Morgunblaðið - 12.06.1982, Side 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. JÚNÍ 1982
33
Minning:
Guðlaug Guðjórn-
dóttir Skógum
Fædd 25. apríl 1909.
Dáin 1. júní 1982.
Þann 1. júní sl. andaðist Guð-
laug Guðjónsdóttir að heimili sínu
Ytri-Skógum í Austur-Eyjafjalla-
hreppi, eftir erfiða sjúkdómslegu.
Guðlaug var fædd þann 25. mars
1909 að Hlíð í sömu sveit.
Ung giftist Guðlaug frænda
mínum Sigurjóni Þorvaldssyni frá
Þorvaldseyri undir Eyjafjöllum og
hófu þau búskap á næsta bæ,
Núpakoti. Þau eignuðust sex börn,
fimm þeirra eru á lífi og búa fjög-
ur í heimasveit þeirra. Börn þeirra
eru: Þorvaldur bóndi í Núpakoti,
kvæntur Möggu Öldu Árnadóttur
og eiga þau tvö börn, Vilborg hús-
freyja að Hvassafelli, gift Páli
Magnússyni og eiga þau sjö börn,
Guðjón húsasmiður í Kópavogi,
kvæntur Ástu Stefánsdóttur, börn
þeirra eru sex, Björn tvíburabróð-
ir Guðjóns lést þann 9. júlí 1976,
Karl bóndi á Efstu-Grund, kvænt-
ur Önnu Maríu Tómasdóttur, börn
þeirra eru þrjú og yngstur er Sig-
urður bóndi að Ytri-Skógum,
kvæntur Kristínu Þorsteinsdóttur
og eiga þau fjögur börn. Barna-
barnabörnin eru nokkur og er því
afkomendahópur þeirra Sigurjóns
og Guðlaugar orðinn stór.
Þrátt fyrir mikinn aldursmun
var hjónaband þeirra Sigurjóns og
Guðlaugar alla tíð ástrikt og unnu
þau samhent að hag fjölskyldunn-
ar. Það var Guðlaugu því mikill
harmur er Sigurjón lést árið 1959.
Eftir lát hans tók Þorvaldur, son-
ur þeirra, við búinu ásamt móður
sinni.
Þó að barnahópurinn væri stór
Móðursystir mín Margrét Tóm-
asdóttir lést 16. maí síðastliðinn.
Ég var þá erlendis og í hafi á
heimleið þegar hún var jörðuð.
Líkt var ástatt um mínar ferðir
þegar móðir mín lést. Þetta er ein-
att hlutskipti þeirra sem sjóinn
stunda og er ekki um að fást.
Magga frænka mín, var oft búin
að minnast á, að ég yrði einn
þeirra sem bæri hana til grafar.
Af því gat nú ekki orðið, en mig
langar til að minnast þeirrar
hlýju og ástríkis sem ég naut hjá
henni, frá því ég fyrst man eftir.
Margrét var gift Einari Hall-
dórssyni, sem látinn er fyrir
nokkrum árum, þau bjuggu að
Klængsseli í Flóa. Þar var gott að
koma.
Einar var bjartur yfirlitum og
höfðinglegur. Þegar maður kom í
Klængssel, barn eða uppkominn,
og hann bauð mann velkominn
með sínu „Komdu nú sæll og
blessaður", var maður um stund
aðalpersónan á staðnum. Slíkur
var Einar. Magga í Klængsseli var
húsmóðir. Ástríkis hennar, glað-
værðar og hlýju nutu allir sem á
þeim bæ voru, svo og gestir og
gangandi. Vinnuhjú áttu þar at-
hvarf til dauöadags og mörg
kaupavinnusumur urðu að ævi-
iangri vináttu.
Einar og Margrét tóku í fóstur
og ólu upp 3 börn. Þessum börnum
helguðu þau ævistarf sitt. Fóst-
ursystkinin Reynir, Hulda og
Hjalti urðu þeim vissulega gleði-
gjafi og þar hefur ríkt ástúð á
báða bóga. Þegar Margrét varð
áttræð birti Hjálti stórmerka rit-
gerð um uppruna og ætt þeirra
systra Margrétar og Kristínar,
móður minnar. Þetta er óvenju vel
gerður kafli úr ættarsögu, má
kallast vísindarit öðrum þræði.
voru alltaf tekin til sumardvalar
nokkur borgarbörn. Ég efa að
nokkur hafi tölu á þeim fjölda
barna sem dvöldu að Núpakoti á
meðan Guðlaug bjó þar. Slíkt var
aðdráttarafl heimilisins að flest
þessara barna dvöldu þar sumar
eftir sumar og hafa mörg þeirra
haldið sambandi við Guðlaugu æ
síðan.
