Morgunblaðið - 01.10.1986, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. OKTÓBER 1986
25
Atök á þingí sænska
Alþý ðusambandsins
Stokkhólmi, frá Pétri Péturssyni fréttaritara Morgunbladsins.
FORSETI sœnska alþýðusambandsins (Lo) Stíg Malm, áttí ekki sjö
dagana sæla & nýafstöðnu þingi sambandsins sem lauk hér í Stokk-
hélmi s.l. föstudag, þingstörfín voru trufluð af sprengjuhótun sem
reyndist vera gabb. Hitt var þó verra fyrir leiðtogann að fulltrúar
sérsambandanna hnakkrifust um launamálin og um það hve mikið
hver og einn œttí rétt á að fara fram á. Áttust þar við fulltrúar
verkalýðsfélaga úr þungaiðnaði og verksmiðjufólks annars vegar
og fulltrúar launþega hjá ríki og bæjarfélögum hins vegar. Á milli
þessara aðila er djúp gjá sem leiðtogar sambandsins fá ekki lengur
dulið í nafni samstöðunnar. Verður þetta vafalaust til þess að veikja
stöðu sambandsins sem þrýstihóps gagnvart atvinnurekendum og
stjórnvöldum.
Ýmsar greinar iðnaðarins hafa
gengið mjög vel undanfarin ár hér
í Svíþjóð og verið reknar með hagn-
aði. Fulltrúar verkamanna telja sig
hafa rétt til að hafa hönd í bagga
með hvemig þessum arði skuli
skipt. Launþegasamtök verkafólks
hjá rfki og sveitarfélögum sem em
í sambandinu era hins vegar orðin
mjög íjölmenn og vel skipulögð.
Fulltrúar þeirra ætla sér nú meiri
hlut en áður innan sambandsins og
í allsheijarsamningum. Þeir eiga
nú í samningaviðræðum sem hafa
strandað vegna þess að ríki og
sveitarfélög hafa hafnað sáttatil-
boði samninganefndarinnar og
segja það allt of hátt. Segja tals-
menn ríkisins, að aukinn launa-
kostnaður hins opinbera muni leiða
til verðbólgu, hærri skatta og al-
mennra verðhækkana.
Upp úr sauð á þingi Alþýðusam-
bandsins er fulltrúi iðnverkamanna
tók undir þessi vamaðarorð og sjón-
armið atvinnurekenda og sakaði
starfsmenn ríkis og bæja um að
fara fram á hærri laun en önnur
aðildarfélög sambandsins. Gekk
hann svo langt að líkja þessum fé-
lögum sínum við gauksunga sem
launaði iðnverkamönnum og sam-
bandinu í heild uppeldið og
umhyggjuna með því að éta bæði
samheijana og samtök þeirra út á
gaddinn. Átti hann þar við að ríkis-
starfsmenn hefðu jafnan haft hag
af forystu iðnverkamanna í launa-
deilum við atvinnurekendur. Ríkis-
starfsmenn telja sig aftur á móti
ekki fara fram á hærri laun en
önnur aðildarfélög hafa fengið f
sfnum samningum og töluvert var
deilt um tölfræðilega útreikninga.
En þessar deilur stofna hinni sam-
ræmdu samningapólitík sambands-
ins f hættu.
Það er einsdæmi í sögu Alþýðu-
sambandsins að aðildarfélög beijist
þannig sfn á milli á meðan eitt
þeirra er í miðri launabaráttu. At-
vinnurekendur fá hér óvænta
aðstoð og vart verður við því að
búast að þessi sérsambönd sættist
heilum sáttum á næstunni og þess-
ar deilur geta jafnvel klofið Al-
þýðusambandið. Stig Malm hefur
fengið gagnrýni úr eigin röðum
fyrir að hafa ekki verið búinn að
sætta þessa aðila áður en þingið
hófst.
Deilt um flokksaðild
Það var einnig annað mál sem olli
ágreiningi á þessu þingi Alþýðu-
sambandsins, sem var hið fyrsta
eftir að Stig Malm var kjörinn for-
seti þess. Hann hafði lýst því yfir
að hann vildi afnema beina aðild
verkalýðsfélaga að Jafnaðarmanna-
flokknum. Þessi tengsl milli verka-
lýðshreyfingarinnar og fiokksins
hafa verið við lýði frá stofnun
flokksins. Einstakir félagsmenn
geta með sérstakri beiðni komist
hjá því að teljast til flokksins, þótt
félag þeirra sem slíkt geri það. Nú
era um 900.000 þátttakendur í
verkalýðsfélögunum í Jafnaðar-
mannaflokknum vegna aðildar
félganna að flokknum. Fjöldi þeirra
einstaklinga, sem era í Álþýðusam-
bandinu er rúmlega tvisvar sinnum
hærri.
Jafnaðarmannaflokkurinn og
verkalýðshreyfingin hafa sætt vax-
andi gagnrýni vegna þessa fyrir-
komulags sem ekki er talið sæma
í lýðræðisríki þar sem sjálfsákvörð-
unarréttur einstaklingsins er virtur.
