Morgunblaðið - 26.09.1987, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. SEPTEMBER 1987
51
Ingigerður aflaði sér bóksölurétt-
inda meðan hun átti heima í Dalsseli
og dreifði þaðan bókum, einkum
eftir pöntun. Á Reykjavíkurárum
sínum hafði hún bóksölu á heimili
sínu. Með þessu efldi hún bók-
menntasmekk sinn og þekkingu.
Ingigerður hélt úr föðurhúsum
árið 1947. Hún settist að á Ránar-
götu 7 í húsi því er bræður hennar
Leifur og Ólafur höfðu þá fyrir
tveim árum fest kaup á. Það hús
var um skeið fjögurraíbúða hús-
næði Dalsselssystkina, er stofnað
höfðu heimili, auk Ingigerðar sem
bjó þar einhleyp.
Ingigerður réðst til skrifstofu-
starfa í Reykjavík og undi vel sínum
’nlut og starfi. Hún naut trausts
yfirboðara sinna og var vinsæl
meðal starfsfélaga. Hún eignaðist
góðar og tryggar vinkonur með
líkan skoðana- og umræðuferil. Þær
stofnuðu með sér afþreyingarfé-
lagsskap (saumaklúbb) með léttu
húmorísku ívafi. Þá greip Ingigerð-
ur gjaman í píanó sitt og lék létt
lög af fingrum fram. Þær félags-
systur sóttu oft leikhús og tónleika.
Ingigerður var fyrirhyggjusöm í
fjármálum, ráðdeildarsöm, stál
heiðarleg og mátti ekki vamm sitt
vita. Hún eignaðist íbúð við lok
sjötta áratugarins, sem hún notaði
ekki í eigin þágu, en bjó jafnan í
leiguhúsnæði á Ránargötu 7. Hún
seldi íbúð sína er hún fluttist frá
Reykjavík.
Ingigerður var gestrisin, góð
heim að sækja og greiddi götu
margra, er til hennar leituðu,
skyldra sem vandalausra. Hún var
ávallt veitandi á Reykjavíkurámm
sínum, þrátt fyrir vanheilsu á seinni
árum þar.
Á sjöunda áratugnum höfðu
systkini hennar er fyrst bjuggu á
Ránargötu 7 fært búsetu sína all-
langt frá miðborginni og sum flutt
í önnur byggðarlög. Valdimar bróð-
ir hennar hafði byggt sér nýbýli í
Miðeyjarlandi í Austur-Landeyjum
og hlaut það nafnið Grenstangi. Það
er staðsett allnokkuð í vestur frá
Dalsseli. Þar nýtur sín vel hinn víði
og fagri fjallahringur, svo sem í
Dalsseli. Á árinu 1975, þegar Valdi-
mar hafði fyrir nokkru komið þar
upp góðum húsakosti sýndu hann
og Þuríður, kona hans, Ingigerði
þá góðvild að taka hana inn á heim-
ili sitt. Var hún þá lítt fær til
sjálfsbjargar sökum vanheilsu.
Börn þeirra hjóna sýndu Ingigerði
mikla vinsemd og umhyggju. End-
urheimti Ingigerður þar heilsu sína
að miklum mun og naut þess að
hafa nú aftur fyrir augum alla daga
hinn fagra fjallahring sem á
bernskuslóð fyrrum. Þar dvaldi
Ingigerður í 6 ár, eða þar til hún
á vordögum 1981 fór til vistar á
Dvalarheimilinu Lundi. Þar fór vel
um hana, og hafði hún þar lengst
af snoturt sérherbergi, fumviði
klætt. Hún stytti sér stundir með
því að grípa í harmónikku sína og
setja saman vísur. Með hressu og
velhugsandi samvistarfólki naut
hún þess að sitja við spil ásamt
öðru því er í boði var á þessu hlý-
lega og manneskjulega dvalar-
heimili. Þar á bökkum Ytri-Rangár,
hinnar blátæru bergvatnselfu, féll
hið volduga tjald er skilur þá
gengnu frá þeim er cftir standa.
í hugans geymd kemur mynd á
skjá: Fyrir nær 40 árum nýt ég
þess að liggja á mjúkri baðströnd,
þar sem smágerðar öldur Eyrar-
sunds kitla hvíta sandströnd. Þar
úti fór einn á sundi með öðrum
hætti en danskir. Hann nálgaðist
með hröðum, vel þjálfuðum sund-
tökum og sté á land háreistur og
vel á sig kominn. Þetta var Leifur
Auðunsson frá Dalsseli, strandfé-
lagi minn þann dag. Þegar ég hafði
orð á fegurð umhverfisins svaraði
Leifur að bragði: „Ég á eftir að
sýna þér fjöllin mín.“ Rúmu ári síðar
sýndi Leifur mér æskuheimili sitt
og fjöllin sín. Ég naut fegurðar og
samræmis fjallanna þegar hann ók
með mig í Dalsselsjeppa meðfram
Eyjafjöllum. Við eystri mörk þeirra
er beygt var til vinstri blasti Skóga-
foss við. Þá sagði Leifur: „Hér sýni
ég þér djásn Rangárþings og
göngum við nú hljóðir að fossinum,
þar eiga menn óskastund."
