Búnaðarrit - 01.01.1914, Síða 57
BÚNAÐARRIT
53
Hér er sennilega einungis um geldneyti að ræða, því
Hólmverjar ætluðu að ræna nautunum sér til matar,
og er þá trúlegra, að þau hafi geld verið. Þó hafa kýr
getað verið með, því naut í fornmáli er haft um allan
nautpening.
Harri Ólafs pá1) gekk úti á Harrastöðum í Breiða-
fjarðardölum og með honum 16 naut önnur. Þessi naut
hafa gengið alveg úti eins og gaddhestar nú. Þó var
þessi útigangsvetur Harra einn af þeim 120 fellivetrumj
sem dunið hafa yfir okkur og víst eru ekki fulltaldir
enn, ef menn stöðugt eru ráðþrota gagnvart óvininum
grænlenzka — hafísnum.
Þá gekk Brynja úti, og með henni voru 40 naut-
gripir, sem af henni voru komnir, er hún fanst í Brynju-
dal í Kjós.2)
Árið 1178 átti Rauðilækur í Litlahéraði í Skafta-
fellssýslu (nú eytt) beit fyrir 15 gamla uxa í Hólaland.
Átti Rauðalækjarkirkja rétt til þessarar beitar bæði vetur
og sumar, og sýnir það, að naut gengu stundum úti á
vetrum.3)
Árið 1238 átti Gufudalskirkja nautabeit á vetrum í
Brekkuland.4 5) Sýnir það enn hið sama, beit og útigöngu
á vetrum.
í Jarteinabók Þorláks biskups6) er gelið um kú,
sem bar úti að vetri til. Fanst ekki kálfurinn fyr en
heitið var á hinn heiiaga Þorlák, og þess vegna er þess
getið.
Árið 1331 átti Gaulverjabær í Flóa°) nautabeit í
Loftsstaðalandi. Yar það vetrarbeit, og mátti nota hana
unz 6 vikur voru af sumri, en þá var rekið til afréttar.
1) Laxdæla saga, 31. kap., bls. 86.
2) Landnánja I., 14. kap., bls. 40.
3) Fornbréfasafn I. bindi, 44. br., bls. 248.
4) Fornbréfasafn I. bindi, 135. br., bls. 519.
5) Biskupasögur I., bls. 368.
6) Fornbréfasafn II. bindi, 412. br., bls. 671.