Morgunblaðið - 06.09.1984, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. SEPTEMBER 1984
Skíðaskáli í Oddsskarði
EskifirAi, 3. september.
Allt sorp
vigtað
ALLIR sorpbflar í Reykjavík eru
vigtaðir fjónim sinnum á ári í
hálfan mánuð í senn. Þetta er
gert til þess að finna út hve mikið
magn af sorpi kemur á öskuhaug-
ana dag hvern.
í síðustu viku var allt sorp
vigtað, bæði úr sorpbílunum og
einnig það sem kom með öðrum
hætti. Þetta er liður í athugun á
því hvað eigi að gera í þessum
málum í framtíðinni.
Að sögn Hilmars Magnússon-
ar hjá hreinsunardeild Reykja-
víkurborgar vinna nú öll sveit-
arfélögin á suðvesturhorninu að
því að finna framtíðarlausn á
þessum málum. Nú er allt sorp
urðað í Gufunesi, en verið er að
athuga hvort sá háttur verði
hafður á áfram eða hvort sorp-
inu verði brennt. Þessi athugun
er enn á frumstigi.
ÞOTT sumar sé og menn hafi ekki
hugann við skíðaíþróttina er samt
verið að undirbúa og bæta aðstöðu
skíðafólks í skíðalandinu í Odds-
skarði, sem er sameiginleg eign
Neskaupstaðar, Eskifjarðar og
Reyðarfjarðar. í sumar hefur
staðið yfir bygging skiðaskála á
svæðinu, hið myndarlegasta hús,
sem nú er komið undir þak. Skál-
inn gerbreytir allri aðstöðu í
skíðalandinu því menn hafa ekki
haft neitt afdrep þar.
Vonandi verður skálinn tilbúinn
fyrir veturinn. Meðfylgjandi
myndir eru af hinum nýja skíða-
skála. Hann stendur á góðum stað
með fögru útsýni, bæði yfir skíða-
brekkurnar og yfir í firðina.
Ævar.
Mál Arkitektafélagsins gegn félagsmálaráðherra:
„Vísum röksemdum arki-
tektanna alfarið á bugu
— segir Ingi G. Þórðarson, formaður Byggingafræðingafélagsins
VEGNA fréttar í Morgunblað-
inu í gær, varðandi mál Arki-
tektafélags íslands gegn Alex-
ander Stefánssyni félagsmála-
ráðherra og þremur bygginga-
fræðingum, hefur Bygginga-
fræðingafélag íslands óskað að
koma á framfæri sjónarmiði
byggingarfræðinga í þessu
máli. Málavextir eru þeir að ár-
ið 1983 veitti félagsmálaráð-
herra Inga Gunnari Þórðarsyni,
Sigurði Hallgrímssyni og Sig-
urði Jónssyni byggingafræðing-
um löggildingu til að gera aðal-
uppdrætti að byggingum. Arki-
tektar telja að löggildingin sé
ólögmæt efnislega og ennfrem-
ur séu í henni formgallar. Því
hafa þeir höfðað mál og krafist
þess að byggingafræðingarnir
missi réttindi sín til að gera að-
aluppdrætti.
Ingi Gunnar Þórðarson, for-
maður Byggingafræðingafélags-
ins, sagði í samtali við blaðamann
Mbl. í gær, að byggingafræðingar
hefðu mótmælt vinnureglum
Skipulagsstjórnar ríkisins á sín-
um tíma, en arkitektar byggja
málsóknina að hluta til á þeim
reglum. „Við höfum þær upplýs-
ingar frá félagsmálaráðuneytinu
að þessar reglur hafi aldrei verið
samþykktar þar,“ sagði Ingi
Gunnar. „Þetta eru vinnureglur
sem ekki hafa hlotið samþykki
nema innan Skipulagsstjórnar, en
þessir menn hafa engan rétt til að
raða mönnum niður á bása og
ákveða verksvið þeirra. Við vísum
þessum rökum arkitektanna því
alfarið á bug.
Hluti sóknar arkitekta byggir á
meintum formgalla löggildingar-
innar, þar sem félagsmálaráð-
herra hafi ekki leitað álits Arki-
tektafélagsins. í byggingalögum
er kveðið á um að leitað skuli álits
viðkomandi stéttarfélags, sem
arkitektar vilja meina að sé Arki-
tektafélagið. Venjan hefur aftur á
móti verið sú að álits hefur verið
leitað hjá því stéttarfélagi sem
viðkomandi hefur verið í, í þessum
tilfellum hjá Byggingafræðingafé-
lagi íslands.
Þess er meðal annars krafist í
byggingareglugerð að þeir sem
sækja um rétt til að undirrita
teikningar og leggja þær fyrir
bygginganefndir til samþykktar,
hafi tveggja ára starfsreynslu hjá
löggiltum aðilum áður en þeim er
veitt slík löggilding. Þetta á við
um arkitekta, byggingafræðinga,
byggingatæknifræðinga og verk-
fræðinga," sagði Ingi Gunnar
Þórðarson að lokum.
Lögmaður byggingafræð-
inganna í þessum málum er Jón
Steinar Gunnlaugsson, en lögmað-
ur arkitekta er Hjalti Steinþórs-
son. Mál þessi voru þingfest í bæj-
arþingingu í Reykjavík í gær.
Japanskar
fyrirmyndir
— eftir Gunnar H.
