Morgunblaðið - 01.10.1986, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 01.10.1986, Blaðsíða 18
18 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. OKTÓBER 1986 Niður með tann- læknataxtana Samninganefnd TRstendur sig illa „Það þarf í fyrsta lagi eftir Hörð Bergmann Greinar í Morgunblaðinu eftir þá sem takast nú á um gjaldskrá fyrir þann hluta tannlækninga sem greiddur er af Trygginga- stofnun ríkisins tala skýru máli um tvennt: 1) Taxtar tannlækna eru of háir. 2) Samninganefnd Tryggingastofnunar stendur sig illa við að reyna að ná þeim niður. í fyrri hluta þessarar greinar verður bent á hvernig þetta birtíst — en í seinni hlutanum verður fjallað um hvemig við getum náð töxtunum niður — og dregið úr kostnaði vegna tannlækninga yfir- leitt. Háir taxtar á veikum grunni Helgi V. Jónsson, formaður samn- inganefndar TR, segir frá því í grein í Mbl. 23. sept. að í gjaldskrá heil- brigðisráðherra fyrir þau tannlækna- verk sem Tryggingastofnun greiðir, sé miðað við „ ... að tímagjald sé kr. 2.700, en sérfræðings kr. 3.780.“ í þeirri gjaldskrá sem tannlæknar nota utan tryggingakerfisins er taxt- inn enn hærri: Tannlæknir 2.880. á tímann og sérfræðingur 4.032. Á þessum grunni verða til reikningar fyrir tannlæknaþjónustu sem lág- launafóik á erfítt með að greiða — og neyðist því oft til að fresta tann- viðgerðum eða fara ódýrari leiðir. Þeir sem vilja gera sitt til að hafna stöðu og möguleika þegnanna hafa því augijóslega verk að vinna á þess- um vettvangi. Sú reynsla, sem fengin er af því að láta þriðja aðila (ríkið) boiga lækn- isverk, gefur ekki tilefiii til að við förum að láta ríkið borga frekari hlut í tannlækningum en það gerir nú. Einna dapurlegast er að minnast þeirrar reynslu sem fengin er af starfi samninganefnda Trygginga- stofnunar. Enn ætti mönnum t.d. að vera í fersku minni undrunin sem greip um sig innan veggja stofiiunar- innar þegar þangað tóku að streyma reikningar upp á 200—500 þúsund á haustmánuðum í fyrra fyrir mánað- arlega aukavinnu sérfræðinga í læknastétt. Afleiðing nýgerðra samn- inga! Lýsing formanns samninganefnd- ar TR í áðumefndri Morgunblaðs- grein á þeirri þekkingu sem neftidin leggur upp með í slaginn við aðra harðsvíraða sérfræðingastétt, tann- lækna, gefur alvarlegt tileftii til að farið verði í sumana á starfi nefndar- innar. Sex árum eftir að Trygginga- stofnun segir samningum við tannlækna upp í því skyni að ná þeim niður (eða hvað?) er þetta lýsing formanns samninganeftidarinnar á ástandinu hjá sér „Engar upplýsingar liggja fyrir um tekjur tannlækna. Ofullnægjandi upplýsingar liggja fyrir um Qölda þeirra vinnustunda tannlækna, sem með sanngimi má að koma á samkeppni milli tannlæknastofa um verð á þjónustu þeirra. Það er fyllilega orðið tímabært að innleiða raunverulega sam- keppni á þessu sviði eins og öðrum.“ gera ráð fyrir að þeir geti selt út. Engar upplýsingar liggja fyrir um hversu langan tíma einstök læknis- verk taka. Rekstrarkostnaður tanniækna- stofa virðist mismunandi." Það er ekki hægt annað en vor- kenna bæði ijármálaráðherranum og skattborgurunum sem verða að súpa seyðið af samningum nefndar sem mætir þannig í stakkinn búin til að takast á um gjaldskrá. Málið ber einnig að skoða í því samhengi að góð þekking innan Tryggingastofn- unar og heilbrigðisráðuneytis á því sem tannlæknar byggja gjaldskrá sína á mundi auðvelda það verkefni að afnema þá möguleika sem stéttin hefur nú á að setja einhliða gjaldskrá eftir sínum hentugleikum. Undarlegur könnunar- leiðangur Mér finnst raunar dáldið skrítið að málsvarar hins opinbera í tann- læknadeilunni skuli leggja svona mikla áherslu á að opinbera þekking- arleysi sitt á forsendum sem þeir eiga að þekkja. Þannig að heilbrigðisráð- herra kveðst hafa „ ... falið yfirtann- lækni ráðuneytisins að fara sérstaka kynnisför til nágrannalanda til að gera úttekt á samsetningu tannlækn- iskostnaðar þar.