Morgunblaðið - 14.11.1986, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1986
Sálumessa Mozarts 23. nóvember:
Fyrstu tónleikar
í Hallgrímskirkju
MÓTETTUKÓR Hallgrímskirkju
efnir sunnudaginn 23. nóvember
nk. kl. 17.00 til fyrstu tónleika í
HaUgrímskirkju eftir vígslu
hennar. Þá flytur Mótettukór
Hallgrímskirkju sálumessu,
„Requiem" KV 626, eftir Wolf-
gang Amadeus Mozart með
einsöngvurum og hljómsveit und-
ir stjórn Harðar Áskelssonar,
söngstjóra Hallgrímskirkju. Ein-
söngvarar verða Sigríður
Gröndal, Sigríður Ella Magnús-
dóttir, Garðar Cortes og Kristinn
Sigmundsson og konsertmeistari
30 manna kammerhljómsveitar
verður Szymon Kuran. Sigríður
Gröndal kemur til liðs við kórinn
frá HoIIandi, þar sem hún stund-
ar nú nám og Sigríður Ella
kemur frá Lundúnum, þar sem
hún söng nýlega í óperunni
„Othello" eftir Rossini og hlaut
lofsamlega gagnrýni fyrir.
í tónleikaskránni skrifar Hörður
Áskelsson, söngstjóri, um hljóm-
burð í Hallgrímskirkju og segir
„Snemma í byggingarsögu Hall-
grímskirkju varð mönnum ljóst, að
kirkjan gæti orðið hin ákjósanleg-
asta umgjörð um tónlist. Menn
þekktu dæmi um afburða hljómburð
í gotneskum kirkjum Evrópu. Marg-
ir töldu að Hallgrímskirkja myndi
bæta úr brýnni þörf fyrir tónlistar-
hús í höfuðborginni og leysa m.a.
Háskólabíó af hólmi. Síðar áttuðu
menn sig á því, að þarfir kirkjutón-
listar og annarrar tónlistar, hvað
hljómburð snertir, eru ekki hinar
sömu. í því ljósi, og einnig vegna
þeirrar staðreyndar að brátt verður
hafist handa um byggingu tónlist-
arhúss, var fyrst og fremst tekið
mið af þörfum kirkjutónlistar við
lokahönnun Hallgrímskirkju. Þar
er einkum átt við kórtónlist, orgel-
tónlist, einsöng og safnaðarsöng.
Talið er að slík tónlist njóti sín bet-
ur við lengri eftirhljóm en almennt
er talinn æskilegur t.d. fyrir sin-
Sigríður Gröndal
fóníska tónlist. Hins vegar eru
nokkuð skiptar skoðanir um hvar
ómtímamörkin eiga að liggja. Taka
skal fram að ekki er hægt að stjóma
algjörlega hver útkoman verður,
þegar tónlistarhús eru byggð, eins
og dæmin sanna.
Hvemig stðu hönnuðir Hall-
grímskirkju að þessum mikilvæga
þætti byggingarinnar? Sérfræðing-
ar í hljómburði voru ráðnir til að
sjá um að allt yrði gert til að tryggja
sem besta útkomu. Þeir ráðfærðu
sig aftur við tónlistarmenn og orgel-
smiði um hveiju stefna bæri að.
Langur eftirhljómur með jafnri
hljómdreifingu var ósk þeirra
síðastnefndu á þeirri forsendu að
til væru aðferðir við að stytta eftir-
hljóminn eftirá, en síður að lengja
hann. Því var lögð áhersla á að
innfletir kirkjunnar hefðu hart yfir-
borð, sem dregur ekki í sig hátíðni-
hljóð, en hið mikla loftmagn, sem
fyllir kirkjuna, veldur því að þau
Sigríður Ella Magnúsdóttír
berast ekki jafnvel og önnur. Eftir
miklar bollaleggingar og prófanir
var valin ákveðin tegund pússning-
ar, acrylbundin múrhúðun, sem
hingað til hefur einungis verið not-
uð til múrhúðunar utanhúss. Áferð
og litur húðunarinnar var valin með
hliðsjón af óskum arkitekta. Til að
forðast svonefndar standandi bylgj-
ur, sem stafa af samsíða veggjum,
voni útveggir kirkjunnar skásettir
og yfirborð þeirra haft misþykkt.
Settur var upp ísogandi veggur á
mörkum tums og kirkjuskips, til
að líkja eftir ísogi stóra orgelsins,
sem ef til vill mun verða valinn þar
staður. Yfir hliðargöngum í lofti er
ófrágengið rými þar sem hægt er
að koma fyrir ísogandi efnum, ef
reynslan sýnir að eftirhljómurinn
verði of langur. Þannig hefur verið
vandað til hljómburðarhönnunar
Hallgrímskirkju eins og best verður
á kosið. Reynslan ein mun skera
úr um hvemig til hefur tekist. Ekki
Garðar Cortes
verður unnt að kveða neina dóma
um það, fyrr en margháttuð reynsla
af tónlistarflutningi liggur fyrir og
nákvæmar mælingar hafa verið
gerðar. Fyrstu tónleikar í Hall-
grímskirkju, flutningur á Sálu-
messu eftir Wolfgang Amadeus
Mozart, er eitt skref í þá átt.
Hér skal þess og getið, að mjög
langur eftirhljómur getur reynst
erfiður fyrir hið talaða orð. Ekki
hefur enn verið fundin lausn á því
vandamáli sem langur eftirhljómur
í Hallgrímskirkju hefur í för með
sér hvað þetta snertir. Álitið er að
finna megi talkerfi, sem tryggir að
talað mál berist til allra, hvar sem
þeir sitja í kirkjunni. Unnið er að
þessu máli af kappi, svo brátt verði
jafnræði með söng og tali í Hall-
grímskirkju.
Verkfræðistofan Önn í Reykjavík
sá um hljómburðarhönnun kirkj-
unnar.“
Kristínn Sigmundsson