Ýmsar raddir hafa einnig komið upp
meðal jafnaðarmanna um að leysa
þessi bönd og afmá þennan blett
af flokknum, enda benda þeir á að
verkalýðshreyfingin og flokkurinn
hafi jafnan byggt á lýðræðishug-
sjóninni. Það kom þó í ljós á
Álþýðusambandsþinginu að meiri
hluti verkalýðsforingjanna fylgdi
ekki forseta sínum í þessu máli og
var tillaga um að endurskoða þessa
aðild felld. Nú er talið víst að til-
laga sem liggur fyrir þjóðþingihu
(Riksdagen) frá borgaraflokknum
um að afnema þetta fyrirkomulag
verði samþykkt vegna þess að kom-
múnistar era einnig á móti því, að
verkalýðsfélög gerist með þessum
hætti aðilar að Jafnaðarmanna
flokknum. Það nægir að þeir sitji
hjá við atkvæðagreiðslu til þess að
framvarpið verði samþykkt.
Ígíslingu íBeirút
Samtök sem nefnast „Byltíngarsveitír réttlætísins" sendu dag-
blaði i Beirút þessa mynd nýlega af Bandarikjamanninum Joseph
Cicippio sem samtökin tóku i gíslingu 17. september. Eiginkona
hans hefur staðfest að myndin sé af eigin manni hennar.
Ozal tapar
fylgi í bæj- ^
arstjórnum PORS
Ankara. AP.
SULEIMAN Demirel, fyrrver-
andi forsætísráðherra Tyrk-
lands, var í morgun kallaður
sigurvegarinn i aukakosningum
til bæjarstjórna á ellefu stöðum
i landinu. Flokkur Demirels
Sannleiksflokkurinn, sem hann
má þó ekki stýra opinberlega,
fékk fjóra frambjóðendur kjörna
af ellefu. Demirel sagði f morgun
að úrslitin sýndu að Ozal forsæt-
isráðherra ættí að afnema úr
gildi bann við þátttöku fyrrver-
andi stjóramálamanna og ljóst
væri að stefna hans i efnhags-
málum, sem beinist einkum að
friverzlun og aukinni erlendri
fjárfestingu, hefði ekki fengið
hljómgrunn hjá tyrknesku þjóð-
M/=
☆ ☆ ☆

Móðurlandsflokkur Ozals fékk
kjöma sex af ellefu, en kjörfylgi
minnkaði úr 44.3 prósentum ( 32
prósent miðað við sömu svæði í
kosningunum 1983. Kosningaþátt-
taka var mjög mikil, frá 80-95
prósent.
Demirel var forsætisráðherra sex
sinnum á áranum 1965-1980. Þótt
Demirel megi formlega ekki taka
þátt f stjómmálum, fremur en aðrir
fyrrverandi pólitíkusar í Tyrklandi,
fór hann þó um landið þvert og
endilangt fyrir kosningamar nú og
flutti mál Sannleiksflokksins. Ann-
ar fyrrverandi forsætisráðherra
Bulent Ecevit sem mátti heldur
ekki vera í framboði, stofnaði flokk
um þetta leyti í fyrra og er kona
hans Rafsan Ecevit í forsvari hans.
Hún var í framboði í borginni Iz-
mir, en féll fyrir frambjóðanda
Alþjóðlega þjóðarfiokksins sem er
undir forsæti Erdan Inönu Sann-
leiksflokkurinn er nú næst stærsti
flokkurínn í Tyrklandi, en áður
hafði flokkur Iönu verið talinn
helztur sljómarandstöðuflokkurinn.
PLO viðurkenn-
ir morð á Israela
Túnisborg, AP.
TALSMAÐUR PLO, Frelsissam-
taka Palestinumanna í Túnis,
sagði að samtökin bæru ábyrgð
á dauða israelsks manns á Gaza-
svæðinu um helgina.
ísraelinn, Chaim Azran, var
stunginn til bana ( Gaza og sagði
í tilkynningu PLO að „sveit píslar-
votta Sabra og Chatilla" hefði tekið
„útsendara Mossad" af lífi.
r/1946H W8t\
STÓRKOSTLEG HELGI
FRAMUNDAN! UUJ^RDAGS^KVÖLD
Um næstu helgi
verður að vanda
míkið um að j|
vera í ÞÓRSCAFÉ.
:, ‘ ' *
m
Dans-ogý*"
dægurlagasveitin > \A 1
SANTOS og SONJA J * 1
leíka fyrir dansí. \ \1
Jón Möller leíkur > \ V-\ \ \i n
Ijúfa dinnertónlíst \' l J \ v
fyrír matargesti.
ÓMAR RAGNARSSON skemmtír matargestum
ásamt undírleíkara sínum Hauki Heiðar. Þeír
félagar flytja glænýja og bráðfyndna skemmtí
dagskrá sem kítlar hláturstaugamar svo um
munar.
Á matseðlinum er
fjórréttuð glæsimáltíð.
Muníð að panta borð
í tíma hjá veítíngastjóra í
síma 23335.
Forréttur:
SPERGILSÚPA
Milliréttur:
J HUMARHALAR
SL, í HVÍTVÍNSSÓSU
Aðalréttur:
" ÆRPIPARSTEIK
Eftírréttur:
VANILLUÍS
PETER HEERING
Ómar Ragnarsson
Húsið opnað kl: 20.00
Jón og Óli sjá um að spíla öll nýjustu lögin í diskótekínu.
Dískótekíð opnar ki: 20.00 opið tíl kl. 03.00
Snyrtilegur klæðnaður - aldurstakmark 20 ára.
ÞÓRSCAFÉ; STÖÐUGT FJÖR f 40 ÁR!!!
☆ it