Morgunblaðið - 09.11.2008, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. NÓVEMBER 2008
Heilsárshús á Vaðlaheiði
með stórkotslegu útsýni
Gott atvinnutækifæri
Mjög vandaður og glæsilegur heils-
ársbústaður. Áhv. lán 100% sem
hægt er að yfirtaka. Nú hefur lóðum á
svæðinu verið breytt í íbúðarhúsalóð-
ir sem gerir húsið lánshæft hjá Íbúða-
lánasjóði. Húsið er alls 160 fm. á
þremur hæðum og skiptist í miðhæð með eldhúsi, setustofu,
þremur svefnherbergjum og baðherbergi. Vandaður stigi liggur
upp á svefnloft sem er 37,5 fm. Í kjallara er 45 fm. íbúð. Hentar
vel til útleigu fyrir innlenda og erlenda aðila. Getur verið með um-
sjón, eftirliti og ýmiskonar afþreyingu, s.s. sjóstangaveiði, hesta-
ferðum o.fl.
Nánar á heimasíðu hibyliogskip.is
Þuríður Halldórsdóttir hdl., lögg. fasteigna- og skipasali
www.hibyliogskip.is hibyliogskip@hibilyogskip.is
Sími 551 7270, 551 7282 og 893 3985
VANTAR
• Vantar allar gerðir eigna fyrir erlenda fjárfesta.
• Erum með til sölu eignir á Kanaríeyjum. Gott verð.
• Vantar SÓMA báta og aðra smábáta
vegna mikillar eftirspurnar erlendis frá.
Faxafen 10 - 108 Reykjavík - eignir@eignir.is
Kristnibraut 57 - Ein með öllu!
**Opið hús sunnudaginn 9. nóv. frá kl. 13-14**
Sími 580 4600
Aðalheiður Karlsdóttir,
lögg.fasteignasali
www.eignir.is
Eignaumboðið fasteignasala kynnir til
sölu glæsilega 90 fm íbúð á annarri
hæð með sérgeymslu. Íbúðin selst með
öllum húsgögnum og tækjum. Rúmgóð
forstofa, björt stofa með útgengi á
svalir, opið eldhús, tvö svefnherbergi
með skápum, baðherbergi með bað-
kari og rúmgott þvottahús. Íbúðin er
sérlega fallega innréttuð með vönduð-
um húsgögnum og tækjum.
Sölumaður verður á staðnum. Allar nánari upplýsingar
hjá Eignaumboðinu í síma 580 4600 eða hjá Ólafi í síma 869 1817.
Opið hús í dag milli kl. 16-17.
Skipalón 20, íbúð 507 - Hafnarfirði
í einkasölu glæsileg, 165 fm lúxusíbúð á
5. hæð í sex hæða, klæddu lyftufjölbýli.
Einstaklega falleg, fullbúin, íbúð.
Glæsilegar innréttingar og gólfefni.
Mjög gott skápapláss, 3 rúmgóð svefn-
herbergi og tvö baðherbergi.
• Vandaðar innréttingar frá Brúnás
• Granít á borðum
• Granít á sólbekkjum
• Tvö stæði í bílgeymslu
• Eikar plankaparket á gólfum
• Gasarinn í stofu
• Fataherbergi inn af hjónaher-
bergi með skápum
• Baðherbergi innaf hjónaherbergi
með sturtu og nuddbaðkari
• Glæsilegt útsýni yfir höfuðborgina
og að Snæfellsjökli
• Golfvöllur í næsta nágrenni og
stutt í miðbæ Hafnarfjarðar
• Einungis tvær íbúðir á stigapalli
• 80 fm. veislusalur í kjallara með
eldhúsi.
ÞJÓNUSTU-
STÚLKA á veitinga-
húsi á flugvellinum í
Minneapolis sagði einu
sinni við mig að hún
þekkti alltaf úr Íslend-
ingana í farþegahóp-
unum á flugvellinum.
