Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 17
Skírnir]
Merkisár i sögu Alþingis.
11
ugt er, hófst íslands byggð um 874. Þá byrjar landnáms-
öld íslands og stendur fram undir 930, eða að minnsta
kosti fram yfir 920. Landnámsmönnum má skifta í tvo
flokka: 1. Menn alnorska eóa af norrœnu bergi broina og
2. Annara þjóóa menn.
1. Þessum flokki má aftur skifta í 2 deildir: a. Þá,
er komu, að því er séð verður, beint frá Noregi, og b. Þá,
er dvalizt höfðu í Vesturlöndum (írlandi, Skotlandi, Suður-
eyjum, Orkneyjum og Hjaltlandi).
a. Landnámsmenn virðast vera full 400 alls. Verður
talan aldrei nákvæmlega ákveðin. Veldur þvi tvennt: Það,
að oft orkar tvímælis, hvort telja eigi þenna eða hinn land-
námsmann eða ekki, og svo hitt, að búast má við, að ein-
hverir, einkum minni háttar landnámsmenn, hafi gleymzt,
sérstaklega, ef ekki urðu raktar til þeirra ættir, þegar land-
námin voru skrásett. Langmestur hluti þessara landnáms-
manna virðist hafa komið beint frá Noregi, án nokkurrar
dvalar í Vestureyjum. Þess virðist venjulega getið sem
undantekningar frá aðalreglunni, ef landnámsmenn hafa
dvalizt þar eða átt þar heimilli áður en þeir fóru til ís-
lands. Auk þeirra, sem berum orðum er sagt, að hafzt hafi
við í Vesturlöndum, má skipa í þann flokk þeim mönnum,
er kvæntir voru vesturlenzkum konum eða báru vestur-
lenzk nöfn eða viðurnefni, en vitað er þó, að voru norskir.
Eftir því, er sjá má á Landnámu, virðast 360—370 af um
400 landnámsmönnum hafa komið beint frá Noregi, eða að
minnsta kosti án nokkurrar verulegrar dvalar í Vestur-
löndum. Sumir þessara manna, þó að þeir hafi ef til vill
færri verið en hinir, fóru til íslands í fullum sáttum við
Harald konung, eins og t. d. Ingimundur gamli og Hrol-
laugur Rögnvaldsson. Hinir voru margir, sem vitað er, að
orðið höfðu fyrir reiði konungs og fóru landflótta úr Nor-
egi, svo sem Skalla-Grímur, Ketill hængur, Þórólfur Mostrar-
skegg, Björn austræni. Ýmsir fóru og fyrir vigasakir, án
þess að sjá megi, að þau ætti rætur að rekja til stjórn-
skipunarbreytingarinnar, t. d. þeir feðgar Þorvaldur og Ei-
ríkur rauði. Það verður nú ekki sagt, hversu margir norskir