Ég er ein úr hópi sumarbarn-
anna hennar. Dvaldi ég þar alls í
sjö sumur, en tuttugu árum áður
hafði móðir mín verið þar álíka
lengi. Auk þess var ég þar oft um
lengri eða skemmri tíma. Mér var
alltaf tekið opnum örmum og leið
mér þar sem heima hjá mér.
Á þessu góða heimili, í skjóli
einnar fegurstu sveitar landsins,
nutum við börnin aðhlynningar og
lærdóms, sem varð okkur gott
veganesti í lífinu. Þetta var ekki
síst að þakka húsmóðurinni, sem
var ávallt vakin og sofin yfir vel-
ferð heimilisins.
Guðlaugu var einkar lagið að
laða að sér fólk, enda var heimili
hennar það gestkvæmasta sem ég
hef nokkru sinni kynnst. Hin róm-
aða íslenska gestrisni var í önd-
vegi. Svo gestkvæmt var þar oft að
sofið var í öllum rúmum, á háa-
lofti, í hlöðu og tjöldum. Guðlaug
hafði unun af því að taka á móti
gestum og láta þeim líða vel. Aldr-
ei heyrði ég hana kvarta, þó að
stundum liktist heimilið fremur
hóteli en sveitabýli.
Mannmörgu sveitaheimili fylgdi
auðvitað eriíl og geysimikil mat-
argerð. Erillinn var stundum svo
mikill, að okkur litlu „ráðskonun-
Þetta var gert af þeirri natni og
alúð, sem hefur auðkennt allt við-
mót og afskipti fóstursystkinanna
af móður sinni. Eiga þau þar jafn-
an hlut.
Síðustu æviárin átti Margrét
heimili og skjól hjá Huldu og
hennar ágætis eiginmanni, Alf.
Var það vel farið. Þetta varð
samastaður fyrir barnabörn og
barnabarnabörn og þann fjölda
kunningja, vina og ættingja sem
yndi höfðu af að heimsækja þessa
góðu frænku mína.
Ég minnist þess, ungur drengur,
hvað mér fannst Magga í
Klængsseli alltaf falleg. Hún var
söngvin og glaðvær. Hispursleysi
og látleysi náttúru barnsins var
það skart sem hún bar með sóma.
Minningarnar frá Klængsseli eru
vafðar miklu sólskini. Magga í
Klængsseli er ein þeirra sem mað-
ur minnist í mikilli birtu.
Svanur Karlsson
um“ fannst nóg um. En auðvitað
lentu verkin fyrst og fremst á hús-
móðurinni, sem ekki taldi þau eft-
ir sér. Þegar heimilisfólkið kom á
fætur var Guðlaug oftast löngu
komin ofan. Á móti okkur tók hús-
freyjan með hlýju og góðu viðmóti
og nýbökuðum brauðum og kök-
um. Hún var sístarfandi og unni
sér sjaldan hvíldar, enda verkefn-
in mörg á fjölmennu heimili. Þeg-
ar henni fannst við börnin hafa
hjálpað sér vel mat hún það mikils
og veitti okkur sérstaka umbun
fyrir. Guðlaug kenndi mér ýmis-
legt sem ég fæ seint fullþakkað.
Það var lærdómsríkt að starfa
undir handleiðslu svo mikillar
myndar húsmóður, sem Guðlaug
var. Þau hjónin í Núpakoti ólu því
ekki aðeins upp sín eigin börn,
heldur áttu stóran þátt í uppeldi
margra annarra barna.
