Morgunblaðið - 23.09.1987, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. SEPTEMBER 1987
Innstreymi erlends fjármagns 4,5-5,5 milljarðar á árinu
umfram lánsfjáráætlun:
Bílar fyrir 1 milljarð á
kaupleigusamningum
- segir í greinargerð frá fjármálaráðherra
Fjármálaráðherra hefur sent Morgunblaðinu svar við ummælum
Víglundar Þorsteinssonar, formanns Félags íslenskra iðnrekenda, í
Morgunblaðinu í gær. Greinargerð ráðherra fer hér á eftir:
í baksíðufrétt í Mbl. í dag, 22.
september, er haft eftir Víglundi
Þorsteinssyni, formanni Félags
íslenskra iðnrekenda, að „fyllsta
ástæða sé til að ætla að Jón Bald-
vin Hannibalsson Q'ármálaráðherra,
byggi á röngum upplýsingum, þeg-
ar hann segi að erlendar lántökur
á árinu stefni í 4 milljarða umfram
lánsfjáráætlun og það sé fyrst og
fremst vegna lána einkaaðila.
Af þessu tilefni er rétt að taka
fram eftirfarandi:
Skv. lánsfjáráætlun 1987 voru
heimilar erlendar lántökur að upp-
hæð kr. 8.215 þús. Ný spá bendir
til þess að erlendar lántökur verði
kr. 10.200 þús. Erlendar lántökur
umfram lánsfjáráætlun nema því
kr. 1.985 þús. á árinu.
JhíirigitmhfeÍJi^
í dag
Nettóaukning erlendra láná um-
fram afborganir nemur kr. 2.535
þús. Þ.e. ný spá gerir ráð fyrir
nettóaukningu að upphæð kr. 4.450
þús. í stað lánsíjáráætlunartölunnar
1.915 þús.
Við þetta bætist síðan áætlun
um innstreymi erlends lánsfjár um
farveg fjármögnunarleigu sem er
áætluð á bilinu 2—3 milljarðar
króna. Samtals stefnir því í það að
innstreymi erlends lánsfjármagns á
árinu ’87 verði 4,5—5,5 milljarðar
umfram lánsfjáráætlun.
Að því er varðar skiptingu þessa
lánsfjár milli opinberra aðila, lána-
stofnana og einkaaðila, hafa verið
gefnar upp tölur, sem eru villandi.
Þegar skyggnst er bak við þær töl-
ur kemur á daginn að einkaaðilar
hafa farið 1.185 milljónir umfram
áætlun. Þessar lántökur einkaaðila
eru hins vegar færðar á opinbera
aðila (skipakaup o.fl.) að upphæð
470 milljónir og lánveitingar til
einkaaðila færðar á lánastofnanir
að upphæð 715 milljónir. Auk þess
eru lántökur opinberra aðila að
upphæð 400 milljónir, sem í reynd
voru skuldbreytingar vegna hita-
veitna, færðar sem nýjar erlendar
lántökur.
í heild sinni lítur skiptingin þann-
ig út: Opinberir aðilar hafa farið
220 milljónir umfram áætlun, lána-
stofnanir hafa farið 200 milljónir
umfram áætlun, einkaaðilar hafa
farið 1.185 milljónir’umfram áætl-
un. Við þetta bætist síðan inn-
streymi erlends fjármagns gegnum
kaupleigusamninga til einkaaðila á
bilinu 2—3 milljarðar króna. Nýj-
ustu upplýsingar herma að um 1
milljarður króna hafi farið um þenn-
an farveg til bifreiðakaupa.
Fullyrðingar fjármálaráðherra
þess efnis að erlendar lántökur á
árinu stefni í 4 milljarða umfram
lánsfjáráætlun eru því síst orðum
auknar. Hitt er einnig rétt að hlut-
ur einkaaðila í lántökum umfram
heimildir lánsfjáráætlunar er lang-
samlega stærstur.
Reykjavík 22. sept. 1987.
