Morgunblaðið - 01.10.1986, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. OKTÓBER 1986
15
Allir hræðast — Allir
Leiklist
Bolli Gústavsson
Leiklist/ Bolli Gústafsson
Leikfélag Akureyrar.
Herra Hú eftir Hannu M&kelk.
Tónlist: Sven Sid.
Njörður P. Njarðvík íslenskaði.
Leikstjóri: Þórunn Sigurðardótt-
ir.
Leikmynd og búningar: Gylfi
Gislason.
Lýsing: Ingvar Bjömsson.
Leikritið Herra Hú eftir finnska
skáldið Hannu Mákelá er hugþekkt
verk, ljóðrænt og ber víða vitni
skemmtilegri hugkvæmni höfund-
ar. Það á erindi við kynslóðir, sem
kjósa hrylling og spennu að dægra-
dvöl. Höfundurinn vekur athygli á
ráðaleysi og uppgjöf, sem hafa get-
ið af sér ofbeldishneigð, sem um
þessar mundir birtist í næsta fjöl-
breyttum myndum.
Herra Hú hefur tekið það hlut-
verk í arf, að hræða böm og getur
beitt ógnvekjandi göldmm, en er
samt vansæll og „skíthræddur"
sjálfur. Á þetta viðfangsefni Ieggur
höfundurinn megináherslu, svo það
bitnar að nokkru á leikritinu sem
skemmtun fyrir yngstu áhorfendur.
Bömin sakna sögunnar, sem stefnir
að ákveðnu marki og vekur nauð-
synlega eftirvæntingu. Ifyrri hluti
verksins er of hægur og óræður.
Þegar ég spurði átta ára sessu-
naut minn um álit hennar á sýning-
unni, þá svaraði hún: „Það koma
alltof fáir fram á sviðið í einu og
svo vantar alveg krakka." Ég er
þessu sammála. Auk fastmótaðs
söguþráðar krefjast bamaleikrit
þess fremur en önnur leikhúsverk,
að teflt sé fram fjölbreyttu og litríku
persónusafni. Það hefur aukinn
kostnað í för með sér. Ekki veit ég
hvort spamaðarstefna hefur að ein-
hverju leyti ráðið vali þessa leikrits,
en sá gmnur læðist að manni og
kannski er biýn þörf í huga, að
framtíðarvelferð hvers leikhúss
byggist á því að þar sé vel gert við
bömin og því mega spamaðarráð-
stafanir síst bitna á þeim.
Leikstjórinn, Þómnn Sigurðar-
dóttir, virðist vera stefnu höfundar
trú og leggur alls enga áherslu á
að stilla í hóf þeim endurtekningum,
sem einkenna verkið og draga um
of úr hraða þess. Leikmynd Gylfa
Gíslasonar myndlistarmanns er
framúrskarandi vönduð og
skemmtileg og þá ekki síst borgar-
myndin. A Gylfi mikinn þátt í
þekkum svip sýningarinnar og
Ingvar Bjömsson leikur af öryggi
með ljós og skugga í þessum mynd-
um. Eins em búningar, sem Gylfi
hefur hannað, mjög vel gerðir, t.d.
kötturinn ógurlegi, jurtin ennþá
ógurlegri og vinur vatnsins, bjórinn.
Sá síðastnefndi er leikbrúða, sem
ásamt jurtinni vekur þá hugsun hjá
áhorfanda, sem hér lætur álit sitt
í ljós, að fleiri slíkar persónur hefðu
mátt piýða verkið.
Þeir félagar, Kristinn Öm Krist-
insson, Finnur Eydal og Birgir
Karlsson, leika tónlist Sven Sid af
öryggi og skemmtilegum léttleika.
Þrír nýráðnir leikarar fara með
hlutverkin í þessari sýningu og
bendir frammistaða þeirra til þess,
að nokkurs sé af þeim að vænta.
Skúli Gautason leikur herra Hú og
sýnir hugleysi og leti þessa klaufska
ógnvalds eins og til er ætlast. Hann
kann vel til verka og ekki síst í lipr-
um hreyfingum. Einar Jóhann
Briem glímir við fimm hlutverk og
skiptir um gervi og framgöngu
næsta snöfurlega, svo einkennum
hvers og eins er alltaf komið
óbrengluðum og ljósum til skila.
Það sama er hægt að segja um leik
Ingu Huldu Haraldsdóttur, sem
hefur með höndum jafnmörg hlut-
verk. Hún leikur Rimmu, litlu
stúlkuna sem ekki er svo auðvelt
að hræða, á mjög eðlilega bemskan
hátt. Þannig er þessi sýning jafn-
framt kynning á nýjum starfskröft-
um leikhússins, og virðist mikils af
þeim að vænta.