„Þeir eru yfirleitt í
merkjafötum, eins og
Burberry og svo stika þeir áfram
með nefið upp í loftið, eins og þeir
eigi allan heiminn.“ Jæja. Sic transit
gloria mundi (þannig dvínar heims-
ins dýrð). Þessa dagana er þjóðin
niðurlút og þeir sem eiga Burberry
varning munu ef til vill reyna að
selja hann á eBay í framtíðinni til að
hafa upp í matarreikningana.
Ég hef búið í Bandaríkjunum
meira eða minna í 15 ár og mér hef-
ur allt fundist einkennilega heillandi
að fylgjast með íslensku neysluorgí-
unni, bæði úr fjarlægð og þegar ég
er heima. Kannski var ég bara abbó
að hafa ekki efni á Burberry nema
því sem selt var á eBay, en upp úr
aldamótum fór maður virkilega að
klóra sér í hausnum yfir þenslunni á
Íslandi – verslununum, nýbygging-
unum og sýndarneyslunni (norski
hagfræðingurinn Thorsten Veblen
hefur áreiðanlega séð fram í tímann,
til Íslands okkar tíma, þegar hann
árið 1899 kom fram með hugtakið
conspicuous consumption). Auðvitað
náði þetta „góðæri,“ eða réttara
sagt þetta innistæðulausa oflæti
ekki til allra. Almennt verkafólk og
launafólk – eins og foreldrar mínir,
opinberir starfsmenn í áratugi – var
ekki að spjátra sig í Burberry. En
svo margir virtust velta sér í pen-
ingum og fjölmiðlar fjölluðu mun
meira um skattlausa útherjana á of-
urlaunum og kokkteilpartíin þeirra
heldur en um kjör launþeganna sem
að mestu bera ábyrgðina á að greiða
rekstrarkostnað íslensks samfélags.
Eitt sinn í Íslandsbankaútibúinu
mínu (þegar ég skrifaði einu sinni
að Glitnir væri „besti banki í heimi“
var ég að tala um Brynjólf Gíslason
og starfsfólk bankans í Gullinbrú)
gat ég ekki orða bund-
ist og spurði ráðgjaf-
ann, sem hafði unnið
þar í mörg ár, um allan
þennan vöxt. „Hvaðan
koma peningarnir til
að gera þetta allt?“ –
því ég er ein af þessum
gamaldags týpum sem
trúa að það hljóti eitt-
hvað að þurfa að vera á
bak við fullt af pen-
ingum, einhver verð-
mæti. „Elskan mín,
þetta eru bara papp-
írar,“ sagði hún. „Það er ekkert á
bak við þetta; þetta hrynur allt sam-
an eftir nokkur ár.“
Gamli sögukennarinn minn sagði
að eftir seinni heimsstyrjöldina
hefðu spekingar í bresku leyniþjón-
ustunni sagt að Íslendingar myndu
aldrei getað stjórnað sér sjálfir; að
pólitíska valdastéttin á Íslandi væri
svo upptekin af eigin hagsmunum
og svo spillt af pólitískri innræktun
að hún myndi aldrei hafa velferð
þjóðarinnar að leiðarljósi. Ái! Bret-
arnir höfðu heldur betur rétt fyrir
sér.
Það er óraunverulegt að horfa á
ráðherrana í Sjálfstæðisflokknum
og seðlabankastjóra blaðra í sjón-
varpsfréttum um efnahagshrunið –
þetta er fólkið sem færði ferming-
ardrengjunum í Sjálfstæð-
isflokknum á silfurfati stofnanir í
eigu almennings til að ræna þær og
rupla og stinga svo af með gróðann
úr landi, sama fólkið sem und-
anfarin ár hefur verið að skála við
útrásarvíkingana í kokkteilboðum.
Að þessir pólitíkusar skuli ekki hafa
þá ögn af sóma til að segja af sér
sýnir hversu fullkomið þeirra virð-
ingarleysi er gagnvart íslenskum al-
menningi.
