Eimreiðin - 01.01.1974, Blaðsíða 72
EIMREIBIN
lieild. Undirritaður er ekki meðal þeirra, sem liugsa mikið um
þessi mál; liefur liins vegar bent á, að viljum við hjálpa van-
þróuðum þjóðum, þá ættum við að byrja á eigin vegakerfi,
íslenzkum byggðum til styrktar. Ekki stafar þessi afstaða af
þvi, að ekki sé vitað um örbirgðina sunnar á hnettinum og
ekki sé hægt að finna til með ölluin þeim ósköpum mannlegrar
niðurlægingar, þótt ekki væri nema vegna skyldleikans við
hörmungasögu okkar eigin forfeðra. En verkefnið virðist bara
svo vonlaust, þegar fólksfjölgunin étur upp alla framsókn og
viðleitni. Líklega nær þjóðernishyggjan ekki til allrar jarðar-
kringlunnar, fyrr en og ef við verðum fyrir innrás frá Mars.
Þótt erfitt sé að takast á við öll vandamál mannkyns má þó
alltaf reyna að leysa einhver í næsta nágrenni. Varnarmál Is-
lands og Noregs eru eitt af slíkum vandamálum; hvernig með
á að fara. Forsætisráðherra sagði nýlega um margumtalað norskt
bréf: . . . „það mun að sjálfsögðu ekki hafa nein úrslitaáhrif á
afgreiðslu okkar i þvi máli“ (þ. e. máli varnarliðsins). Hvað er
svona sjálfsagt við þetta? Ef hann hefði sagt, að efni bréfsins
væri þess eðlis, að ekki hefði það úrslitaáhrif, gat slíkt vel
verið, en á að skilja ummælin á þann veg, að nákvæmlega sama
hefði verið, hvað í bréfinu hefði slaðið, — úrslitum mundi það
aldrei valda? Var þarna verið að tala við þjóðernissinnaða Is-
lendinga? Hvað um það. ef við hefðum getað forðað Norð-
mönnum frá ógn nasismans á sinum tíma, liefði það þá ein-
liverju breytt? Eða bannar þjóðernisvitundin okkur að leggja
nokkuð að ráði á okkur fyrir Norðmenn? Ef við hefðum aftur
á móti alltaf verið hluti norska rikisins, sem duttlungar sög-
unnar hefðu vel getað leitt af sér, hefði þá sarna þjóðernis-
kenndin boðið okkur að leggja sjálfl lifið í sölurnar fyrir
Bergensara og Bodöliúa? Vegir þjóðernisstefnunnar eru sann-
arlega óræðir, eins og sagan og reyndar lífið sjálft.
Taka mætti annað dæmi til að líta á þessi mál frá fleiri
hliðum. í síðasta liefti Fjármálatíðinda skrifaði undirritaður
grein, sem nefndist „Borgir og byggðajafnvægi". Þar segir
meðal annars: „Líkur benda til, að landgrunn Færeyja dugi
ekki fiskveiðum þeirra, og ef nokkrir skilja vandamál smá-
þjóðar við slíkar aðstæður, þá hljóta jiað að vera íslendingar.
Þess vegna má telja liklegt, að við þurfum að veita Færeying-
um nokkra aðstöðu okkar megin markanna“.
Hvað segja nú talsmenn íslenzkrar þjóðernisvitundar? Er
hægt að teygja anga af henni til Færeyja, þegar illa stendur á
fyrir nánustu frændum vorum? Eða hanna þrengstu hagsmunir
alla slika tilhliðrunarsemi? Við erum öll sammála um, að það