Þýðing Njarðar P. Njarðvík er á
vönduðu og eðlilegu máli og bless-
unarlega laus við undanlátssemi við
málleti og hvimleiða sérvisku
tískunnar.
Hinn ógnvekjandi herra Hú (Skúli Gautason).
Albert og Landers í myndinni Gísl í Dallas.
Gísl í Dallas
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
Gísl í Dallas (Hostage Dallas).
Sýnd í Laugarásbió. Stjörnu-
gjöf: ★’A
Bandarísk. Leikstjóri: Dwight
H. Little. Handrit: M. Phil Sen-
ini og Eddy Desmond eftir sögu
J. Michael Liddle. Framleið-
andi: J. Michael Liddle. Tónlist:
Christopher Young. Kvik-
myndataka: Peter Lyons Col-
lister. Helstu hlutverk: Edward
Albert, Audrey Landers og Joe
Don Baker.
Myndin Gísl í Dallas (Hostage
Dallas), sem sýnd er í Laugarás-
bíó, byijar á því að starfsmenn
efnaverksmiðju í Dallas ráðast inn
í Afganistan og stela nokkmm
gashylkjum frá Sovétmönnum
með tilheyrandi skothríð og
sprengingum. Gashylkin em eit-
urefnavopn og starfsmennimir
ætla að finna mótefni gegn því
heima í Dallas fyrir ríkisstjómina,
þ.e. stjómina í Washington. En
aðalkeppinautur starfsmanna
efnaverksmiðjunnar í Dallas rænir
gashylkjunum og þegar hann
kemst að því að þau em stór-
hættuleg hótar hann að láta gasið
leka út yfir Dallas. Síðan ætlar
hann að hverfa til Paragvæ.
Hetjan í þessari undarlegu
samsuðu er Tag Tagger sem Ed-
ward Albert leikur sólbrúnn og
sætur. Hann er ábúðarmikill og
áhyggjufullur forstjori efnaverk-
smiðjunnar en hann hefur ekki
mikið að gera því skrifstofuna
notar hann helst til heilsuræktar.
Paige Starson, sem Audrey Land-
ers úr sjónvarpsþáttunum Dallas
leikur eins og hún væri enn í þátt-
unum, er einhver frá Washington
að fylgjast með gangi mála. Þessi
tvö em gamlir vinir og ástin bloss-
ar að sjálfsögðu þegar líða tekur
á myndina. Skúrkinn King leikur
Joe Don Baker eins og hann væri
eldri bróðir JR.
Það kæmi manni ekki á óvart
þótt handritið hefði verið skrífað
í hádegisverðarhléi hjá Golan og
Globus áður en þeir urðu menn-
ingarlegir. Tag er þessi venjulega
ódrepandi, almáttuga Chuck
Norris-týpa, dauðsföllum jafnvel
náinna vina er tekið eins og rign-
ingu og stundum verður myndin
óvart fyndin líkt og þegar Tag
skilar lausnargjaldinu fyrir gas-
hylkin og missætti kemur upp á
milli bófanna sem ná í það og
þeir drepa hver annan á meðan
Tag horfir undrandi á. Atvikið
þegar gasið lekur út á tilrauna-
stofu skúrksins og drepur starfs-
menn hans er vel gert en annað
kemur ekki á óvart.
Að innan og utan
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Tónleikar sem haldnir vom á
vegum Musica Nova í Norræna
húsinu um síðustu helgi sýna að
félagsleg samhygð hefur áhrif á
aðsókn, því mjög fátt hlustenda
kom til að hlýða á samleik Karl
Antz baritonsöngvara og John Ehde
sellóleikara. Þrátt fyrir að flutt
væri eingöngu Skandinavísk tónlist
og jafnvel fmmflutt eitt nýtt
íslenskt, vora þeir áhugamenn um
norræna tónlist, sem nú halda sér
sjálfum hátíð í Reykjavík víðs fjarri.
Tónleikamir vom tímasettir kl. 2
en vegna smáóhapps hjá cellistan-
um töfðust tónleikamir, svo að
undirritaður gat því miður ekki
hlýtt á síðasta verkið, til að náð
yrði á næstu tónleika. Tónleikamir
hófust á Gondellied eftir Per
Nörgárd, við texta eftir Nietzsche.
