Morgunblaðið - 02.03.1986, Qupperneq 4

P aset SHAM .2 mJDAdtMMUS .QlgAJHMUQgQM
4__________________________MORGUNBLADIÐ, SUNNUDAGUR 2. MARS1986___________
Dómur hæstaréttar um þungaskatt:
Kílómetragjaldið brýtur í
bága við Stjórnarskrána
Fats Domino: Dýrasti skemmtikraftur sem fram hefur komið í
Broadway til þessa.
Fats Domino í Broad-
way 17.-20. apríl:
Mikill heiður að fá
þennan mann í húsið
- segir Ólafur Laufdal veitingamaður
GENGIÐ hefur verið frá samn-
ingum við söngvarann og píanó-
leikarann Fats Domino varðandi
hljómleika í veitingahúsinu
Broadway dagana 17., 18., 19.,
og 20.,_ april næstkomandi. Að
sögn Ólafs Laufdal, veitinga-
manns, er Fats dýrasti skemmti-
kraftur sem fram til þessa hefur
komið fram í Broadway, en
endanlegur kostnaður liggur
ekki fyrir vegna óvissu um ferða-
kostnað fyrir Fats og 14 manna
hljómsveit hans frá New Orleans
í Bandaríkjunum til íslands.
„Mér finnst það mikill heiður að fá
þennan mann í húsið. Hann er fyrir
löngu orðinn goðsögn í lifanda lífí
og fólk á ákveðnu aldursskeiði
þekkir hvem einasta tón úr lögum
hans,“ sagði Ólafur. „Domino er
einn af þekktustu og vinsælustu
skemmtikröftum rokktónlistarinnar
enda kostar það drjúgan skilding
að fá hann. Endanleg kostnaðar-
áætlun liggur ekki fyrir, en ljóst
er að þótt ég fylli á öllum hljómleik-
unum má ég teljast heppinn að
sleppa á sléttu."
Olafur Laufdal sagði, að um leið
og það hefði kvisast_ út, að von
væri á Fats Domino til íslands hefðu
farið að berast fyrirspumir og
pantanir á hljómleikana, jafnvel
áður en dagsetningar voru ákveðn-
ar og endanleg samningagerð í
höfn. Hefðu fyrirspumir jafnvel
borist frá Svíþjóð og Danmörku í
tengslum við helgarpakka Flug-
leiða. „Ég er því vongóður um að
Domino verði vel tekið hér á landi
enda ekki á hveijum degi sem slíkur
gistur kemur í heimsókn," sagði
lafur.
HÆSTIRÉTTUR dæmdi á
fimmtudaginn í máli Aðalgeirs
Sigurgeirssonar vörubílstjóra á
Húsavík gegn fjármálaráðherra
fyrir hönd ríkissjóðs, vegna inn-
heimtu svokallaðs „kílómetra-
gjalds“ á díselbifreiðir. í málinu
reyndi á það, hvort reglugerð
um skattinn væri í samræmi við
stjómarskrána eða ekki. Sjö
dómarar dæmdu í málinu og
töldu fimm þeirra, að reglugerð-
in bryti i bága við stjórnar-
skrána. Tveir dómararanna tóku
ekki afstöðu til þess. Fimm dóm-
arar töldu að ríkissjóði bæri ekki
að endurgreiða skattinn, en tveir
dómenda töldu, að ríkissjóði væri
skylt að inna endurgreiðslu af
hendi. Vom greidd þijú sérat-
kvæði í málinu.
Aðalgeir Sigurgeirsson krafðist
þess, að ríkið endurgreiddi honum
þann mismun á „kílómetragjaldi"
sem hann hafði greitt samkvæmt
mæli á tímabilinu 3. febrúar 1978
til 10. október 1981, og þeirri fjár-
hæð sem hann taldi sér bera að
greiða sem árlegan þungaskatt.
Taldi hann þessa skattheimtu bijóta
í bága við 40. grein stjómaskrárinn-
ar. Héraðsdómur úrskurðaði að
mismunurinn skyldi ekki endur-
greiddur, og skaut Aðalgeir þá
málinu til Hæstaréttar.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
amir Magnús Þ. Torfason, Guð-
mundur Jónsson, Guðmundur
Skaftason, Halldór Þorbjömsson,
Magnús Thoroddsen, Sigurgeir
Jónsson og Þór Vilhjálmsson. í dómi
meirihlutans, Magnúsar Þ. Torfa-
sonar, Guðmundar Skaftasonar og
Þórs Vilhjálmssonar, segir meðal
annars efnislega:
Kílómetragjaldið er krafið sam-
kvæmt reglugerðum sem settar
vom á tímabilinu 1978-81 um inn-
heimtu bifreiðagjalda í gjaldstigum.
