Búnaðarrit - 01.01.1914, Page 173
BÚNAÐARRIT
167
Almenna mentunin sneiðir að mestu hjá kenslu í
þessu efni. Hún sneiðir hjá því, að beina hugsun okkar
i heppilega átt í hinu hagfræðislega og fjármálalega.
Yæri þó ekki vanþörf á að leiðbeina unglingum í þessu,
jafn-miki!svert og umfangsmikið sem það er, og heflr
auk þess, fremur öðru, vakið sundrung og spillingu í
mörgum myndum og á öllum svæðum mannlifsins.
Við verðum að læra þá hagsýni með einhverju
móti, svo að við förum skynsamlega að ráði okkar, þá
hagsýni, sem eyðir ekki öllu sem aflað er, og ekki því
sem erft er, svo að við séum sjálfum okkur nógir, og
rýium ekki, heldur bætum, hag þjóðarinnar, þá hagsýni,
sem ekki er ásælin við aðra, né öfundsjúk, svo að við
verðum ánægðir með efnin og vekjum ekki óvild ann-
ara, en getum lifað saman í sátt og samlyndi, okkur
til gagns og þjóðinni til heiðurs og hamingju, þá hag-
sýni, sem er réttlátust og færir okkur nær fullkomnunar-
takmarki því, sem skaparinn heflr sett okkur og ætlav
okkur að keppa að hér á jörðinni.
Við þurfum að vekja og styðja hver annan til þessa
og hjálpa hver öðrum í viðlögum, einkum þó þeim, sem
aftur úr viija dragast, en hjálpa þeim að öðru leyti
mest á þann hátt, að kenna þeim að hjálpa sér sjálfir.
Trú mín er, að það verði þeim drjúgasta og farsælasta
hjalpin, þeim sem annars geta vegna fávizku eða van-
heilsu bjargað sér sjálfir. — Við þurfum ekki, og meg-
um ekki hugsa um bráð auðsöfn, sízt á annara kostnað,
heldur um sívaxandi blómleg og skuldlítil efni, sem
vinnast með hagsýni, dugnaði og sparsemi, en einnig
ffieð ráðvendni, nægjusemi og góðvild við menn og mál-
leysingja.
II.
Vegna þess að hagfræðin byggist að mörgu leyti á
útreikningum (búreikningum), sem sýna útkomuna í
hverju sem er, þá er áríðandi, að þeir reikningar sé