Nú hafa raddir þeirra Dalssels-
systkina hljóðnað hver af annarri,
en tregablandnir, sefandi tónar
fossins halda áfram undir lögmáls-
stjórn hinnar voldugu sköpunar
fyrir sjáandi augum og minna á
mátt sinn og göfgandi fegurð.
Konráð Bjarnason,
Öldutúni 18.
SVAR
MITT
eftir Billy Graham
Eg kemst ekki
í guðshús
Ég beinbrotnaði fyrir nokkrum mánuðum og á mjög erfitt
um gang, jafnvel með hækju. Ég finn til sektarkenndar af
því að ég get ekki farið í guðshús en eg er varla ferðafær.
Heldur þú að Guð sýni mér biðlund þó að ég sæki ekki kirkju?
Guð veit hvernig komið er fýrir þér, og hann þekkir líka hjarta
þitt. Hann veit hvort þú átt raunverulega erfitt með að komast í
guðshús og þráir af einlægni að tilbiðja hann. Þú hefur því enga
ástæðu til að hafa vonda samvisku þó að þú getir ekki farið vegna
meiðsla þinna.
Þó ættir þú að nota hvert tækifæri sem þér gefst til að styrkjast
í samfélaginu við Krist og tilbiðja hann eins og ber. Guðræknisstund-
ir eru td. í útvarpi og sjónvarpi.
Þær eiga ekki að koma í staðinn fyrir að fara þangað sem orð
Guðs er haft um hönd þegar þú kemst aftur á kreik, en þú getur
öðlast hvatningu og styrk fyrir hjálp Guðs með því að leggja við
hlustir.
Svo vona ég að þú gerir þér far um að halda sem bestum tengsl-
um við hina trúuðu vini þína. Láttu þá vita um áhyggjuefni þitt. Ef
til vill hafa einhveijir þeirra tök á að líta til þín reglulega. Við þörfn-
umst samfélags við kristna menn, eins oft og því verður við komið.
Þess vegna nægir okkur ekki að hlusta á guðsþjónustu í útvarpi.
Jafnvel þegar Páll postuli var í fangelsi í Róm fagnaði hann heim-
sóknum trúsystkina. Hann vissi að hann mátti ekki fara á mis við
þetta samfélag við trúað fólk.
Annað atriði vild ég líka leggja áherslu á. Vera má að þér fínnist
„þú til lítils nýt þennan tíma meðan sjúkleiki hamlar þér svo mjög
sem raun ber vitni. Þú ert ófær um að gera ýmislegt sem þú lagðir
stund á að jafnaði, m.a. það sem þú leystir af hendi meðal kristna
fólksins.
En þetta er misskilningur. Ef til vil ætlar Guð þér að sinna ann-
ars konar verkefnum um tíma, t.d. að lifa bænalífi. Biður þú reglulega
fýrir forstöðumanni safnaðar þíns? Nefnir þú þá á nafn sem koma
til að hlusta á orðið? Biður þú fyrir kristniboðum og predikurum sem
kunngjöra fagnaðarerindið?
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir PÁL ÞÓRHALLSSON
Pólitískt hneyksli í
Schleswig-Holstein
ÚRSLIT í fylkiskosiiingum í Scleswig-Holstein í Vestur-Þýska-
landi sunnudaginn 13. september hafa fallið í skuggann af
pólitísku hneyksli. I grein sem timaritið Der Spiegel birti fyrir-
fram, daginn fyrir kosningarnar, er því haldið fram að Uwe
Barschel, leiðtogi Kristilegra demókrata (CDU) og forsætisráð-
herra í fylkinu, hafi gerst sekur um umfangsmikla ófrægingar-
herferð á hendur mótframbjóðanda sínum úr flokki jafnaðar-
manna (SPD), Björn. Engholm. Siðan þá hafa fjölmiðlar birt
hverja söguna annarri svæsnari af rógherferðinni sem stjórnað
var úr forsætisráðuneytinu í Schleswig-Holstein. Þetta leiddi til
þess að Barschel sagði af sér í gær.