Akvæði reglugerðanna um gjald-
stiga kílómetragjaldsins em af
stefnda (ríkissjóði) talin hafa stoð
í lögum um fjáröflun til vegagerðar.
Viðkomandi lagagrein veitir ráð-
herra heimild til að ákveða með
reglugerð, að ökumæla skuli setja
í díselbifreiðir og greiða skuli sér-
stakt gjald fyrir hvem ekinn kíló-
metra samkvæmt mælum þessum
í stað árlegs þungaskatts.
Síðan segir orðrétt í dóminum:
„Ekki er að finna í lögunum ákvæði
er takmarki heimild ráðherra til
ákvörðunar á gjaldstigum eða
breytinga á þeim. Fallast ber á það
með áírýjanda að jafn víðtækt
framsal löggjafans á skattlagning-
arvaldi og hér ræðir um bijóti í bága
við 40. gr. stjómarskrár Lýðveldis-
ins íslands nr. 33 frá 17. júní 1944
og skatttakan því eigi gild að lög-
um.“ í 40. grein stjómarskrárinnar
segir að engan skatt megi leggja á
né breyta nema með lögum. Undir
þessa niðurstöðu taka þeir Magnús
Thoroddsen og Guðmundur Jóns-
son.
Ennfremur segir í dómnum: „A
hitt er svo að líta að ekki verður
talið að af þessu leiði að áfrýjanda
hafi verið með öllu óskylt að greiða
þungaskatt í nokkm formi af bif-
reiðum sínum. Því er ómótmælt
haldið fram að hann hafi jafnan á
þeim tíma sem hér skiptir máli
greitt þungaskatt af bifreiðum sem
„kílómetragjald" athugasemdalaust
og án fyrirvara um endurgreiðslu.
Með þessu þykir áfrýjandi hafa
glatað rétti til að endurheimta það.“
Undir þetta taka þeir Halldór Þor-
bjömsson og Sigurgeir Jónsson.
í sératkvæði segir Magnús Thor-
oddsen að hann sé sammála því að
umrædd skattheimta sé ólögmæt,
en ósammála því að áfrýjandi hafi
glatað endurheimturétti sínum.
„Það er grundvallarregla í lög-
fræðinni, að menn haldi ekki ólög-
mætum ávinningi. Ef ríkissjóður
héldi þessum ólögmæta skatti bryti
það í bága við þessa grundvallar-
reglu,“ segir í sératkvæði Magnús-
ar.-
Guðmundur Jónsson segir í sérat-
kvæði að taka beri endurgreiðslu-
kröfu áfrýjanda til greina, en Hall-
dór Þorbjörnsson og Sigurgeir Jóns-
son töldu, að ekki væri unnt að
taka tillit til röksemdarinnar um
að skattheimtan bryti í bága við
stjómarskrána, þar sem hún hefði
ekki komið fram fyrr en við munn-
legan málflutning í héraði.
Stefán Pálsson, hæstaréttarlög-
maður, flutti málið fyrir Aðalgeir
Sigurðsson en Gunnlaugur Claess-
en, ríkislögmaður, fyrir ríkissjóð.
Þetta er í þriðja sinn frá því að
fjölgað var í Hæstarétti, að sjö dóm-
arar dæma í máli. Fyrri málin fyöl-
luðu annars vegar um vaxtasjónar-
mið í slysamálum og hins vegar um
kjamfóðurgjald. Ef ríkissjóði hefði
verið gert skylt að endurgreiða
„kflómetragjaldið" hefði skylda til
þess getað náð aftur til ársins 1968
og fram á haust 1985 og um veru-
legar fjárhæðir hefði verið að ræða.
Haustið 1985 var innheimta þessa
gjalds ákveðin með bráðabirgðalög-
um, þannig að innheimta þess
stangast ekki lengur á við ákvæði
stjómarskrárinnar.