Allur lífsmáti Guðlaugar ein-
kenndist af því að vera fremur
veitandi en þiggjandi, sem lýsti
sér vel í samskiptum hennar við
aðra. Fáa hef ég þekkt eins gjaf-
milda, því stöðugt var hún að
víkja einhverju að fólki, skyldu
jafnt sem óskyldu. Mannkærleikur
hennar var slíkur, að hún hlaut að
hafa bætandi áhrif á samferðafólk
sitt. Eftir að Guðlaug hætti bú-
skap í Núpakoti vann hún í Skóga-
skóla. Þrátt fyrir veikindi hennar
síðustu árin, hlífði hún sér ekki og
vann meðan kraftar leyfðu. I
starfi sínu í Skógum tel ég að
fyrra starf hennar sem húsmóðir í
Núpakoti og ekki siður hinir góðu
eiginleikar hennar hafi notið sín
vel. Með Guðlaugu er því gengin
mikil dugnaðar- og sómakona sem
mörgum er eftirsjá í.
Að lokum votta ég og fjölskylda
mín börnum hennar og fjölskyld-
um þeirra samúð og hluttekningu
og biðjum við Guð að blessa minn-
ingu Guðlaugar Guðjónsdóttur.
Ásta B. Jónsdóttir
í dag, laugardaginn 12. júní,
verður til moldar borin vinkona
mín, Guðlaug Guðjónsdóttir.
Mig langar að minnast hennar
örfáum orðum.
Guðlaug var fædd í Hlíð undir
A-Eyjafjöllum 25. apríl 1909. For-
eldrar hennar voru hjónin Vilborg
Tómasdóttir og Guðjón Sigurðs-
son bóndi í Hlíð. Vilborg og Guð-
jón eignuðust auk Guðlaugar tvo
syni, Kjartan og Sigurð, og lifa
þeir báðir systur sína.
Því hefur haldið fram að fagurt
umhverfi hafi áhrif og móti skap-
gerð mannsins. Ekki þarf að draga
í efa fegurð Eyjafjallabyggða, þar
sem jöklar teygja sig til himins,
fjöllin grasi gróin, lækir renna
sem silfurþræðir niður hlíðar
fjallanna og fossar dynja í gljúfr-
um og giljum.
I þessari fögru sveit ólst Guð-
laug upp og dvaldist mestan hluta
ævi sinnar.
1929 giftist Guðlaug Sigurjóni
Þorvaldssyni frá Núpakoti. Þau
settu saman bú á Núpakoti og
bjuggu þar allan sinn búskap þar
til Sigurjón lést 26. júní 1959. Eft-
ir lát hans bjó Guðlaug á Núpa-
koti ásamt börnum sínum. Þegar
Guðlaug brá búi fluttist hún að
Skógum. Tók þá Þorvaldur, sonur
hennar, við búinu í Núpakoti.
Guðlaug og Sigurjón eignuðust
6 börn, 5 syni og eina dóttur. Þau
eru: Þorvaldur bóndi í Núpakoti,
Vilborg húsfreyja á Hvassafelli,
Guðjón húsasmiður í Kópavogi,
Björn bifvélavirki, d. 9. júlí 1976,
Karl bóndi á Grund, V-Eyjafjöll-
um og Sigurður bústjóri í Ytri-
Skógum. Systkinin eru öll traust
og dugmikið fólk.
Mér er efst í huga þakklæti til
Guðlaugar fyrir þá vináttu sem
mótaðist okkar í milli er við vor-
um báðar búsettar í Héraðsskól-
anum á Skógum. Sú vinátta hélst
ætíð. Síðar tengdust fjöskyldur
okkar einnig vináttuböndum.
Guðlaug gerðist starfsmaður í
mötuneyti Skógaskóla. Þau störf
sem hún tók að sér þar innti hún
af hendi af samviskusemi og
dugnaði, enda voru störf hennar
mikils metin. Henni var einkar vel
lagið að umgangast fólk, unga sem
aldna. Hún átti svo gott með að
setja sig í spor hinna ungu, skildi
gleði þeirra og ærsl og jafnframt
gat hún miðlað þeim af reynslu
sinni og þekkingu. Einnig var
henni lagið að taka þátt í ham-
ingju hinna fullorðnu og létta lund
þeirra ef eitthvað bjátaði á.
„6, undur tífs. er á um skeiA
að auðnast |n im, sem daudans beið —
að finna gróa gras við il
og gleði í hjarta að vera til.
Hve björt og óvænt skuggaskil."
(lH>rsteinn Valdimarsson).
Á bjartri júnínótt þann 4. júní
sl. lést í Sjúkrahúsi Isafjarðar
tengdafaðir minn, Þorbergur
Þorbergsson frá Súðavík. Hann
hafði átt við vanheilsu að stríða
undanfarna mánuði, en var samt
alltaf á fótum og hress í anda.
