Morgunblaðið - 26.09.1987, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. SEPTEMBER 1987
21
Krösos konungur Lydíu
„Nafli heimsins“, Omfalos-steinninn, sem fannst undir Appollóhof-
inu í Delfí.
hann beið banahöggsins. Er
mállaus sonurinn sér Persann
ryðjast fram og reiða vopn sitt
til höggs, losaði óttinn og skelf-
ingin um tunguhaft hans og
hann hrópaði: „Maður ætlarðu
að drepa Krösos?" Þetta var það
fyrsta sem hann sagði og upp
frá því gat hann alltaf talað.
Nú hafði það einnig ræst, sem
véfréttin sagði fyrir, að stórveldi
hryndi til grunna, er Krösos
héldi yfír Halysfljót. Þetta var
þó ekki á þann veg er konungur
hafði vænst. Nú biðu hans
grimmilegri örlög en banahögg-
ið, sem sonur hans barg honum
frá.
sem hann vænti að kæmu hon-
um til hjálpar.
En þá var það að Kyros kom
honum í opna skjöldu. Aður en
Krösos uggði að sér var Kyros
kominn að Sardis-borg. Lydíu-
menn áttu hið ágætasta riddara-
lið, sem allir óvinir þeirra
óttuðust, en Kyros hafði í farar-
broddi persneska hersins úlf-
aldasveit. Var það vegna þéss
að hestum stendur uggur af
úlföldum. Þannig fór einnig fyr-
ir Krösosi og mönnum hans.
Hestamir vom ekki fyrr búnir
að fínna þefínn af úlföldum
Kyrosar en þeir ærðust, riddara-
lið Lydíumanna kom að engu
gagni, Krösos tapaði orrustunni
og um leið ríki sínu.
Kyros hafði lagt svo fyrir að
Krösos skyldi ekki drepinn held-
ur tekinn fangi. Nærri lá þó
við, að hann yrði drepinn af
persneskum hermanni, sem réð-
ist að honum, án þess að vita
hver hann var. Það var sonur
Krösosar sem bjargaði föður
sínum þama frá bráðum dauða,
og á það að hafa gerst með
þessum hætti:
Sonurinn var mállaus, föður
hans til mikils leiða. Hafði hann
gjört margt til að fá hann lækn-
aðan, meðal annars spurt
véfréttina í Delfí. Hún hafði
svarað á eftirfarandi hátt:
„Lydíumaður, drottnari þjóð-
ar þinnar, blindaði Krösos. Fall
þú frá beiðni þinni um að fá að
heyra rödd sonar þíns i sölum.
Svo er komið fyrir þér að það
væri betra. Dagur óhamingj-
unnar nálgast, þá er hann má
fyrst mæla.“
Þetta óljósa svar véfréttar-
innar skyldi faðirinn fyrst, er
II. þáttur
________Mynt___________
Ragnar Borg
Áður en Krösos lagði út í stríð
fóm sendimenn frá honum á
fund véfréttarinnar í Delfí og
færðu henni dýrmætar gjafír. Á
móti skyldi svo koma að véfrétt-
in segði fyrir um útkomu
herferðarinnar gegn Persum.
í innsta sal hofs véfréttarinn-
ar sat Pyþia, hofgyðja guðsins
Appoló, á þrífættum stól og
þuldi upp úr sér, eins og væri
hún í trans, alls konar sam-
hengislaus orð, sem menn trúðu
að guðinn legði henni í munn.
Hofprestar rituðu svo niður það
sem Pyþia sagði og túlkuðu
svörin. Svarið við þeirri spum-
ingu Krösosar hvort hann ætti
að leggja í Persa var: „Þegar
Krösos heldur yfír Halysfljót,
hrynur stórveldi til grnrina."
Konungur gladdist mjög yfír
svari Pyþiu, varð reyndar svo
glaður að hann lagði þá spum-
ingu fyrir véfréttina, hve lengi
myndi standa veldi hans og
niðja. Þessu svaraði Pyþia þann-
ig: „Ætt Krösosar missir þá
fyrst völdin, er múldýr sest í
hásæti ríkis Medea.“
Að fengnum þessum ágætu
fréttum var nú Krösosi ekkert
að vanbúnaði og hélt hann með
her sinn yfir Halysfljót þrátt
fyrir aðvaranir sumra.
Tókst nú orrnsta með þeim
Kyrosi og lyktaði henni á þann
veg að Krösos dró lið sitt til
baka til Sardis og beið þar liðs
Egypta og Babylóníumanna,
Svona halda menn að hafi verið umhorfs í Delfí forðum, Appolló-
hofið hefur verið byggt yfir „nafla heimsins", — Omfalos-steininn.
Milljónir á hverjum laugardegi. Upplýsingasími: 685111
VJ S/wnsmi9f4Je6u!UuA>i