Núverandi ríkisstjórn ætti að
segja af sér, boða ætti til nýrra
kosninga og nýtt Alþingi ætti síðan
að setja lög þess efnis að gera upp-
tækar eignir íslensku fjárglæfra-
mannanna. Síðan þyrfti að ráða er-
lenda sérfræðinga, sem engra
hagsmuna eiga að gæta á Íslandi, til
að bjarga því sem bjargað verður,
þar sem íslenskir stjórnmálamenn
hafa sýnt að þeim er ekki treystandi
fyrir tómum sparibauk.
Í leiðinni væri ráð að láta erlendu
sérfræðingana skera niður yf-
irbygginguna í íslensku þjóðfélagi
sem er slík að annað eins tíðkast
hvergi á byggðu bóli. Seðlabankinn,
– batterí sem hefði komist fyrir í
skúffu í Landsbankanum fyrir
nokkrum áratugum; ekki dugir
minna en að hafa þrjá seðla-
bankastjóra. Þrjá! Ef við yfirfærum
þetta á Bandaríkin myndi þeirra
seðlabanki hafa níu þúsund seðla-
bankastjóra!
Eða utanríkisþjónustan, sem er
að mestu leyti ofvaxin geirvarta fyr-
ir pólitíkusa og vel tengda flokks-
meðlimi. Þarf 300.000 manna þjóð
virkilega að hafa 23 fulltrúa á laun-
um í Bretlandi eða níu í París (þar
af fimm ritara), eða fimm manns í
Austurríki? Í Brussel eru a.m.k. 21
á launum; næstum öll íslensku ráðu-
neytin hafa sér fulltrúa þar. Er
virkilega bráðnauðsynlegt fyrir fé-
lagsmála- eða menntamálaráðu-
neytið að hafa spes fulltrúa í Bruss-
el? Allir þessir útpóstar hafa líka
bílstjóra; greinilega er nauðsynlegt
að hafa menn á fullum launum til að
skutla mannskapnum á milli kokk-
teilteita.
Ekkert þjóðfélag, sérstaklega
jafnlítið samfélag og Ísland, stendur
undir svona bruðli. Íslenskir stjórn-
málamenn hafa sagt að óhjá-
kvæmilegt verði að skera niður rík-
isútgjöld í kjölfar efnahagshrunsins.
Þegar niðurskurðarhnífurinn verður
mundaður ætti fyrst að flá þessar
bruðlbyrðar af herðum íslenskra
skattgreiðenda, sem um ókomin ár
munu aðeins geta látið sig dreyma
um erlendar flughafnir meðan þeir
þrífa upp eftir græðgisfyllirí fjár-
glæframannanna og þeirra pólitísku
hirðfífla.
Innistæðulaust oflæti
Íris Erlingsdóttir
fylgist úr fjarlægð
með ástandinu á Ís-
landi
»… íslenskir stjórn-
málamenn hafa sýnt
að þeim er ekki treyst-
andi fyrir tómum spari-
bauk.
Íris Erlingsdóttir
Höfundur er fjölmiðlafræðingur og
fyrrverandi fréttamaður á Stöð 2.
Hún býr í Minnesotaríki í Bandaríkj-
unum.
ÁRNI Stefánsson,
sögukennarinn minn í
gagnfræðaskóla, sagði:
„Það er karlmannlegt
að hafa sterkar skoð-
anir og þora að standa
við þær. Það þarf hins
vegar stórmenni til að
viðurkenna að maður
hafi haft á röngu að standa og þora
að skipta um skoðun.“ Sífellt fleiri
Íslendingar gera sér nú grein fyrir
því að stefna íslenskra stjórnvalda
gagnvart Evrópu á undanförnum ár-
um hefur verið á villigötum og tími
er til kominn að skipta um kúrs í
þessu máli. Ástæðan fyrir því að
þetta er mér ríkt í minni núna eru
hin miklu áföll sem hafa dunið á ís-
lensku þjóðfélagi á síðustu miss-
erum. Á undanförnum árum höfum
við Evrópusinnar bent á mikilvægi
þess að bindast vinaþjóðum okkar í
Evrópu nánari böndum. Við höfum
hlotið litlar undirtektir hjá ráða-
mönnum þó svo að íslenska þjóðin
hafi verið jákvæð gagnvart þessum
boðskap. Staðreyndin er sú að hjá
þessum þjóðum í Evrópu eiga Ís-
lendingar samherja í lausn þeirra al-
varlegu vandamála sem nú kalla á
átak og samvinnu allra jarðarbúa,
svo sem loftslagsbreytinga af manna
völdum, misskiptingar lífsgæða og
fyrirsjáanlegra breytinga á nýtingu
ýmissa auðlinda náttúrunnar. Við
þær óvenjulegu að-
stæður sem nú ríkja í
fjármálum alþjóða-
samfélagsins hljótum
við að svipast um eftir
bandamönnum við
lausn þess vanda sem
þjóðarbúið nú glímir
við.
