Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 57
Skirnir]
Alþingi árið 955.
51
sagnaritarans einhverja sérstöðu, og liggur þá næst að geta
þess til, að hann hafi verið lögsögumaður, er þetta gerð-
ist. En það ríður í bága við aðrar sagnaheimildir, því að
samkvæmt þeim átti Þorsteinn surtur að andast einum tíu
árum áður en Þorkell máni varð lögsögumaður, enda geta
hafa verið ýmsar aðrar ástæður til þess, að Ari nafngrein-
ir hann öðrum fremur, svo sem að hann hafi manna bezt
stutt mál Þorsteins surts, eða þá af hinu, að Þorkell var
talinn einhver hinn vitrasti maður þessa lands um sína daga.
Alvarlegri er mótbára G. Bilfingers, sem um eitt skeið
ritaði merkar ritgerðir um tímatal Norðurlandabúa: Das
altnordische Jahr, og Das germanische Julfest. — Hann
gerir ráð fyrir, að Ósvífur Helgason hafi verið unglingur
um þær mundir, er sumaraukinn var í lög tekinn sam-
kvæmt frásögn Ara prests, og þess vegna geti ekki komið
til mála, að hann hafi verið fenginn til að ráða draum
Þorsteins, heldur hljóti frásögnin að vera eitthvað brjáluð,
enda kemur honum það vel, því að hann þarf að gera
alla sögu Ara fróða um sumaraukann ómerka, til þess að
halda uppi skoðunum sínum um tilorðning misseristalsins
islenzka. Þótt Bilfinger hafi nokkuð til síns máls að því
leyti, að Ósvífur hafi verið ungur maður, er sumaraukinn
var fundinn, mun hann samt hafa verið svo gamall, að
frásögnin þurfi eigi fyrir þá sök að vera ósönn. Ósvífur
deyr nokkrum árum eftir árið 1000, sennilega nálægt 1010,
og er þá að því er virðist fjörgamall, því að hann var þá
hjá Guðrúnu dóttur sinni að Helgafelli. Hann getur því
hafa verið fæddur um 930 og orðinn um 25 ára, er hann
réði draum Þorsteins surts. Virðist mér, að það geti því
allt staðizt, sem Ari prestur segir um þetta, þótt það hefði
hinsvegar verið eðlilegra, að Þorsteinn hetði fyrst leitað til
eldri manna með draum sinn. Mætti t. d. geta þess til, að
Ósvífur hefði tekið einhvern þátt í ráðningunni, er draum-
urinn hefði verið borinn undir Helga Óttarsson, föður hans.
Ég sé þess vegna eigi ástæðu til að véfengja orð Ara
fróða um sumarauka Þorsteins surts vegna ósamræmis í
tímatalinu. Og spurningin verður þá, hvort af öðrum ástæð-
4*