Morgunblaðið - 08.04.1983, Síða 35

MORGUNBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 1983
35
Strandferðaskipi
hleypt af stokkunum
— hlaut nafnið Esja
NÝJU strandferðaskipi í eigu Ríkis-
skipa var hleypt af stokkunum í Low-
estoft í Englandi miðvikudaginn 30.
marz síðastliðinn, og hlaut skipið
nafnið Esja. Eiginkona samgönguráð-
herra, Edda Guðmundsdóttir, gaf
skipinu nafn við sjósetningarathöfn í
skipasmíðastöðinni Richards Ship-
builders í Lowestoft. Kaupverð skips-
ins er 3.333.000 sterlingspund.
Hið nýja skip er svokallað fjöl-
hæfniskip og að sögn Þóris Sveins-
sonar hjá Ríkisskipum er þetta
fyrsta vöruflutningaskipið, sem
smíðað er fyrir íslendinga frá því
Heklan var smíðuð 1971.
Geimferjan:
Unnt að fylgjast
með samtölum
áhafnarinnar
SÍMNOTENDUR á íslandi, sem
hafa áhuga, geta hringt til Banda-
ríkjanna í síma 90 1 307 410 6272
og fylgst með samtölum áhafnar
bandarísku geimferjunnar t'hall-
enger vð stjórnstöð til 9. aprfl nk.
kl. 18.30 gmt til kl. kl. 18.49 gmt.
(FrétUtilkynning fri Póst-
og símamálastofnuninni.)
Esjan nýja verður væntanlega af-
hent í maílok og fer því að líkindum
í sína fyrstu strandferð í júníbyrj-
un. Burðargeta skipsins er 1200
tonn. Það er með hliðaropi og
skutbrú, þannig að hægt er að aka
beint um borð með vörur. Þá er á
því 35 tonna gámakrani. Skipið er
með tvær aflvélar og tvö stýri.
f áhöfn nýju Esju verða 10 menn,
í stað 15 í gömlu Esju og Heklu.
Farþegarými er fyrir fjóra í tveim-
ur klefum.
Að sögn Þóris Sveinssonar verða
bæði Hekla og eldri Esja seld, og
hafa Ríkisskipum borizt margar
fyrirspurnir vegna skipanna að
undanförnu. Auk þessara skipa
tveggja eiga Ríkisskip Öskju, sem
keypt var í marz í fyrra, og félagið
er með norska skipið Velu á leigu til
strandferða. Nýverið hefur verið
skipt um áhöfn á Velu, og eru allir
skipverjar íslenzkir, að skipstjóran-
um og fyrsta vélstjóra undanskild-
um. Aður voru einvörðungu Norð-
menn í áhöfn Velu.
Fulltrúar Ríkisskipa við sjósetn-
ingarathöfnina voru auk sam-
gönguráðherra, Steingríms Her-
mannssonar, og eiginkonu hans
Guðmundur Emilsson forstjóri,
Halldór S. Kristjánsson, formaður
stjórnar skipaútgerðarinnar, og
Hjörtur Emilsson tæknimaður, sem
fylgzt hefur með smíði skipsins í
Lowestoft frá upphafi.
Akranes:
Ný gerð flokkunarvél-
ar sýnd í Heimaskaga
NÝ GERD af samvals- og flokkun-
arvél frá AIC, Danmörku, var sýnd í
Heimaskaga hf., Akranesi, fyrir
nokkru og er hin fyrsta sinnar teg-
undar á íslandi.
ÓLafur Gíslason & Co hf.
Reykjavík, sem er umboðsaðili
þessara véla bauð mönnum tengd-
um fiskiðnaði á fslandi til þess að
skoða vélina í vinnslu. Knud
Dalgaard hönnuður og uppfinn-
ingamaður vélarinnar sýndi og út-
skýrði gagn hennar.
Barnabókaverðlaun Fræðsluráðs:
„Ég fékk ekki
friö í sálinni . . .
TALÍA, leiklistarsvið Menntaskólans
við Sund, hefur nú lokið sýningum á
Galdra-Lofti. Aðsóknin var stórgóð
og á flmmtándu og seinustu sýningu
var ekki aðeins uppselt, heldur þurfti
30 viðbótarstóla til að enginn þyrfti
frá að hverfa.
Einn stólinn fékk blm. Mbl. og
taldi sig heppinn, sýningin hófst á því
að ráðsmaðurinn, faðir Lofts, bauð
gesti velkomna og bað þá um að sitja
sem fastast út leikritið, enda yrði
ekkert hlé gert. En viti menn þegar
kom að þriðja þætti (sem á að gerast
í kirkju) heyrðust drungalegir orgel-
tónar í fjarska og áhorfendur fóru að
tínast út úr þröngum salnum og
gengu á hljóðið eins og í leiðslu ...
hafði þá ekki stigagangi skólans ver-
ið breytt í kirkju. Nú, þar fór svo
þriðji þáttur fram enda krefst hann
þess að hátt sé til lofts og vítt til
veggja.
Þessar frumlegu tilfæringar
voru ekki það eina sem kom á óvart
við þessa sýningu, það gerði túlk-
unin öll og leikurinn lika og
smiðshöggið var rekið þegar Loft-
ur mætir sjálfum sér. En þá kom í
ljós að það voru tvíburar (Þórhall-
ur og Arinbjörn) sem höfðu skipt
hlutverki Lofts á milli sín án þess
að blm. Mbl. tæki eftir og komu svo
fram saman í lokin.