“ í Mbl. 13. sept. greinir ráðherrann einnig frá því að formaður Tannlæknafélagsins hafi rætt við sig „... og óskað tilstyrks ráðuneytisins til að senda einnig þeirra fulltrúa í þá för ásamt fulltrúa Tryggingastofnunar." Ragnhildur Helgadóttir greinir þama frá því að hún hafi fallist á þessa tillögu. Það hlýtur að vekja sérstaka ánægju þjóð- arinnar að þessar virðulegu stofnanir og æðsti yfirmaður þeirra skuli nú hafa fundið ráð til að afla upplýsinga sem ekki tókst að afla á þessum vettvangi undanfarin sex ár. Þrátt fyrir miklar framfarir í hvers konar íjarskiptum og skjót viðbrögð ráðu- neyta og stofnana á Norðurlöndum og víðar þegar leitað er upplýsinga hjá þeim bréflega eða símleiðis! Sér- staka ánægju hlýtur það að vekja að fá að borga undir einn tannlækni í þessum nýstárlega könnunarleið- angri svo að embættismennimir villist ekki í sannleiksleit sinni. Gleymdar upplýsingar? Einnig undrar mig nokkuð að ný- legar opinberar upplýsingar um þróun tannlæknataxta á íslandi skuli ekki hafa verið dregnar inn í umræð- una. Það kom fram í skriflegu svari viðskiptaráðherra á alþingi 20. júní í fyrra við fyrirspum frá Jóhönnu Sigurðardóttur að tannlæknataxtar hefðu hækkað mun meira en almenn laun á undanfömum árum. Tímabilið 1. des. 1981 til 1. maí 1985 hækk- uðu laun almennt 198% en tann- læknataxtar 291,5%, launaliðurinn hvorki meira né minna en tæp 295% og rekstrarliðurinn rúm 283%. Þróun tannlæknataxta, fengin rejmsla og ný viðhorf gefa tileftii til róttækra aðgerða til að lækka þann kostnað sem hvilir á herðum almenn- ings vegna tannskemmda. Tillögur þar að lútandi verða settar fram hér í lokin og skýrðar stuttlega. Tillögnr til úrbóta Það þarf í fyrsta iagi að koma á samkeppni milli tannlæknastofa um verð á þjónustu þeirra. Það er fylli- lega oiðið tímabært að innleiða raunverulega samkeppni á þessu sviði eins og öðmm. Ftilltrúar tann- lækna lýstu því yfir á blaðamanna- fundi í ágúst að þeir mundu ekki virða gjaldskrá ráðherra vegna þess að þeir vildu ekki bijóta lög um veið- lag og samkeppnishömlur, sem banna samráð um verðlagningu, heldur hafa gjaldskrá sem væri „að- eins til leiðbeiningar". Svona yfirlýsingar ber auðvitað ekki að taka alvarlega fyrr en tann- Iæknar sýna í raun að þeir bjóði mismunandi veið. Vafalaust eru Norræna garðyrkjufélagið von- ast eftir farsælu samstarfi við Landbúnaðarháskólann að Ási, sem er einn virtasti skóli á sínu sviði á Norðurlöndum. Norðurlandaráð hefur þegar sýnt áætluninni mikinn velvilja og veitt Norrænu garðmenningarmiðstöð- inni nokkum styrk til skipulagning- Hörður Bergmann ýmsir tannlæknar til í samkeppni og geta grætt á henni. Enn aðrir eru að líkindum til með að leggja sitt af mörkum til þess að lágiaunafólk geti leitað til þeirra með góðu móti og kynnu að vilja bjóða lægra veið af hugsjónaástaeðum. Þá lækna sem vilja gera eitthvað áþreifanlegt til að lækka veið á þjón- ustu sinni þarf að styrkja með opinberum aðgeiðum, s.s. útleigu á fullbúnum stofum til ungra tann- lækna. (Sveitarfélög og ríkið). Einnig væri hægt að láta tannlækna sem vilja lækka taxta sína fá tolla og aðflutningsgjöld á tækjum felld nið- ur. Þetta gæti jafnað aðstöðumun þeirra sem eru að byija og þeirra sem eru búnir að afskrifa tækin. Ríkið getur einnig gert sitt tíl að auka samkeppni á þessu sviði með því að opna aðgang að tannlækna- deild