Það var eitthvað í þessu verki sem
olli því að það hljómaði ekki sann-
færandi og er það líklega vegna
tengsla tónhstannnar við textann
og þá ef til vill vegna viðhorfa texta-
höfimdar gagnvart list framtíðar-
innar, en hann snerist gegn Wagner
og nýhugmyndum hans.
Annað verkið var svo Ehdeantz
eftir Hans Söderberg. Tónverkið er
án texta og ber því heiti sem er
samsláttur föðumafna flytjenda.
Eftir Birgitte Alsted var flutt
verk sem heitir Kindleins Schlaflied
og þrátt fyrir að svona nútímaverk
sé æði ólíkt þeirri tónun sem kemur
fram í alls konar skringisteQum
krakka, þá var ýmislegt sniðugt og
skemmtilega kyndugt sem heyra
mátti í þessu verki. A Vision Blur-
red eftir Ruth Bakke er unnið yfir
texta úr Markúsar guðspjalli og
gert með þeirri „akademísku" for-
skrift, að tæta textann í sundur,
þannig að merking hans týnist en
eftir stendur merkingarlaus
skringileikur með stök orð. Að
þama sé um að ræða baráttu gegn
náttúmeyðingu nútímans er frá-
leitt, hér er miklu fremur um að
ræða þá firringu í listrænni hug-
myndafræði, sem er sömu ættar og
náttúraeyðingarhvötin. Síðasta
vérkið sem undirritaður heyrði á
þessum tónleikum __ var fmmflutn-
ingur á verki eftir Áma Harðarson,
við norður-amerískan veiðimanna-
taxta.
Verk Áma býr yfir sterkri tilfinn-
ingatúlkun og á köflum nálgast
hann textann en tvistrar honum
ekki. Síðari hluti verksins er í raun
sjálfstæð cellósóló, haganlega gerð
en með sérkennilegri notkun á eins
konar niðurlagi, fallandi fimmund
nokkmm sinnum og dregin út úr
verkinu með því að leika þetta nið-
urlagsgildi „pizzicato". Þama er því
nærri því um tveggja þátta verk
að ræða og hvort fyrir sig ágætlega
samið. Í heild vom þetta sérstæðir
tónleikar og margt vel gert bæði
hjá söngvara og cellista, en sem
söngvari er hann raddlega illa
staddur, sem vel má vera að henti
þessari tónlist en að öðm leyti var
allur flutningurinn sannfærandi og
það sem best var, sérkennilegur og
þar með töluverð nýjung.
Kórsöngur — Norræn-
ir tónlistardagar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Sjöttu tónleikar Norrænna tón-
listardaga vom haldnir í Langholts-
kirkju og þar flutt norræn kórtónlist
en einnig skotið inn einu rafverki,
er ekki kom til íslands í tæka tíð
fyrir raftónleikana sl. laugardag.
Ffyrr um daginn vom fímmtu tón-
leikamir haldnir en sökum þess að
þeir vom tímasettir síðdegis á virk-
um degi var ekki mögulegt að virkja
neinn af gagnrýnendum blaðsins til
að mæta þar, sem undirrituðum
þykir miður. Kvöldtónleikamir í
Langholtskirkju hófust á verki eftir
Lars Johan Werle, sem nú er einna
frægastur sænskra tónskálda, eink-
um fyrir ópemr sínar. Verkið heitir
Trees, við enskan texta eftir E.E.
Cummings og samið fyrir kór, bari-
ton-einsöng og orgelundirleik.
Einsöngvari var Kristinn Sig-
mundsson og kór Langholtskirkju
söng undir stjóm Jóns Stefánsson-
ar. Verkið er áheyrilegt en lítið
spennandi og satt best að segja,
er þessi sífelldi talleikur orðinn
svolítið þreytandi, sérstaklega ef
hann býr ekki yfir leikrænni
spennu. Annað verkið var rafverk
eftir Rolf Enström, er ber nafnið
Direction og fátt annað að segja,
að það ber sterkan svip af því sem
einkennir flest rafverk, að vera
aðeins hljóð. Þriðja verkið var Aida-
söngur Jóns Nordal er Hljómeyki
flutti og er það í þriðja sinn sem
undirritaður heyrir verkið á stuttum
tíma.
Síðasta verkið heitir Waming to
the rich, eftir Thomas Jennefelt.
Þar mátti hevra taltónun notaða á
áhrifamikinn hátt og var flutningur
Hamrahlíðarkórsins undir stjóm
Þorgerðar Ingólfsdóttur mjög
áhrifamikill og gæddur sterkri
dramatík.