Eimreiðin - 01.01.1974, Blaðsíða 83

EIMREIÐIN
aö væru það lirapalleg mistök að smíða þá baráttuvél, sem að
lokinni bjrltingu kæmist svo í hendur byltingai’foringjanna, sem
þar nxeð yrðu þjóðarleiðtogar. Slíkt væri að fai'a úr öskunni í
eldiixn. Af þessum sökunx var ósigur spönsku rfkisstjórnarinn-
ar ekki eins beiskur og ella. Að vísu lenti stjórn rikisins í
höndum enn miskunnarlausari nxanna, en í varnarskyni liafði
spánska ríkisstjórnin þegar komið sér upp kúgunartækjum
liers og leynilögreglu, senx óliklegt er, að hefðu verið lögð til
hliðar, hefði sti’íðinu lokið með sigri stjórnarinnar.
Hið eðlilega vopn hinna vinnandi stétta er verkfallið. Ef
einhver segir, að verkfallið liafi verið reynt til hlítar og liafi
gengið sér til liúðar, svara ég því til, að verkfallið sem bar-
áttuafl liefur enn ekki slitið barnsskónum. Þetta æðsta vald
verkalýðsins hefur aldrei verið notað af skynsemi né hugrekki.
Því hefur verið beitt í þrengsta skilningi, í stéttabaráttu, í bar-
áttu vei-kalýðsfélaga gegn yfirboðurum. En allsherjarverkfallið
í Bretlandi 1926 gerði þeim, senx að því stóðu ljóst, að þriðji
aðilinn á hér hlut að nxáli, — sanxfélagið. Það er heinxskulegt
fyrir bópa verkamanna — jafnvel sem skipulögð landssamtök
— að draga mörk nxilli sín axxnars vegar og samfélagsins liins
vegar. Hinir raunverulegu aðilar að baráttunni eru ríkið ann-
ars vegar og samfélagið bins vegar: Sanxfélagið senx lífræn og
sjálfstæð lieild og ríkið senx fulltrúi hins harðráða minnihluta.
Verkfallið hlýtur ávallt að beinast gegn ríkinu. Nú á tímum er
auðveldara að beita því þannig, vegna þess að ríkið hefur á
mörgunx sviðunx gerzl atvinnurekandi og þar nieð tekið við
hlutverki iðjuhöldsins. Allsherjarverkföll framtíðarinnar verð-
ur að skipuleggja senx verkföll sanxfélagsins gegn ríkinu. Það
yrði enginn vafi unx árangur slíkra verkfalla. Ríkið er eins auð-
sært og manneskjan og deyr, ef skorið er á eina einustu slag-
æð. En það yrði geigvænlegur atburður. Einræði, lxvort heldur
er einræði einstaklings eða sléttar, er aldrei hægt að brjóta á
bak aftur með öðrum hætti.
Uppreisn er nauðsyn af þeirri einföldu ástæðu, að þegar á
herðir, er það jafnvel svo með hina beztu nxenn, að liafi þeir
völd, eru þeir ófúsir að lála þau ganga sér úr greipunx og fórna
eigin liagsmunum fyrir almenningsheill. 1 löndum liins vægð-
arlausa kapitalisma í Ameríku og Evrópu falla slíkir hags-
munir í skaut þess, senx beitir lítilnxótlegri kænsku af þvi tæi,
sem varla samrýmist alnxennri réttlætisvitund; eða þeir eru
árangur kaldrifjaðs gróðabralls og sérdrægni, sem skeytir engu
um þau mannlegu atriði, senx fléttast inn í hagræna útreikn-
inga. Síðastliðin ár hefur sérhverjunx athugulum manni verið
83