fjalla
lítillega um rekstrar-
umhverfi ökutækjatrygginga á
undanförnum árum.
Á árunum 1993 til 1996 má
segja að rekstur ökutækjatrygg-
inga hjá viðunandi.
Þann 1. júlí 1996 var skaðabóta-
lögunum breytt á þann veg að
slysabætur hækkuðu að meðaltali
um 13%, en þegar slysa- og muna-
tjón eru vegin saman var hækkun
tjóna í lögboðnum ökutækjatrygg-
ingum metin u.þ.b. 8,5%. Hafa
verður í huga, að iðgjöldum var
ekki breytt af þessu tilefni.
Um haustið 1996 kom eins og
alkunnugt er erlendur vátryggj-
andi inn á markaðinn og birti ið-
gjaldaskrá í ökutækjatryggingum
sem var talsvert lægri en gjald-
skrá Tryggingamiðstöðvarinnar.
Það var ekki ætlun félagsins að
lækka gjaldskrána til jafns við hið
erlenda félag, enda töldu stjórn-
endur Tryggingamið-
stöðvarinnar að þau
iðgjöld stæðust ekki
og hinn erlendi aðili
myndi sjá það áður en
langt um liði. Þegar
stærsta vátrygginga-
félag landsins lækkaði
iðgjöld sín um rúm-
lega 20% stuttu síðar
sá félagið sig tilneytt
að lækka iðgjöld á
svipaðan hátt, þótt fé-
lagið teldi ekki ástæðu
til að ganga svo langt.
I því sambandi er vís-
að til umfjöllunar í
ársskýrslu Trygginga-
miðstöðvarinnar síð-
astliðin tvö ár.
Þann 10. mars síðastliðinn sam-
þykkti Alþingi lög um breytingar
á skaðabótalögum með gildistöku
1. maí síðastliðinn. Tryggingamið-
stöðin hefur metið kostnaðaráhrif
þessara breytinga út frá tjóna-
safni sínu þannig að fjárhæð
slysatjóna hækki um 38% að með-
altali, en þegar slysa- og munatjón
eru vegin saman er hækkun tjóna
í lögboðnum ökutækjatryggingum
metin u.þ.b. 25%. Þá er ljóst að
launaskrið undanfarinna ára hefur
leitt til hækkunar slysabóta.
Þegar dregin eru saman þau at-
riði sem hér hafa verið nefnd má
ljóst vera, að ekki var undan því
vikist að hækka iðgjöld félagsins í
lögboðnum ökutækjatryggingum
og þær hækkanir eru síst of mikl-
ar. Þessar hækkanir duga ekki til
að koma til móts við hækkun tjóna
Gunnar
Felixson
BH - fóðraöur
A-B 75-85
BH - ófóöraður
B-C 75-85
Buxur - tai string ^
38-44
Kringiunni 8
simi
_ *
'Jríiuniih
Iðgjöld
í REYKJAVÍKURBREFI
Morgunblaðsins sunnudaginn 30.
maí 1999 var fjallað um komu og
fyi'irlestur prófessors Anthony
Giddens og var umfjöll-
un blaðsins hin athygli-
verðasta. Hins vegar
virðist hafa slegið út í
fyrir greinarhöfundi í
síðasta kaflanum þegar
fjallað er um landbún-
að, en sú umsögn virð-
ist í engu samhengi við
annað efni greinarinn-
ar. Þar er talað um að
uppbygging og þróun
upplýsingatækni sé
„hinn nýi tími. Land-
búnaðurinn er gamli
tíminn".
Anthony Giddens
hefði getað uppfrætt
greinarhöfund um að
landbúnaður er
langstærsti atvinnuvegur heimsins
og fæðuframleiðsla landbúnaðarins
undirstaða undir allri annarri
mannlegri starfsemi og tilvist,
þ.á m. að notfæra sér upplýsinga-
tækni nútímans. Með auknum
mannfjölda í heiminum, sem nær
væntanlega 10 milljörðum á næstu
þremur áratugum, eykst mikilvægi
þessa atvinnuvegar ennfremur.
Samkvæmt upplýsingum frá
FAO (aprfl 1999) er
ekki búist við að korn-
framleiðslan árið 1999
sé nægileg til að mæta
þörfum markaðarins
1999/2000 og að nauð-
synlegt verði að grípa
til varabirgða til að
mæta þörfinni. FAO
telur að erfitt sé að
auka fæðuframleiðslu
nægilega til að metta
alla jarðarbúa um mið-
bik næstu aldar og
verði því að leggja
mikla áherslu á þróun
nýrrar tækni og
Guðni bættra plöntuafbrigða
Ágústsson og búfjárstofna í fram-
tíðinni til að mæta
þörfinni. Landbúnaðurinn er því
sannarlega nýi tíminn og framtíðin
en ekki gamli tíminn, eins og grein-
arhöfundur heldur fram.
Ekki er dregið í efa mikilvægi
upplýsingatækni og það að stjórn-
völd ættu að huga enn frekar að
Landbúnaður
Efling heimafram-
leiðslu hollra matvæla
er því ekki gamli tím-
inn, segir Guðni
Ágústsson, og landbún-
aður er sannarlega
mikilvægasta atvinnu-
grein framtíðarinnar.
þróun þeirra mála. Minnt er samt á
að það er hægt að lifa löngu og
góðu lífi án þess að hafa aðgang að
veraldarvefnum (og jafnvel án far-
síma), en ekki er hægt að ímynda
sér nokkurn mann njóta þessarar
upplýsinga- og samskiptatækni í
meira en eina viku, jafnvel í einn
dag, á fastandi maga.
Kannski var höfundur Reykjavík-
urbréfs bara að hugsa um Island
þegar hann sagði landbúnaðinn
vera „gamla tímann". Að það sé
ertu nokkuð að