Þórscafé:
Morgunblaðið/Emilía
Ráðgjafarhópur um nauðgunarmál á vegum Kvennaathvarfsins, frá vinstri Jenný Baldursdóttir, Svein-
björg J. Svavarsdóttir, Ragnheiður M. Guðmundsdóttir, Dóra Hlín Ingólfsdóttir, Björg Marteinsdóttir,
Standandi er Guðrún Tuliníus ásamt Hjalta Axel.
Ráðgjafarhópur um nauðgunarmál:
Rúmlega tuttugu nauðg-
anir kærðar á hverju ári
- flest málin felld niður hjá saksóknara
ÁRLEGA eru 20-25 nauðganir
kærðar hér á landi, en fjöldi
nauðgana er þó talinn miklu
meiri, sumir telja að einungis ’/io
nauðgunarbrota komi fyrir
dómstólana að sögn ráðgjafar-
hóps um nauðgunarmál sem
starfar á vegum Kvennaat-
hvarfsins. Hópurínn hefur veitt
þeim konum sem hefur verið
nauðgað ráðgjöf og boðið upp á
námskeið í sjálfsvörn. Á fundi
með fréttamönnum sögðu með-
limir hópsins það einnig eitt af
höfuðmarkmiðum sínum að
uppræta fordóma um nauðgun-
armál sem algengir væru meðal
almennings og sögðu fréttaflutn-
ing oft dæmi um þá fordóma sem
væru til staðar.
Fram kom að hópurinn býður
konum sem hefur verið nauðgað
persónulega aðstoð við að leita til
þeirra aðila sem hafa með nauðgun-
armál að gera, svo sem kvensjúk-
dómalækna, lögfræðinga sem hafa
sérhæft sig í lögum um nauðgunar-
mál, félagsráðgjafa og dómstóla.
Þær sögðu það einkenna nauðgun-
armál í dómskerfinu að þau tækju
að jafnaði mun lengri tíma en önnur
mál, og af þeim 20—25 kærum sem
berast árlega gengur ekki endan-
legur dómur í nema 5—8 málum,
hin eru felld niður hjá saksóknara.
Innan skamms er að vænta niður-
staðna þingskipaðrar nefndar sem
unnið hefur að rannsókn á meðferð
nauðgunarmála. Þá lögðu þær
áherslu á fordóma sem í giidi væru
gagnvart nauðgunum meðal al-
mennings og í íjölmiðlum og nefndu
í því sambandi fyrirsögn í DV þann
18. þ.m. en þar stendur að karlmað-
ur hafi verið fómarlamb nauðgara,
en konur væru ekki jafnt taldar
fómarlömb þessara manna heldur
væru þær um leið sakfelldar sjálfar.
Nýtt diskótek með bættum
hljómburði og ljósabúnaði
MIKLAR breytingar og endur-
bætur hafa verið gerðar á diskó-
tekinu í Þórscafé, bæði hvað
varðar innréttingar, ljósabúnað
og hljómburð. Nýja diskótekið
var formlega opnað á fimmtu-
dagskvöldið og það kvöld kom
fram í fyrsta skipti í Þórscafé
söngkonan Debbie Cameron.
Hún mun skemmta gestum Þórs-
café nú um helgina, fram á
sunnudagskvöld.
Þórscafé á 40 ára afmæli á þessu
ári og verður þeirra tímamóta
minnst með margvíslegum hætti.
Breytingarnar á diskótekinu eru
liður í því og ennfremur hefur verið
sett upp sérstakt diskótek á efri
hæðinni með sérstökum ljósabún-
aði. Lifandi tónlist verður þó á efri
hæðinni eftir sem áður þar sem
hljómsveitin Pónik og Einar leikur
blandaða danstónlist og Carl Möller
leikur fyrir matargesti. Ennfremur
munu leikaramir Edda Björgvins-
dóttir og Júlíus Bijánsson skemmta
í Þórscafé næstu helgar.
Hljómflutningstækin og ljósa-
búnaðurinn í nýja diskótekinu er
með því fullkomnasta, sem sett
hefur verið upp hér á landi. í ljósa-
sýningum eru hinir ótrúlegustu
möguleikar og fengu gestir á
fimmtudagskvöldið að sjá sýnishom
af þeim fjölbreytileika, en auk
mikillar litadýrðar em möguleikar
á að senda reykmekki inn á dans-
gólfið. Þá hefur diskótekið fengið
annan svip með nýjum innrétting-
um.
Gagngerar breytingar hafa verið gerðar á innréttingum og Ijósa-
og hljómflutningsbúnaði í diskótekinu i Þórscafé.