Morgunblaðið - 26.09.1987, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. SEPTEMBER 1987
Birgir Isl. Gunnarsson, menntamálaráðherra:
Opinber stuðningur
við menningu og listi r
Fyrir skömmu komu mennta- og menningarmálaráð-
herrar frá Vestur-Evrópulöndum saman til fundar í Sintra
í Portúgal til að ræða um opinber fjárframlög til menning-
ar og lista. Hér birtist ávarp Birgis ísl. Gunnarssonar á
ráðstefnunni:
Menningar- og listastarfsemi á
íslandi nýtur verulegrar aðstoðar
hins opinbera. Þó hefur á undan-
fömum áram nokkur aukning orðið
á stuðningi einstaklinga og fyrir-
tækja við þessa starfsemi. Þessi
stuðningur er af ýmsu tagi. Þar
hefur í fyrsta lagi verið um að
ræða gjafir (s.s. dánargjafir) til
menningarstofnana. I öðra lagi
hafa nokkur fyrirtæki komið á fót
sérstökum menningarsjóðum til að
styðja listamenn og listgreinar. í
þriðja lagi er fé lagt fram í ákveðnu
augnamiði, s.s. vegna tiltekinnar
leikfarar, listsýningar, hljómleika
o.s.frv. í fjórða lagi hafa verið
stofnuð styrktarfélög um ákveðna
menningarstarfsemi, s.s. rekstur
ópera. Loks er að nefna stuðning
við kvikmyndagerð, þar sem
styrktaraðilar fá fyrir framlag sitt
kynningu í tengslum við sýningar
mynda.
íslenska ríkið hefur reynt að örva
stuðning einkaaðila við menningar-
og listastarfsemi með því að gera
gjafir til menningarmála að hluta
til frádráttarbærar til skatts.
Um það er almenn pólitísk sam-
staða á íslandi að ríkisvaldinu beri
að styðja við bakið á menningar-
starfsemi í landinu með beinum
styrkjum til menningarstofnana og
listamanna. Hins vegar er ljóst að
stuðningi ríkisins era takmörk sett.
Möguleikar ríkisins til að styrkja
menningar- ög listalíf aukast ekki
að sama skapi og áhugi og þörf
listamanna. Mikil gróska er í list á
íslandi og sífellt verða til ný svið
listsköpunar og þeim ijölgar stöð-
ugt sem kjósa að hafa listræna
tjáningu eða önnur störf á sviði
menningar og lista að aðalatvinnu.
Af þessum sökum tel ég að nú sé
orðið tímabært að hefja opinberar
umræður um nýjar íeiðir til að
styrkja listir og menningu.
Ég er þeirrar skoðunar að leitast
beri við að fá sem flesta, einstakl-
inga og fyrirtæki, til stuðnings
menningar- og listalífi. I því sam-
bandi ber að íhuga hvort aukinn
Birgir ísl. Gunnarsson
skattafrádráttur vegna framlaga til
menningarmála komi til greina.
Almennar umræður um þetta efni
hljóta einnig að geta haft áhrif í
rétta átt, því vafalaust hefur fjöldi
fólks ekki leitt hugann að því.
Sú gagnrýni hefur heyrst að
stuðningur einkaaðila við menning-
ar- og listastarfsemi leiði til þess
að þeir einir hljóti stuðning sem
njóti vinsælda almennings á hveij-
um tíma og athygli fjölmiðla. Þeir
þættir menningarlífs, sem höfði til
fámennari hópa og meiri áreynslu
eða fyrirhöfn og yfirvegun og þekk-
ingu þurfi til að njóta, beri skarðan
hlut frá borði. í sumum tilvikum
er öragglega hægt að sýna fram á
réttmæti slíkrar aðfinnslu, en á
tvennt er að líta:
a. Ríkið styrkir yfirleitt þessa
þætti menningarlífsins og ekki er
nema eðlilegt að það sé þáttur í
menningarstefnu hins opinbera að
fýlgjast með listgreinum sem virð-
ast vanræktar af óopinberam
styrktaraðilum og aðstoða þær eða
vekja athygli á mikilvægi þeirra.
b. Það er ekki nema eðlilegt að
sú listræna starfsemi sem nýtur
hylli almennings fái mestan stuðn-
ing fijálsra styrktaraðila og óeðli-
legt er að ríkið reyni með boðum
og bönnum að hafa afskipti af því
hverjir fái styrki.
Mig langar að lokum að leggja
áherslu á að þótt ég télji að þörf sé
. hreinskilnum og ábyrgum umræð-
um um fjárstuðning við listir og
menningarlíf geri ég mér fulla grein
fyrir réttmæti þess sem segir í drög-
um að ályktun þessa fundar:
Menningarlíf getur aldrei snúist um
fjárhagsleg sjónarmið ein, heldur
felur það í sér andleg og félagsleg
verðmæti.
OG VEGIRNIR BATNA
eftirSturlu
Böðvarsson
Á undanfömum áram hef ég í
ræðu og riti gert að umtalsefni
vegakerfið á Snæfellsnesi sem ég
þekki vel og fer oft um. Sérstaklega
í einni grein í Morgunblaðinu gagn-
rýndi ég Vegagerðina harðlega fyrir
verklag og mat við forgangsröðun
verkefna í vegagerð og ekki síður
fjárveitingar til vegamála.
