Morgunblaðið - 14.11.1986, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1986
„Ungt fólk í nútíð og framtíð“:
Laugarvatn verði gert
að alhliða íþróttasetri
MENNTAMÁLARÁÐHERRA, Sverrir Hermannsson, skýrði frá því
á ráðstefnunni „Ungt fólk i nútíð og framtíð“ um síðustu helgi að
hann vildi gera Laugarvatn að alhliða íþróttasetri fyrir unga sem
aldna og til að vinna að þeim hugmyndum fengi hann til liðs við
sig fuutrúa frá íþróttahreyfingum
gieta.
Sverrir sagði að íþróttakennara-
skólinn yrði áfram að Laugarvatfti
svo og Menntaskólinn. Að Laugar-
vatni er nú að rísa íþróttahús. Búið
er að leggja Húsmæðraskólann þar
niður og er þetta síðasti veturinn
sem Héraðsskólinn starfar. Rými
mun því aukast verulega. Ráðherra
sagði að ekki væri enn búið að taka
ákvörðun um framtíðarhúsnæði
fyrir Hótel- og veitingaskólann, en
ef af því yrði að hann yrði vistaður
að Laugarvatni, yrði það aðeins til
bráðabirgða.
„Ég er sammála Bimi Friðfínns-
syni, formanni Sambands íslenskra
sveitarfélaga, um að ríkið eigi ekki
að vera ofan í hvers manns koppi
þegar rætt er um hin frjálsu félaga-
samtök," sagði Sverrir, og bætti
því við að margsinnis hefði komið
fram að sveitarfélögin væru tilbúin
til að taka við ýmsum verkefnum,
en þá yrðu þau líka að taka fjármál-
in í sínar hendur. „Því er ekki að
neita að harkalega hefur verið
gengið í lögbundnar tekjulindir
sveitarfélaganna, sem reyndar hef-
ur ekki verið neinn bjargráðasjóður
í höndum þeirra sjálfra heldur
ójöfnunarsjóður þar sem höfðatala
sveitarfélaganna hefur verið látin
gilda. Stærstu sveitarfélögin hafa
því fleytt ijómann á meðan fámenn-
Ráðstefna um
ÓPERUDEILD Félags íslenskra
leikara heldur ráðstefnu helgina
15. og 16. nóvember nk. í Nor-
ræna húsinu undir yfirskriftinni
„Óperuflutningur á íslandi i
nútíð og framtíð“.
Ráðstefnan byrjar laugardaginn
15. nóvember kl. 10.30 með fram-
söguerindum Þuríðar Pálsdóttur,
Garðars Cortes, Gísla Alfreðssonar,
Ólafs B. Thors, Sveins Einarssonar
og Júlíusar Vífíls Ingvarssonar.
Seinni hluti laugardagsins, eða að
hádegisverði loknum, verður ráð-
stefnugestum skipt í starfshópa.
Meðal efna sem þeir fjalla um eru:
Þjóðleikhúsið, Islenska óperan,
Tónlistarhúsið, staða óperusöngv-
ara í íslensku þjóðfélagi, Sinfóníu-
hljómsveit íslands, nám óperu-
söngvara o.fl. Þeir sem taka vilja
þátt í þessum hluta ráðstefnunnar
eru beðnir að tilkynna þátttöku í
síma 26040 eftir hádegi alla
virka daga. Þátttökugjald er kr.
400.
Sunnudaginn 16. nóvember er
ráðstefnan öllum opin og hefst hún
kl. 13.00 með ávarpi Sverris Her-
mannssonar menntamálaráðherra.
og aðra sem hagsmuna hafa að
ari byggðalögin hafa verið látin
gjalda þess.“
Sverrir sagðist æskja þess að
skýrari og einfaldari mörk jrrðu
sett á milli ríkis og sveitarfélaga
og að von bráðar tækist að koma
á lagaramma um framhaldsskól-
anna. Ætlunin er að færa grunn-
skólana í meira lagi á hendur
sveitarfélaganna og stjómun fram-
haldsskólanna í auknum mæli í
hendur ríkisins. „Sveitarfélög víða
um land hafa átt fullt í fangi með
að koma upp aðstöðu fyrir ungdóm-
inn, sérstaklega þó íþróttaaðstöðu.