Guðmundsson
Á undanförnum árum hafa jap-
anskar vörur unnið sér sess á vest-
rænum mörkuðum. Áður voru þær
taldar lélegar eftirlíkingar en á
fáum áratugum hefur þetta snúist
við og nú þykja þær oft betri og
jafnframt ódýrari en vörur sem
gera sama gagn en eru framleidd-
ar á Vesturlöndum. í ýmsum
greinum, t.d. í bílaiðnaði, hafa
vestrænir framleiðendur lent í
erfiðleikum vegna samkeppninn-
ar. í stöku tilfellum eru fá fyrir-
tæki eftir til að keppa við jap-
anska framleiðendur eins og t.d.
hvað varðar myndsegulbandstæki
og mótorhjól.
Fyrstu viðbrögð Vesturlanda-
búa voru að leita afsakana. Japan-
ir voru taldir vinnusamari en að-
rir, þeir bjuggu við ógurlegan aga,
ríkisstyrkir áttu að vera ástæðan
fyrir samkeppnishæfninni og þar
fram eftir götunum. Eftir því sem
árin hafa liðið hefur komið betur í
ljós, að ekkert af þessu fékk stað-
ist. Engar afsakanir dugðu.
Lausnin lá að verulegu leyti í betri
stjórnun en gerist á Vesturlönd-
um. Galdurinn er geta fyrirtækj-
anna til að taka við nýjungum og
þróa þær, að breyta og bæta.
Á ýmsum sviðum stjórnunar
hafa japönsk fyrirtæki verið að
taka upp sömu aðferðir og vest-
ræn fyrirtæki á svipuðum tíma.
Hins vegar eru aðferðirnar ekki
teknar upp án mjög náinnar at-
hugunar og aðlögunar. Hvort sem
um er að ræða markmiðastjórnun,
hugmyndabanka eða núllgallaher-
ferðir voru aðferðirnar endur-
bættar og skila betri árangri en
gengur og gerist á Vesturlöndum.
Niðurstaðan er betri en fyrir-
myndin. Þetta er sérstaklega
áberandi hvað varðar eftirtalin
atriði:
f markaðsmálum og stefnumót-
un hafa þeir byggt á þvl sem aðrir
kunnu og bætt við japanskri her-
stjórnarhefð. Á mörgum sviðum
hafa þeir skapað nýjar neysluvör-
ur og ný markaðstækifæri þar
sem aðrir sáu engin.
í gæðamálum hafa Japanir
heimsforystu hvað varðar fram-
leiðslugæði. Þeim hefur tekist að
koma á núllgallastjórnun og þann-
ig fækkað göllum f einn þúsund-
asta af því sem áður var og mörg
vestræn fyrirtæki sætta sig við.
f stjórnun framleiðslu hafa Jap-
anir komið á kerfum sem eiga
hvergi sinn líka. Þeir framleiða
beint til notkunar eða Just in
time“ eins og það heitir á ensku.
Þar er byggt á ýmsum aðferðum
sem áður voru þekktar að verulegu
leyti, en þeir hafa bætt við, sam-
hæft og endurbætt.
Allt byggist þetta á því ein-
stæða samstarfi sem á sér staö í
japönskum fyrirtækjum. Starfs-
menn fá kennslu og þjálfun sem
gerir þeim kleift að taka þátt í að
bæta fyrirtækið. Síðan eru þeir
þátttakendur i umbótum og nýj-
ungum. Mikil umræða fer einnig
fram um stefnumótun innan hvers
fyrirtækis og mikil áhersla lögð á
aö starfsmenn skilji þá stefnu sem
unnið er eftir og jafnvel leggi sitt
af mörkum við mótun hennar.
Upplýsingamiðlun og fræðsla er
mjög mikil. Samskiptaleiðum er
haldið opnum gegnum hugmynda-
banka, gæðahringa, verkefnishópa
og upplýsingafundi. Með því að
auka samskiptin og byggja upp
þekkingu. starfsmanna hafa Jap-
anir verið að reyna að lækna það
sem þeir kalla velferðarsjúkdóm-
inn. Hann lýsir sér í kæruleysi og
áhugaleysi starfsmanna og firr-
ingu sem fór að bera á þegar
hörmungar eftirstríðsáranna voru
yfirstignar og meiri velmegun
varð almenn.
Auðvitað eiga japanskt þjóðfé-
lag og japönsk fyrirtæki sínar
dökku hliðar og menn verða að
þekkja þær líka til að varast þær.
Stórþjóðir og stórborgir eiga allt-
af slíkar hliðar. Japanskt þjóðlíf
er alls ekki til fyrirmyndar að öllu
leyti. Eins og venjulega verða
menn að velja og hafna þegar leit-
að er fyrirmynda.
Aðferðir Japana eiga við á ís-
landi. Vel menntuð og víðlesin
þjóð eins og íslendingar ætti að
búa yfir kröftum til að taka við
nýjungum og tækni og aðlaga að
íslenskum aðstæðum. öll sam-
Vandi vestrænna i
sljómendavið að!
nytasérjapanskar
sqómunaraðferðir
HÁDEGISFYRIRLESTUR
Prófessor Naoto Sasaki frá Sophia University, Tokyo heldur fyrirlestur þriðjudaginn 11. septeinber,
er nefnist „Vandi vestrænna stjómenda við að nýta sér japanskar stjórnunaraðferðir“.
Fyrirlesturinn fer fram í Kristalssal Hótels Loftleiða og hefst kl. 12:00 með hádegisverði. Að loknum
fyrirlestrinum verða almennar umræður.
TILKYNNIÐ ÞÁTTTÖKU í SÍMA 82930
AsmÓRNUNARFÉLAG ÍSLANDS líSSJi,”