Hinn hlutfallslega
smái gjaldmiðill okkar
er nú orðinn undirrót
alvarlegs þjóðarvanda.
Þetta hafa nú nánast
allir hagfræðingar
landsins, ASÍ, Samtök atvinnulífs-
ins, aðilar í ferðaþjónustu, Félag ís-
lenskra stórkaupmanna og for-
ráðamenn allra helstu fyrirtækja
landsins tekið undir. Samt sem áður
berja nokkrir andstæðingar aðildar
enn höfðinu við steininn og saka
okkur Evrópusinna um að trufla þau
mörgu verkefni sem framundan eru
í að tryggja lífskjör almennings á
komandi árum. Staðreyndin er hins
vegar sú að Evrópusambandsaðild
er ekki truflun á vegferð okkar upp
úr lægðinni heldur mikilvægur
áfangi í að vinna okkur upp úr henni.
Aðild að Evrópusambandinu er ekki
skammtímalausn fyrir íslenskt efna-
hagslíf, en slíkri aðild myndi fylgja
fyrirheit um þátttöku í öflugu mynt-
bandalagi að fullnægðum skilyrðum
sem sett hafa verið í því skyni að
vernda gildi og trúverðugleika hinn-
ar sameiginlegu myntar. Einnig er
vert að benda á nýtt álit greining-
ardeildar Glitnins en þar kemur
fram að ef íslensku bankarnir hefðu
þróast í umhverfi hinnar sameig-
inlegu myntar Evrópusambandsins
væru starfsskilyrði þeirra önnur og
betri en í dag. Og þjóðin stæði ekki
andspænis jafnalvarlegu fjárhags-
legu áfalli og nú er raunin.
Í ályktun sem Evrópusamtökin
sendu frá sér fyrir skömmu komu
fram frýjunarorð til íslenskra
stjórnvalda og ætla ég að gera þau
að mínum. Ég skora nú á almanna-
samtök, stjórnvöld og löggjafarvald
að sameinast um þá stefnu að und-
irbúin verði á markvissan hátt um-
sókn íslenska lýðveldsins um inn-
göngu í Evrópusambandið. Um leið
verði fyrstu skrefin stigin í því að
samræma íslenska hagstjórn þeim
reglum sem gilda fyrir aðildarríki
evrópska myntbandalagsins. Ég
skora einnig á þá aðila sem hafa ver-
ið á móti aðild að Evrópusamband-
inu að skipta um skoðun í ljósi nýlið-
inna hamfara í íslensku efnahagslífi.
Þar með myndu þeir ekki setja niður
heldur sýna að þeir eru stórmenni að
þora að skipta um skoðun, með hag
íslenskra fyrirtækja og almennings
að leiðarljósi.
Að þora að skipta um skoðun
Bindumst vina-
þjóðum okkar í Evr-
ópu nánari böndum
segir Andrés Pét-
ursson
» Það er karlmannlegt
að hafa sterkar
skoðanir og þora að
standa við þær. En það
þarf stórmenni til að
þora að skipta um skoð-
un.
Andrés Pétursson
Höfundur er formaður
Evrópusamtakanna.