Eimreiðin - 01.01.1974, Blaðsíða 29

EIMREIÐIN
Það jók á þessar undirstöðuandstæður, hve miklar brota-
lamir voru á stuðningnum við Allende. Einingarbandalag al-
þýðu, — sem studdi hann, — var engan veginn einhuga. Meiri-
hlutaaðili innan þess var Sósialistaflokkur Allendes, — hópur,
sem átti fátt annað en nafnið sameiginlegt með flestum lýð-
ræðissinnuðum sósíalistaflokkum í Evrópu, sem voru þó svo
ákafir í að tala máli Iians. Þetta var í rauninni hyltingarsinn-
aður Marxistaflokkur, sem byrjaði sem klofningsbrot úr Komm-
únistaflokki Chile, — flokki skriffinnskuhneigðra Stalinista, —
upp úr 1930, en hann hafði auk þess lagt sér til eldheitan ,,ný-
vinstrisinnaðan“ arm upp á síðkastið. Ýmsir foringjar hans
eins og Altamirano senator og margir óhreyttir liðsmenn livöttu
Allende án afláts til að „hraða byltingunni“ án verulegs tillits
til þingi'æðislegra umgengishátta. Minnsti aðili bandalagsins
var Kristilegi róttæki flokkurinn, sem aðhylltist ýmsar skoð-
anir, en sumir í.þeim flokki vonuðust til að geta myndað brú
yfir i miðju stjórnmálanna í landinu með samstarfi við vinstri
arm Kristilegra lýðræðissinna. en þeir nutu aldrei verulegra
áhrifa. Aðalakkeri bandalagsins var Kommúnistaflokkurinn,
sem gegndi æ mikilvægara hlutverki, hvað snerti aga og her-
brögð, þegar æ meiri glundroði varð á sviði viðskipta og stjórn-
unarmála.
Það hefði verið svo sem nógu erfitt að stjórna þessu „þri-
eyki“ án þess að fara nokkru sinni út fyrir mörk þingræðis-
reglna á sviði stjórnarstarfs eða rcita einn eða annan aðila til
reiði og stofna með því í tvísýnu þeirri einu „Iýðræðislegu“
undirstöðu, sem byllingin var reist á. En Allende varð auk þess
að glíma við enn ákafameiri vinstrimenn utan bandalagsins,
en þar voru í fylkingarbrjósti „Byltingarhreyfing vinstri-
manna“, sem gekk jafnan undir skammstöfuninni MIR. Hún
krafðist hyltingar tafarlaust og með ofbeldi, ef þess gerðist
þörf, enda leit MIR svo á, að slík hvlting væri raunar hafin.
Hér kom það i Ijós, að þingræðishyggja sú, sem Allende kvað
ráða gerðum sínum, var mjög tvíræð, þegar hezt lét. Opinber-
lega kvaðst hann hafna ofbekli því, sem MIR krafðist, en samt
gaf hann hernum aldrei heimild til að uppræta þær hálfgerðu
hersveitir, sem samtökin höfðu komið á laggir. Þegar MIR
fordæmdi áætlun hans um umhætur i landbúnaði, kvað þær
•,ófullnægjandi“ og tók hundruð bújarða með vopnavaldi, vítti
hann samtökin við og við í ræðum, en gerði ekkert til að bæta
vfir lögbrot þeirra.*
29