Þegar ég settist i menntamálaráð-
herrastólinn í nóvember í fyrra, láu
114 framkvæmdir í grunnskólamál-
um fyrir en ekki fylgdi stafur um
hvemig greiðslu skyldi háttað. Þá
kom jafnframt í ljós að skuldir ríkis-
ins við sveitarfélögin námu 717
milljónum króna. Sveitarfélögin
mega hinsvegar sjálfum sér um
kenna vegna þess að ekki hefur
verið hirt um það að ganga jafn-
harðan frá formlegum samningum
um hvemig ríkið skuli reiða af hendi
fjármagn til þessa. Nú verða hins-
vegar teknir upp formlegir samn-
ingar og er von til að úr rætist
bráðlega þar sem ég fékk 60%
hækkun á fjárlögum fyrir næsta
ár til skólabygginga grunnskólans,"
sagði Sverrir Hermannsson.
óperuflutning
Þar næst gera framsögumenn
starfshópa grein fyrir niðurstöðum
hópanna. Eftir það verður mæl-
endaskrá opin.
í tilefni af ráðstefnu þessari
munu óperusöngvarar syngja end-
urgjaldslaust við messur í kirkjum
á Stór-Reykjavíkursvæðinu sunnu-
daginn 9. nóvember nk.
Fundur
um konur
og prófkjör
Kvenréttindafélag íslands efn-
ir til félagsfundar á morgun,
laugardag, um spurninguna:
„Eru prófkjör leið kvenna inn á
þing?“ Framsöguerindi flytja
konur á vettvangi stjórnmála.
Fundurinn verður haldinn í ný-
innréttuðum sal í kjallara Hall-
veigarstaða, gengið inn frá
Túngötu. Hann hefst kl. 11 og
stendur fram til kl. 14. Fundurinn
er öllum opinn.
Haraldur Finnur Guðmundur G.
Ólafsson Ingólfsson Þórarinsson
Bræðravíg í Framsóknarf lokknum
Átökin um fyrsta sætið á framboðslista Framsóknarflokksins í
Reykjavík eru nú að hefjast af fullri hörku. Upphaflega virtist
sem Haraldur Ólafsson, alþingismaður, myndi berjast um sætið
við Finn Ingólfsson, aðstoðarmann sjávarútvegsráðherra, en
eftir að Guðmundur G. Þórarinsson, verkfræðingur, tilkynnti
framboð sitt hafa stuðningsmenn Haralds og Finns snúið bökum
saman. Þá greinir hins vegar á um það, hvor þeirra eigi að vera
í fyrsta sætinu, og sá ágreiningur gæti ráðið úrslitum í prófkjör-
inu.
Haraldur
umdeildur
Haraldur Ólafsson er
umdeildur maður í
Framsóknarflokknum.
Hann skipaðí annað sæt-
ið á lista flokksins i
Reykjavík i þingkosning-
unum 1983, en tók sæti
á Alþingi sem varamaður
þegar Olafur Jóhannes-
son féll frá. Honum er
m-a. fundið það til for-
áttu, að vera of vinstri
sinnaður i utanrikismál-
um, og andstaða hans við
aukið fijálsræði i fjár-
málalífinu, sem rflds-
stjómin hefur stuðlað að,
er einnig nefnd sem
gagnrýnisatriði. Þá tefja
ýmsir samflokksmenn
Haralds, að hann sé ekki
nægilega atkvæðamfldll
á þingi og í fjölmiðlum.
Meðal þeirra manna,
sem taldir eru gráta það
þurrum tárum ef Harald-
ur Ólafsson hrökklast af
þingi, er Steingrimur
Hermannsson, forsætis-
ráðherra og flokksfor-
maður. Kalt þykir vera
milli þeirra tveggja og
margir stuðningsmenn
Haralds álita að framboð
Guðmundar G. Þórarins-
sonar sé beinlinis runnið
undflii rifjum Steingrims.