Jón Baldvin Hannibalsson
fjármálaráðherra
Hertar reglur um fjármögnunarleigu:
Spáð í úrslitin?
KNATTSPÝRNUVERTÍÐINNI er að mestu lokið í ár, en knatt-
spyrnuáhugamenn eiga þó von á glaðningi í kvöld, þar sem er
landsleikur íslands og Noregs i Osló í kvöld. Leikurinn verður
sýndur í beinni útsendingu í ríkissjónvarpinu, en hvort þessi
ungi áhugamaður er að spá í úrslitin skal ósagt látið.
rB
HVADERtBLADINl
Aðeins leyft að fjármagna
tvo þriðju hluta eriendis
„Pólitísk U-beygja,“ segir framkvæmdaslj óri Fjárfestingarfélagsins
blaðB
HERTAR reglur um fjármögn-
unarleigu eru boðaðar af við-
skiptaráðuneytinun á fimmtu-
dag. Samkvæmt heimildum
blaðsins verður sett þak á lántök-
ur erlendis vegna fjármögnunar-
leigu við 67% af innkaupsverði.
Þá verður ekki leyfilegt að end-
urfjármagna vélakaup, sem
þýðir að fjármögnunarleigufyr-
irtæki geta ekki keypt vélar
innanlands. í Arnarhváli hafa
einnig verið reifaðar hugmyndir
um að afborganir af fjármögn-
unarleigu verði ekki frádráttar-
bærar frá tekjuskatti heldur
FSH og VSÍ:
Slitnað upp úr
saimungaviðræðum
UPP úr samningaviðræðum Fé-
lags starfsfólks í húsgagnaiðnaði
og viðsemjenda þeirra hjá ríkis-
sáttasemjara slitnaði eftir
miðnætti í fyrrinótt og hefur nýr
fundur ekki verið boðaður. Við-
ræðunum var slitið eftir að FSH
hafði gert viðsemjendum gagn-
tilboð varðandi fastlaunasamn-
ing, sem fól í sér 25-30% hækkun
á launakostnaði, segir f fréttatil-
kynningu, sem VSÍ hefur látið frá
sér fara vegna þessa.
í fréttatilkynningunni segir að
vinnuveitendur hafi gert félaginu
tilboð um fastlaunasamning í kjölfar
fundar deiluaðila með Kjararann-
sóknanefnd fyrr um daginn. A þeim
fundi hafi verið ákveðið eftir hvaða
vinnureglum skyldi fara við skoðun
á niðurstöðum launakönnunar í hús-
gagnaiðnaði, þ.e. að miða skyldi við
hreint tímakaup án bónusgreiðslna,
enda hefðu samningsaðilar ákveðið
að bónusgreiðslur kæmu til viðbótar
við allar launatölur sem semdist um.
Samkvæmt launakönnuninni væri
tímakaup 80% faglærðra félags-
manna FSH á bilinu 230 til 280
krónur. Tilboð VSÍ endurspeglaði
þessi laun að öðru leyti en því að
20% félagsmanna, sem lægst hefðu
launin, hækkuðu í launum. Auk þess
hefði í tilboðinu verið gert ráð fyrir
að yfirvinna yrði greidd sem 1% af
mánaðarlaunum, sem þýddi kostnað-
arauka fyrir fyrirtækin. Samtals
hefði tilboðið falið í sér aukinn launa-
kostnað um 5-10%.
Síðan segir að af gagntilboði FSH
sé ljóst að það hafi aldrei vakað
fyrir félaginu það markmið fast-
launasamninga að færa kauptaxta
að greiddu kaupi. „Félag starfsfólks
í húsgagnaiðnaði hefur því í raun
ákveðið að misnota þann rétt sem
því var veittur til að gera fastlauna-
samning til að knýja fram einhliða
kauphækkanir sem nema tugum
prósenta. Það er einnig eina stéttar-
félagið sem rétt á til gerðar fast-
launasamnings, sem tekið hefur
ákvörðun um beitingu verkfalls til
að knýja á um gerð slíks samnings.
