Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 98
92
Alþingi árið 1000.
[Skirnir
»uppihaldsstikur« auðsjáanlega) fyrir kristnum mönnum, er
gengið hafi sér. Er sagt, að þeir hafi lagt reykelsi á glóð
og hafi ilminn lagt eigi síður gegn vindi en forvindis. Hafa
kristnir menn gert þetta til þess að sýna heiðnum mönnum
fegurð siða sinna og stórfengleik. Auðvitað höfðu og heiðn-
ir menn safnast að lögbergi. Þeir Gizur og Hjalti, sem þó
var sekur fjörbaugsmaður, tóku þar nú til máls og báru
upp erindi sín. Segir svo, að þeir hafi talað af svo mikilli
snilld, að frá hafi borið. Sum heimildarritin segja, að svo
mikil ógn hafi fylgt orðum þeirra, að enginn hafi þorað að
mæla á móti þeim. Eru auðsæ merki hinna kristnu höf-
unda á þessari frásögn. Þeir vilja gefa í skyn, að þeir
Gizur hafi verið gæddir einhverjum yfirnáttúrlegum mætti,
er ekkert hafi við staðið. Ef svo er, að enginn hinna heiðnu
manna hefir fengizt til þess að andmæla þeim, þá hefir
það líklega stafað af því, að þeir hafa lýst því átakanlega,
hvernig konungur mundi fyrst og fremst leika við gislana
fjóra, sem hjá honum voru, og síðan við þá, er mestir
reyndust mótgangsmenn kristinnar trúar, og svo land allt,
ef menn gengi í gegn erindi þeirra. Hafa menn nú séð í
huga sér, að málið var alvarlegra en flesta hafði áður
grunað. En þótt heiðnir menn hafi ef til vill eigi haldið
ræður til andmæla þeim Gizuri, þá hafa þeir þó eigi látið
orð þeirra afskiftalaus. Segir, að af orðum þeirra hafi það
gerzt, að þar nefndi annar maður að öðrum votta, og sögð-
ust hvorir úr lögum við aðra, kristnir menn og heiðnir, og
gengu siðan frá lögbergi. Og sleit svo þeirri samkomu að
sinni.
Kristnir menn og heiðnir „sögðusl úr lögum“ hvorir
við aðra. Síðan 930 höfðu allir landsmenn lotið sömu lög-
um. Þeir höfðu haft sömu trú, sömu siðu og sömu réttar-
ákvæði. Samkvæmt þeim héldu þeir hof, unnu heiðna eiða
áður en þeir inntu af hendi lögskil á þingum o. s. frv. En
nú lýstu kristnir menn því yfir, að þeir myndi ekki framar
taka þátt i goðadýrkun heiðinna manna, né í hofkostnaði.
Þeir kváðust ekki mundu taka þátt í dómstörfum eða lög-
gjafarstörfum heiðinna manna, því að öllum slíkum störfum