háskólans upp á gátt, og með því að gera erlendum tannlæknum auðvelt að fá hér atvinnuleyfi. Einnig má gera tannlækningar ódýrari með því að stofria til skemmra náms í tannlæknadeild auk þess sem nú ar svæðisins. Það er von þeirra, sem að menningarmiðstöðinni standa, að Norðurlandaráð og ýmsar fleiri stofnanir og fyrirtæki á Norður- löndum styðji við bakið á miðstöð- inni meðan hún er að festa rætur. Verkefni Norrænu garðmenning- armiðstöðvarinnar verða ijölþætt. Betur þarf að opna augu manna stendur til boða að veita þeim sem því ljúka rétt til að annast almennar einfaldar tannviðgerðir. Það gildir jafnt á þessu sviði sem öðrum að auldn tækni gerir ýmislegt í starfinu auðveldara en fyrr — og veldur því að minni þjálfun og þekkingu þarf til að gegna því en haldið er fram af þeim sem ætla að krækja sér í góð laun út á endalausar kröfur um lengri skólagöngu og meiri sérfræði- þekldngu til að öðlast starfsréttindi í greininni. Sé málið skoðað í víðara samhengi en því að ná niður töxtum er auðvit- að mikilvægast að fólk geri sitt til að draga úr kostnaði vegna tann- lækninga hjá sjálfii sér og bömum sínum með árvekni og ábyrgðartil- finningu. Með eigin tannvemd. Reynsla annarra Norðurlandaþjóða sýnir að unnt er að komast nálægt því að útrýma tannskemmdum með markvissu forvamarstafi. Hér virðist hinsvegar sáralitið hafa áunnist og takmarkaður áhugi hjá ríkinu og sveitarfélögunum að losna við að henda milljónatugum í viðgerðahítina ár hvert. Enginn tannfræðingur starfar nú hjá því opinbera og tekjur Tannvemdarsjóðs eru ekki notaðar jafnóðum til þess sem þær eru ætlað- ar. í hann rennur 1% af tannlækna- kostnaði sem Tryggingastofnun greiðir ár hvert og ég sé í síðasta hefti tímarits stofiiunarinnar, „Fé- lagsmál", að eignir sjóðsins em alltaf að aukast. Tekjur umfram gjöld vom 1,3 milljónir í fyrra og eigið fé nær 6 milljónir. Hvað með að byija á því einfald- asta og nota peningana sem bíða í Tannvemdarsjóði tíl að reyna að draga úr kostnaði almennings og hins opinbera vegna tannskemmda? Hefur ekki einhver í ríkisstjóminni áhuga á að spara? Höfundur er kennarí ogstarfar sem fræðslufulltrúi vinnueftiriits rúdains. fyirir fegmn og snyrtingu umhverf- is íbúðasvæða, baeði á einkalóðum, iðnaðarlóðum, umhverfis opinberar byggingar, í skrúðgörðum og á al- mennum útivistarsvæðum. Upplýs- ingamiðlun verður mikilvægur þáttur í starfseminni, þar sem miðl- að verður niðurstöðum rannsókna á sviði ræktunarmála. Haldin verða námskeið og mun Landbúnaðarháskólinn að Ási leggja menningarmiðstöðinni til ýmis konar aðstöðu fyrir nám- skeiðahald, ræktunartilraunir og skipulagningu. ^ ^ ^ ^ ^ ^ in.ir ^ ^ plíirfiiimpimpiip Metsölublað á hverjum degi! OD cn hO Norræna garðyrkjufélagið: Norræn garðmenn- ingarmiðstöð að Asi NORRÆNA garðmenningarmiðstöðin er orðin að veruleika, en hún hefur verið draumur Norræna garðyrkjufélagsins í mörg ár. Norska rikisstjórnin gerði drauminn að veruleika, en hún hefur, að tilskildu samþykki norska Stórþingsins, boðið Norræna garðyrkjufélaginu endurgjaldslaust 20 hektara svæði af landi Landbúnaðarháskólans að Ási fyrir Norrænu garðmenningarmiðstöðina. Heba heldur við heilsunni Októbernámskeið hefjast í dag. Nokkur pláss laus._ Erobik — Fonda-byrjendaflokkar, fram- haldsflokkar, megrunarkúrar — sauna, Ijós. Dag- og kvöldtímar, tvisvar og fjórum sinn- um íviku. í Hebu geta allar konur á öllum aldri fundið eitthvað við sitt hæfi. Innritun og upplýsingar í símum: 42360 og 41309. Kennari: Elísabet Hannesdóttir íþróttakennari. Heílsuræktin HEBA Auðbrekku 14 — Kópavogi
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.