Hann lagði upp í sína hinstu
ferð síðasta dag í maí, sáttur við
lífið og sáttur við að deyja. Hann
hélt ungur að árum út í lífið og var
vel í stakk búinn að mæta þeim
örlögum sem biðu hans. Þorbergur
var öðlingsmaður prúður og orð-
var og bar heill og hamingju fjöl-
skyldu sinnar fyrir brjósti.
Ég var aðeins 18 ára gömul þeg-
ar ég kynntist tengdaforeldrum
mínum, ég var kvíðin og hjartað
sló ört. En þegar ég sá þau fyrst
hvarf þetta allt eins og dögg fyrir
sólu. Hún tengdamamnma kát og
gjörvuleg og hann glettinn og
hæggerður, en átti dálitla stríðni
til að bera, en allt var þetta í
gamni.
Hann var kvæntur Rannveigu
Jónsdóttur, ljósmóður, og áttu þau
sex mannvænleg börn, sem öll eru
Guðlaug var höfðingi í lund,
hafði beinlínis nautn af að gefa og
veita. Því var hún oftar veitandi
en þiggjandi. Af öllum kostum
Guðlaugar bar fórnfýsina hæst.
Hún var henni í blóð borin. Það
var alveg sama hvort gesti bar að
garði að nóttu til eða degi, hún var
ætíð reiðubúin að veita aðstoð
þeim sem hún gat lagt lið. Slík var
fórnfýsi hennar.
Síðastliðin sumur var það
hlutskipti Guðlaugar að sjá um
húshald í barnaskólanum á Skóg-
um fyrir hóp af ungu fólki sem
starfaði við fornleifauppgröft á
Stóru-Borg. Meðal þessa fólks
eignaðist Guðlaug einnig góða
vini. Hún gerði allt sem í hennar
valdi stóð til þess að fólkinu liði
sem best. Það var það sem henni
var ætíð efst í huga.
Ég átti því láni að fagna að
heimsækja vinkonu mína á hverju
sumri eftir að ég fór frá Skógum.
Hún tók mér ætíð tveim höndum.
Við fórum í gönguferðir, upp að
fossi, út að á, heimsóttum vini og
kunningja á Skógum, komum við
hjá Kiddu og Sigga, löbbuðum að
Eystri-Skógum og enduðum
gjarna ferðina hjá Boggu og Palla
á Hvassafelli. Þetta voru dýrlegir
dagar.
Ég er þakklát forsjóninni fyrir
að hafa kynnst Guðlaugu og fyrir
þann velvilja sem hún sýndi mér
og mínum.
Ég bið þann, sem öllu stýrir, að
blessa alla niðja hennar, vini og
kunningja.
„Morguninn eftir komu konurnar
til þess ad gráta við gröfina.
Og sjá: l»aer fundu gul blóm
sem höfðu sprungið út um nóttina.
Vorið var komið
þrátt fyrir allt.“
(Vilborg Dagbjartsdóttir)
Fari góð kona í friði.
Valborg Sigurðardóttir
myndar- og dugnaðarfólk, sínum
foreldrum stolt og hamingja.
Ég bið Guð að styrkja hana
tengdamömmu mína. Að lokum
kveð ég tengdaföður minn með
þakklæti fyrir langa og trausta
vináttu.
I gegnum líf, í gegnum hel
er GuA mitt sltjól og hlíf,
þótt bregðist, glatist annað allt
hann er mitt sanna líf.
(Margrét Jónsdóttir)
Sigríður Ebenesardóttir

• JÚNi 19'
Göngudagur Ferðafélags
íslands sunnud. 13. júní
Gangan hefst á veginum að Jósepsdal, Ólafsskarð
og austur fyrir Sauöadalahnúka og þaðan að upp-
hafsstaö.
Fariö veröur frá Umferöarmiöstööinni austanmegin
kl. 10.30 og kl. 13. Þátttakendur geta einnig komið
á eigin bílum og tekiö þátt í göngunni.
Verð kr. 50. Frítt fyrir börn í fylgd fulloröinna.
Takiö þátt í hressandi gönguferö í fögru umhverfi.
Ferðafélag íslands.
Minning:
Margrét Tómasdótt-
ir frá Klœngsseli
Þorbergur Þor-
bergsson - Minning