Færði ég rök fyrir mikilvægi
þess að hafa góðar vegasamgöngur
innan héraðs ekki síður en suður á
bóginn vegna mikilla þungaflutn-
inga vegna atvinnuveganna. Við-
brögðin við þessum skrifum urðu
margvísleg. Margir vegagerðar-
menn móðguðust og töldu að sér
vegið, en vörðust af snilld og beindu
spjótum til baka og sögðu: Þessi
skrif Sturlu og fleiri Snæfellinga
hafa stórskaðað ferðamannaþjón-
ustuna á Snæfellsnesi!!!! Þangað
koma nú fáir ferðamenn af ótta við
vegina okkar.
Þennan boðskap heyrði ég úr
ýmsum áttum og hafði gaman af.
Þrátt fyrir vegina á Nesinu og á
Mýram hafa ferðamenn svo sannar-
lega farið um Snæfellsnes og hefur
þjónusta við ferðafólk stóraukist.
Um það ber uppbygging í ferða-
mannaþjónustu glöggt vitni. En
auðvitað mundu fleiri hafa komið
ef vegirnir hefðu verið betri.
Því ri§a ég þetta upp núna, að
svo sannarlega hefur rofað til í
vegamálum og ber að þakka það.
Hvort sem það er að kenna skrifum
og ályktunum Snæfellinga eða
öðra. Ýmsum verkum hefur verið
flýtt og hafa þau gjörbreytt leiðun-
um bæði norðan og sunnan fjalla
Sturla Böðvarsson
„Ég hef haldið því fram
að góð vegagerð sé með
arðbærari fjárfestingu
og í raun forsenda fyrir
ef lingu byggðar í
landinu og öflugu at-
vinnulífi.“
svo ekki sé talað um veginn að
Borgamesi.
Ég hef haldið því fram að góð
vegagerð sé með arðbærari íjárfest-
ingu og í raun forsenda fyrir eflingu
byggðar í landinu og öflugu at-
vinnulífi.
Allar sæmilegar menningarþjóðir
hafa lagt kapp á að koma á góðum
samgöngum og er okkur nauðsyn-
legt að bæta þær.
Á Vesturlandi skipta vegasam-
göngur miklu máli og hafa þess
vegna ætíð verið ofariega á dag-
skrá þegar sveitarstjórnarmenn
hafa ha'dið fundi sína og fjallað um
hagsmunamál landshlutans.
Bæði í Dalasýslu og í Borgar-
fjarðardölum hafa vegir verið í
óviðunandi ástandi þó þar hafi einn-
ig verið gert átak. Skilningur
ráðamanna hefur verið að aukist.
Það sést m.a. á því að þingmenn
Vesturlands tóku þessi mál mun
fastari tökum sl. kjörtímabil en
áður með þeim árangri sem nú sést.
Er þess að vænta að á því verði
framhald.
Vegagerðin ætti hins vegar að
þakka þeim sem einkum hrófluðu
við þessum málum því þar era í
raun bestu stuðningsmenn þeirrar
stofnunar.
Næstu áfangar í vegamálum hér-
aðsins þurfa að vera í samræmi við
aðrar framkvæmdir í samgöngu-
málum og heildarskipulagi um
samgöngukérfi héraðsins. Má þar
nefna, að ljúka uppbyggingu vegar-
ins um Mýrar, að leggja nýjan veg
um Dufgusdal í stað vegarins um
Kerlingaskarð m.a. vegna þeirrar
umferðar, sem mun fylgja nýrri
Breiðafjarðarfeiju, en hún mun
koma á næsta sumri. Þá er hring-
tenging um Snæfellsnes með full-
gerðum vegi um Staðarsveit yfir
Fróðárheiði fyrir Búlandshöfða um
Eyrarsveit og inn Skógarströnd í
Dali verkefni sem ekki má draga.
Öll þessi verkefni eru brýn og mega
ekki bíða næsta áratugar og því
síður nýrrar aldar, sem nú nálgast.
Vilji er allt sem þarf. Það sjáum
við Snæfellingar þegar nú rofar til
í vegamálum.
Höfundur er bæjarstjóri í Stykkis-
hólmi.
Morgunblaðið/BAR
Það var glatt á hjalla hjá þeim Evu Hrönn Jóhannsdóttur, Ragn-
ari Ragnarssyni forstöðumanni Langholts, Jónasi Rafnssyni og
Ragnari Þór Krisljánssyni, þegar þau voru að undirbúa sýning-
una.
Myndlistasýmng
6 til 9 ára barna
SÝNING á myndum barn-
anna á skóladagheimilinu
Langholti verður í Askirkju
laugardagana 26. september
og 3. október milli klukkan
14 og 18. Myndimar em eftir
6 til 9 ára börn og em unnar
úr gmnnlitunum sem bömin
hafa blandað sjálf.
Morgunblaðið leit inn í Ás-
kirkju þegar verið var að hengja
upp myndirnar og ræddi við
nokkra unga myndlistamenn.
Félagamir Ragnar Þór Kristj-
ánsson 7 ára og Jónas Rafnsson
8 ára sögðust hafa gaman af því
að teikna, það væri meira gaman
en að mála. Aðspurðir hvað væri
skemmtilegast að teikna, sögðu
þeir að það væri ekkert sérstakt,
þeir teiknuðu það sem þeim dytti
í hug. Þeir sögðust ekki mála
sérlega mikið nema fyrir þessa
sýningu.
Eva Hrönn Jóhannsdóttir 7 ára
var önnum kafin við að hengja
upp myndimar sínar, en vildi sem
minnst um þær tala við blaða-
mann. Hun sagðist mála töluvert
og að sér fýndist það gaman.
Sfundvísi er dyggð
Á hðannatfmanum maí-ógúst voru 94% lendinga í Amsterdam
ó réttum tíma. ■ Við ætlum að gera enn betur í vetur.