Guðmundur hefur sjálf-
ur sagt i blaðaviðtölum
að Steingrimur hafi
hvatt sig i framboð, en
Steingrímur hefur opin-
berlega sagt að langt sé
um liðið siðan sú hvatn-
' ing kom fram og hann
geri ekki upp á milli
frambjóðenda, sem allir
séu hæfir menn. Enginn
vafi leikur hins vegar á
þvi að Guðmundur G.
Þórarinsson er sá maður
sem Steingrimi hugnast
best að sjá á þingi. Hefur
þvi einnig verið fleygt
að hann vflji gjaman fá
Guðmund i rfltisstjóm og
í forystusveit flokksins á
ný.
Frambjóðandi
Halldórs
Finnur Ingólfsson er
upprennandi forystu-
maður i Framsóknar-
flokknum. Hann er
fyrrverandi formaður
SamhflnHn ungra fram-
sóknarmanna, situr i
framkvæmdastjóra
flokksins og er aðstoðar-
maður Halldórs Ásgrims-
sonar sjvarútvegsráð-
herra. Segja má að
Finnur sé öðrum þræði i
framboði á vegum Hall-
dórs, sem mim hafa
mikinn áhuga á því að
koma honum á þing.
Halldór litur svo á að
sjálfur sé hann hinn rétti
arftaki Steingrims Her-
mannssonar og ætlar
Finni Ingólfssyni vænt-
anlega mikilvægt hlut-
verk í að stuðla að þeirri
niðurstöðu. Finnur er nú
gjaldkeri Framsóknar-
flokksins, þegar við
mikla erfiðleika er að
etja. Tók hann við því
vanþakkláta starfi af
Guðmundi G. Þórarins-
syni. Telur Halldór
Guðmund hins vegar
keppinaut sinn um for-
ystu í flokknum og hefur
þvi hagaf að setja honum
stólinn fyrir dymar i
komandi prófkjöri i
Reykjavík.
Finnur Ingólfsson hef-
ur einnig verið hand-
genginn forsætisráð-
herra, sem hefði
sennilega stuðlað að
kosningu hans i
Reykjavík, ef ekki hefði
komið til framboðs Guð-
mundar G. Þórarinsson-
ar. Framboð Guðmundar
skapar þvi óvænta stöðu
i innanflokksbaráttunni í
Framsóknarflokknum,
þar sem fyrrum sam-
herjar verða andstæðing-
ar.
Staða Guðmundar G.
Þórarinssonar er að
mörgu Ieyti sterk i Fram-
sóknarflokknum, enda
nýtur hann stuðnings
margra áhrifamanna. En
það er stuðningur utan-
flokksmanna við Guð-
mund sem Haraldur
Ólafsson og Finnur Ing-
ólfsson hafa mestar
áhyggjur af. Þeir óttast
að hann leflti sama leik-
inn og 1978 þegar hann
keppti við Einar Ágústs-
son um efsta sætið i
Reykjavík. Þá „smalaði"
hann þúsundum á kjör-
stað og hafði nærri velt
Einari úr sessi. Á 7. þús-
und manns tóku þátt i
prófkjörinu, en i kosn-
ingunum sem fylgdu á
eftir fékk flokkurinn að-
eins rúmlega 4.000
atkvæði i höfuðborginni!
Það er til mótvægis
hugsanlegum vinnu-
brögðum af þessu tagi
sem þeir Finnur Ingólfs-
son og Haraldur Olafs-
son hafa gert með sér
óformlegt kosninga-
bandalag. Þetta banda-
lag virðist ganga út á það
éitt að greiða Guðmundi
G. Þórarinssyni ekki at-
kvæði, en engin fyrir-
mæli munu hafa verið
gefin út um það, hvem
kjósa á í fyrsta sætið.
Væntanlega munu stuðn-
ingsmenn Haralds setja
hann i það sæti og hið
sama munu þá stuðnings-
menn Finns gera fyrir
sinn mann. Á það er hins
vegar að líta að þetta
gæti reynst hættulegt {
þeim skilningi að það
auki líkumar á sigri and-
stæðings þeirra. Ef til
vill munu þeir senya um
það sin á milli fyrir próf-
kjörið, hvor á að skipa
fyrsta sætið. Verði kosn-
ingavél Guðmundar G.
Þórarinssonar jafn áræð-
in og 1978 em meiri Iíkur
en ella á slíku samkomu-
lagi.