Samnings sem á þó skv. markmiði
sínu ekki að leiða til kostnaðarauka
fyrir fyrirtækin í heild, heldur ein-
ungis endurspegla greitt kaup í
greininni," segir að lokum í frétta-
tilkynningunni.
vélarnar afskrifaðar með venju-
legum hætti. Eins og greint
hefur verið frá hyggst rikis-
stjórnin með þessu stemma stigu
við erlendum lántökum á þeirri
forsendu að þær hafi aukist eftir
að fjármögnunarleiga var leyfð.
Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra sagði í samtali við Morgun-
blaðið að stefnt væri að því að herða
allar reglur um erlendar lántökur.
„Ég vil ekki neita því að þetta get-
ur valdið vaxtahækkun. Telji menn
vexti of háa verða þeir að sleppa
því að íjárfesta. Það er þeirra
ákvörðun, ekki ríkisstjómarinnar,"
sagði hann. Hann sagði að gild-
istími reglugerðarinnar yrði senni-
lega til ársloka 1988.
Ráðherra hefur kynnt reglumar
á fundum með hagsmunaaðilum
undanfama daga. Forráðamenn
fjárfestingarfyrirtækjanna eru
óhressir og segja ákvörðun stjóm-
valda stórt skref aftur á bak.
Viðmælandi blaðamanns tók svo
til orða að ríkisstjómin hefði ekki
leyft markaðnum að ná jafnvægi.
Ifyrirsjáanlegt hefði verið að sókn
í fjármagn yrði óeðlilega mikil fyrst
um sinn. Nú væri eftirspum farin
að minnka. Myndi þörf á erlendu
lánsfé minnka hröðum skrefum
þegar afborganir yrðu stærri hluti
af tekjum leigusalanna.
„Þetta er pólitísk U-beygja aftur
til haftastefnunnar. Þetta er fljót-
fæmi, byggð á órökstuddum fiill-
yrðingum og til þess gerð að rýra
traust á stefnu stjómarinnar innan
og utanlands," sagði Gunnar Helgi
Hálfdánarsson framkvæmdastjóri
Fjárfestingarfélags íslands og Fé-
fangs hf. í gær.
Gunnar lýsti undmn sinni yfír
því að ríkisstjóm undir forsæti
Sjálfstæðisflokksins setti slík höft.
Vilhjálmur Egilsson framkvæmda-
stjóri Verzlunarráðs íslands tók í
sama streng og sagði ákvörðunina
ganga þvert á þá stefnu sem ríkis-
stjómin hefði boðað. „I ljósi þess
sem gerst hefur eftir að hún var
mynduð spyr maður hvort málefna-
samningur stjómarinnar sé listi yfir
þá hiuti sem hún hyggst ekki gera,“
sagði hann.
Vilhjálmur gagnrýndi fljótfæmi
ríkisstjómarinnar sem væri ekki til
þess að auka traust á ákvörðunum
hennar eða jafnvægi í efnahagslíf-
inu. „Þeir sem töldu að höftin
myndu skella fyrirvaralaust á aftur
og mku út í fjárfestingu höfðu sýni-
lega rétt fyrir sér. Hinir sem fóm
varlegar í sakimar gjalda fyrir.
Þessi ósamkvæmni eykur óvissu og
óstöðugleika," sagði hann.
„Þessi fyrirtæki em ekki blóra-
bögglar," sagði Jón Sigurðsson
viðskiptaráðherra. „Þau em hluti
af fjármagnsmarkaði þar sem regl-
ur vom ekki sniðnar að þeim.
Fjármögnunarleigan er ein af
ástæðunum fyrir þenslu í þjóðarbú-
inu, sem aftur ræðst af spennu
milli fastgengisstefnu ríkisstjómar-
innar og erlendar vaxta annarsveg-
ar, verðbólgu og hallareksturs
ríkissjóðs hinsvegar. Þessi ákvörð-
un er hluti af almennum aðgerðum
í peningamálum sem ég á von á
að Seðlabankinn kynni á næst-
unni,“ sagði Jón Sigurðsson.