Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 72
66
Alþingi árið 955.
[Skírnir
hér skyldi vera til í heiðnum sið svo athugulir og vitrir
menn, að þeir gæti gert nægilegar umbætur á tímatalinu,
án þess að sækja fróðleik sinn til útlanda. Að sjálfsögðu
hefir Ara fróða verið það áhugamál, að halda uppi orðstír
Þorsteins surts og honum hafa verið manna bezt kunnar
sagnirnar um hann, því að báðir voru þeir breiðfirzkir.
Fyrir oss, er viljum kynnast því, hvernig misseristalið varð
til, er það ómetanlegt að hafa frásögn Ara prests um fund
sumaraukans við að styðjast. Hún sýnir, hvernig forfeður
vorir björguðust við það, sem til var, og umbættu það
smátt og smátt eftir því sem reynsla þeirra og athugun
benti á, að bezt væri. Hún er einnig vottur þess, órækur,
að misseristalið hefir tekið miklum umbótum hér á landi,.
jafnvel i heiðnum sið.
Af orðum Ara fróða má ráða, að töluvert hafi verið
rætt um sumaraukann á Alþingi, en allir hafa þó verið á
eitt sáttir um það, að leiða hann i lög. Tímatalsmál hafa
annars eigi oft verið rædd á Alþingi, svo að menn viti. Gamli
stíll kom inn í landið við kristnitökuna og mun engin sér-
stök Alþingis-samþykkt hafa verið um hann gerð. Hann
hefir verið talinn sjálfsagður í kirkjunnar málum, en náði
síðar einnig til veraldiegra mála. Eigi er mér heldur kunn-
ugt um, að Alþingi hafi gert ályktanir um þær breytingar
á misseristalinu, sem nauðsynlegar urðu til að fá það
samrýmt gamla stíl. Samt getur vel verið, að þær hafi
verið gerðar, þótt engin skrif séu nú fyrir því. En í raun-
inni hefir allur undirbúningur þess verið gerður utan þings
af fræðimönnum 11. og 12. aldar.
Nýi stíll var hér innleiddur árið 1700 að konungsboði..
En í tilefni af þeirri breytingu tók Alþingi það sumar mál-
ið til meðferðar og gerði samþykktir: 1. um vetrarkomu
og fleira í misseristali, 2. um vertíðarbyrjun og lok, 3. um
vinnuhjúaskildaga, 4. um fyrsta Alþingisdag og 5. um hey-
annir. Samt komst Alþingi ekki að fastri niðurstöðu um
það, hvernig haga skyldi sambandi misseristalsins við nýja
stíl og bera þessi niðurlagsorð samþykktarinnar vott um
það: »Hverjir helzt sem vera kunna hér í landi, andlegrar-