Búnaðarrit - 01.01.1914, Side 87
BÚNAÐA.RRIT
83
leið og mjólkin vex, þ. e. a. s. græði kýr sig úr 10
mörkum í 12, þá er vanalega meiri feiti í 12 mörkun-
um en þeim 10, þó að feitin í hverri mörk sé minni.
Eins er vanalega meiri feiti í allri mjólkinni Ur há-
mjólkum kúm en lágmjólkum. En frá þessu hvoru-
tveggja eru undantekningar. Þess vegna er nauðsynlegt
að gera feitimælingar, þegar á að búa til smjör úr
mjólkinni, því að einungis með því fæst ábyggilegur
grundvöllur til að dæma um gæði kúnna. En eigi ekki
að búa til smjör úr mjólkinni, heldur nota hana heima
til matar, eða þó að það eigi að búa til smjör til
heimilisnotkunar, þá tel eg óþarft að gera feitimælingar.
Að vísu er það betra, en það fylgir þeim kostnaður, og
öll fjárútgjöld eru hveimleið, ef ekki er sýnilegur árangur
af þeim.
En á því einu, að fá vissu um nythæðina og fóð-
urþörfina, má mikið græða.
Eg tel því rétt að hafa tvennskonar nautgripafélög:
Önnur, sem störfuðu að lcynbötum nautgripa og
hefðu fyrir mark sitt að gera uppvaxandi kýr sem
iiraustastar, lýtalaust slcapaðar og með þesskonar kirtil-
frumum í júfri sínu, uð þœr geti breytt sem mestri
nœringu í sem verðmesta (feitasta) mjolk, eða myndað
sem flest kílógrömm mjólkur með Í°/0 feiti fyrir krónu-
virði i fóðri. Þessi félög ættu að láta gera feitirannsóknir
mánaðarlega, og þau ættu að vera alstaðar þar, sem
kúaræktin er svo mikii, að smjör er selt frá heimilinu
svo nokkru nemi.
Hin störfuðu líka að lcynbótum nautgripa og liefðu
fyrir sitt markmið að gera kýrnar liraustar og lýta-
lausar og með þesskonar kirtilfrumum í júfri sínu, að
þœr myndi sem nœringarefnaríkasta mjólk, eða sem
flestar hitaeiningar fyrir hvert krónuvirði í fóðrinu.
Þau væru þar, sem smjör væri lítið sem ekkert selt frá
heimilunum, og þau létu ekki gera feitimælingar, nema
menn væru fróðleiksfúsir og áhugasamir fyrir búvís-
6*