„Það var ekkert skrýtið, pabbi
strákanna tók ekki einu sinni eftir
því að skipt var um Loft,“ sögðu
krakkarnir, þegar ég rabbaði við
þau bak við tjöldin eftir sýningu.
„Æ, maður er með tárin í augunum
yfir að þetta skuli vera búið þó
maður sé feginn líka. Þetta hefur
verið þó nokkuð strembið og komið
mikið niöur á náminu, eða kannski
við ættum að sleppa vælinu og
segja heldur að þetta var vel þess
virði. Við æfðum á hverjum degi
eftir skóla og um allar helgar í 5
Rætt viö leik-
listarsvið MS
um uppsetningu
á Galdra Lofti
vikur. Leikstjóri okkar var hún
Hlín Agnarsdóttir, kjarnorkukona
með gleraugu. Við mælum með
henni, hreinn snillingur í að um-
gangast ungt fólk, skipuleggja og
reka okkur áfram. Kröfuhörð, það
er mergurinn málsins, þess vegna
tókst okkur þetta.
Við saumuðum búningana og allt
sjálf en ótrúlega margir hafa lagt
hönd á plóginn við að gera þetta að
veruleika. Það eru sextán leikend-
ur í verkinu, en auk þeirra koma
fram í sýningunni 8 krakkar úr
kórnum og tvö þeirra leika lika
aukahlutverk í öðrum þætti, sem
hnegg og hófatak í fjarska. Þau
hafa hlotið nöfnin Nonni hófur og
Soffía fax.
Galdra-Loftur hefur oftast verið
túlkaður mikið út frá þjóðsögunni,
og verið dimmt og drungalegt verk
fullt af galdri og særingum. Þessu
höfum við breytt og höldum jafn-
vel að fólk hafi misskilið leikritið
frá upphafi. Jóhann Sigurjónsson,
höfundur verksins, segir sjálfur
um Loft sem hingað til hefur fyrst
og fremst verið talinn galdramað-
ur: „Loftur er unglingur, næmur og
óvenjuríkur af draumum, tilfinn-
ingum og ímyndunarafli."
Við lögðum einmitt áherslu á
Loft sem slíkan, létum galdrana
hverfa í skuggann, og túlkuðum
sem hans hugaróra og álit vinnu-
fólksins. Steinunn sem er ein upp-
áhaldspersóna Jóhanns var í upp-
hafi túlkuð sem flagð eða gribba.
Þaö höldum við að hljóti að stafa
af fordómum. Steinunn er kona
sem berst á móti straumnum, kona
sem stendur uppúr. Hún er stolt og
hugrökk og kýs dauðann frekar en
niðurlæginguna.
Nú, Dísa og ólafur hafa alltaf
verið talin algóð og saklaus, hjá
okkur eru þau fyrst og fremst
mannleg. Þau bara koma ekki eins
mikið upp um sínar hugsanir og
tilfinningar.
Okkur finnst leikritið fjalla
fyrst og fremst um þessa fjóra
krakka, sem standa á krossgötum í
lífi sínu. Þau eru á sama aldri og
við sem leikum þau og að mörgu
leiti í sömu aðstöðu og við. Að
stíga fyrstu sporin inn í heim full-
orðinna og í leit að tilgangi lífsins.
Ef við tökum nokkur dæmi eins
og það þegar faðir Lofts fær hon-
um peninga, þá finnst Lofti hann
vera í skuld og reynir að uppfylla
væntingar hans. Þetta hefur ekk-
ert breyst, foreldrar okkar sjá
fyrir okkur, en um leið skuldum við
þeim að standa okkur í skólanum,
ná stúdentsprófi og svo framvegis.
Nú, orðrómurinn, umtalið í
vinnufólkinu hefur sterk áhrif á
gang leiksins, það finnum við líka i
dag að álit utanaðkomandi fólks
skiptir alltaf máli fyrir það sem
við gerum.
Síðast en ekki síst finnst okkur
að það megi ekki gleyma því að
Jóhann Sigurjónsson nefnir leik-
ritið upphaflega „Óskin“. í leikrit-
inu eins og í raunveruleikanum
liggja margar óskir í loftinu, allir
þrá eitthvað og þegar ein ósk er
uppfyllt, kemur önnur. Við erum
aldrei ánægð bara með það sem við
höfum og erum. Það er því alveg
lykilsetning þegar blindi maðurinn
segir: „Ég fékk ekki frið í sálinni
fyrr en ég lét af óskinni."
m.e.
Guðni og Ólafur Haukur hlutu verðlaunin
FYRIR páska voru þeim Guðna Kol-
beinssyni og Ólafi Hauki Símonarsyni
veitt hin árlegu barnabókaverðlaun
Fræðsluráðs.
Guðni hlaut verðlaunin fyrir bók
sina Mömmustrákur, sem er fyrsta
frumsamda bók hans. ólafur Hauk-
ur fékk verðlaunin fyrir þýðingu
sína á bók danska höfundarins
Bjarne Reuter, Veröld Busters. Dav-
íð Oddsson borgarstjóri afhenti
verðlaunin og lét þau orð falla að hér
væri fyrst og fremst um viðurkenn-
ingu að ræða, enda söfnuðu menn
varla korni I hlöðu fyrir verð-
launaupphæðina, en hún var kr.
15.000 til Guðna og kr. 10.000 til
Ólafs Hauks. Myndirnar eru teknar
þegar Davíð Oddsson borgarstjóri
afhenti þeim Guðna Kolbeinssyni og
Ólafi Hauki Símonarsyni hin árlegu
barnabókaverðlaun Fræðsluráðs.