Lokaskýrsla staðarvalsnefndar um nýtt álver:
Stofnkostnaður minnst-
íslensk mat-
reiðslubók
FRJÁLST Framtak hefur sent
frá sér bókina Nýtt líf — Úrvals-
réttir. Hér um að ræða úrvals-
rétti úr matarþáttum sem birst
hafa í tímaritinu Nýtt líf. Rit-
stjóri bókarinnar er Gullveig
Sæmundsdóttir, en höfundar
efnis í bókinni eru alls fimmtán,
fólk sem er áhugafólk um matar-
gerðarlist og mjög frumlegt á
því sviði, segir í frétt útgefenda.
Höfundar efnis í bókinni eru eft-
irtaldir: Bjöm Vífill Þorleifsson,
Elín Kristjánsdóttir, Elsa Brynjólfs-
dóttir, Guðlaug Nanna Ólafsdóttir,
Guðrún Emilsdóttir, Guðrún Sæ-
mundsdóttir, Gyða Hjaltested,
Rúnar Marvinsson, Halldóra Páls-
dóttir, Hjördís Gísladóttir, Helga
Hjaltested, Ingibjörg Gísladóttir,
Hólmfríður Gísladóttir, Þórhildur
Þorleifsdóttir og Þóra Magnúsdótt-
ir.
Bókin er öll litprentuð. Höfundar
tírrakréar
ljósmynda eru þrír: Guðmundur
Ingólfsson, Jens Alexandersson og
Loftur Ásgeirsson.
Bókin er prentunnin og bundin í
Prentsmðrjunni Odda hf. Kápuhönn-
un annaðist Auglýsingastofa Emst
Bachmanns.
ur við Vatnsleysuvíkina
Eyjafjörður dýrasti valkosturinn
STAÐARVALSNEFND um
iðnrekstur hefur skilað loka-
skýrslu um staðarval fyrir
álver til iðnaðarráðherra. í
henni er gerður samanburð-
ur á þeim fimm stöðum sem
einkum eru taldir koma til
greina við byggingu nýs ál-
vers á íslandi, það er
Helguvík, Vogastapi, Vatns-
leysuvík, Geldinganes og
Dysnes í Arnarneshreppi.
Nefndin telur að allir þessir
staðir komi til álita fyrir ál-
bræðslu sem framleiði 130
þúsund tonn af áli á ári,
nema Helguvík vegna ná-
lægðar við þéttbýli.
Megin niðurstöður nefndarinn-
ar era þessar:
Stofnkostnaður álbræðslu yrði
minnstur við Vatnsleysuvík en
mestur við Dysnes. Munar þar
7—8% af áætluðum stofnkostn-
aði. Þessi munur er að megin-
hluta innlendur kostnaður og
vegna mismunandi hreinsibúnað-
ar.
Margfeldisáhrif af nýrri fram-
leiðslustarfsemi hvar sem er á
landinu koma fram á höfuðborg-
arsvæðinu. Staðbundin margfeld-
isáhrif verða mest í Eyjafírði af
þeim stöðum sem til athugunar
vora.
Áhrif á landbúnað yrðu mest
í Eyjafírði og þyrfti að breyta eða
hætta hefðbundnum landbúnaði
á um 20 jörðum næst Dysnesi.
Það kemur fram í kynningu
staðarvalsnefndar á skýrslu sinni
að aðstæður á álmörkuðum era
nú aðrar en lengst af ríktu meðan
unnið var að þessu verkefni og
ekki miklar líkur til þess að nýtt
álver rísi hér á landi á allra næstu
árum. Ekki er þó talið að verkið
sé unnið fyrir gýg, því undirbún-
ingur stóriðju sé margþættur og
taki langan tíma en ákvarðanir
oft teknar með stuttum fyrirvara.
Áætlun nefndarinnar um
stofnkostnað er eftirfarandi, mið-
að við verðlag í janúar síðastliðn-
um: Vatnsleysuvík 22.900
milljónir kr., Geldinganes 23.440
milljónir kr., Helguvík 23.840
milljónir kr., Vogastapi 24.130
milljónir kr. og Dysnes 24.660
milljónir kr.