Tímaritið greindi frá eiðsvar-
inni yfirlýsingu ReinerS
Pfeiffer, eins af blaðafulltrúum
forsætisráðuneytisins í Schles-
wig-Holstein og stjórnanda
aðgerða. Pfeiffer þykir þó ekki
mjög áreiðanlegt vitni því hann
hefur í starfi og einkalífi ekki
þótt mjög ábyrg persóna. Sam-
kvæmt yfirlýsingunni lét Pfeiffer
að skipan yfirmanns síns, Barsc-
hels, leynilcgreglumenn fylgjast
grannt með ferðum mótframbjóð-
anda Barschels, Björns Engholm,
í þeirri von að hægt væri að sýna
fram á að hann væri hommi. Einn-
ig á Barschel að hafa sjálfur gert
uppkast að nafnlausu bréfi sem
sent var skattyfirvöldum. I bréf-
inu er Engholm saklaus borinn
þurigum sökum um skattsvik og
eru ákærurnar studdar tilvitnun-
um í skattskýrslur Engholms sem
eiga að vera trúnaðarmál. I þriðja
lagi segir Pfeiffer að Barschel
hafi beðið sig um að koma hle-
runartækjum fyrir í símtæki
Barschels rétt áður en opinberir
eftirlitsmenn kæmu á staðinn til
hefðbundinnar leitar fyrir kosn-
ingarnar. Til stóð að kenna
jafnaðarmönnum um hleranirnar.
Pfeiffer segir að sér hafi þá þótt
nóg komið og ákveðið að ljóstra
öllu upp.
í upphafi neitaði Uwe Barschel
þessum ásökunum en í síðustu
viku viðurkenndi hann að hafa
sjálfur skrifað uppkastið að bréf-
inu til skattyfirvalda en segist
ekki muna svo glöggt hver til-
gangurinn með skriftunum hafi
verið. I gær var svo tilkynnt að
Barschel hefði sagt af sér forsæt-
isráðherraembætti.
Hvorum skal trúað
Barschel eða Pfeiffer?
Menn spytja nú sjálfa sig hver
segi sannleikann — Reiner Pfeif-
fer eða Uwe Barschel. Og er
tímaritið fallið í sömu gryfju og
Stern er það birti falsaðar dag-
bækur Hitlers eða hefur það rétt
einu sinni gegnt sjálfskipuðu hlut-
verki sínu sem bijóstvörn lýðræð-
isins? Er um nýtt pólitískt hneyksli
að ræða eða fjölmiðlafár? Vfst er
að flest styður lýsingu Pfeiffers á
herferðinni gegn Engholm en ekki
er Ijóst hvort hann átti sjálfur
upptök að öllu saman eða hvort
Barschel sjálfur stóð þar að baki.
Upp úr dúrnum hefur líka kom-
ið að ráðuneytisstarfsmenn stóðu
á bak við falsaða yfirlýsingu frá
græningjum sem send var dag-
blaði í Lúbeck í vor. I yfirlýsing-
unni var sagt frá því að Engholm
hefði nýverið látið skíra sig til
kristinnar trúar til þess -að eiga
betri möguleika í kosningabarát-
tunni. Flokksmaður græningja
sem skrifaður var fyrir yfirlýsing-
unni sagðist ekki kannast við
þessi skrif og í síðustu viku kom
í ljós að bréfið átti rætur að rekja
til ráðuneytis Uwe Barschels. Én
bragðið hafði tilætluð áhrif því í
brýnu sló milli græningja og jafn-
aðarmanna og íjölmiðlar gerðu
sér mat úr „skinhelgi“ Engholms.
Greinin í Der Spiegel sem
fjaðrafokinu olli virtist í upphafi
byggjast eingöngu á framburði
eins manns, Reiners Pfeiffer.
Margir draga eiðfestan vitnisburð
hans í efa því maðurinn á skraut-
lega fortíð. Síðan hefur ritari
Pfeiffers stutt framburð hans og
segist hún hafa orðið vitni að
símtali Pfeiffers og Barschels þar
sem Barschel útlistaði áætlunina
um símhleranirnar.
Skrautleg fortíð
Pfeiffers
Pfeiffer gat sér fyrst frægð
sem óprúttinn blaðamaður sem
einskis sveifst ef um æsilegar
fréttir var að ræða. Hann þótti
koma vel fyrir sig orði og vann á
tímabili fyrir sér með því að flytja
líkræður. Hann starfaði lengst af
að útgáfumálum fyrir kristilega
demókrata í Bremen. Árið 1983
var hann dæmdur fyrir meiðyrði
vegna þeirra ummæla sinna um
kennslukonu nokkra að hún hellti
áfengi í nemendur sína til að eiga
auðveldara með að innræta þeim
kommúnisma.
í janúar á þessu ári réð Uwe
Barschel, forsætisráðherra
Schleswig-Holstein, Pfeiffer til sín
sem ráðgjafa í kosningabarát-
tunni. Pfeiffer á meðal annars að
hafa ráðlagt Barschel að brosa
meira og hrista fleiri hendur.
Pfeiffer hefur átt í erfiðleikum
vegna áfengisneyslu og óreiðu á
fjármálum sínum. Eitt er víst að
kristilegir demókratar hafa ekki
vandað valið á starfsmanni sínum
og ógæfulegri pólitískan hand-
langara getur vart.
Der Spiegel hefur einnig hlotið
ámæli fyrir að slá upp frétt sem
reist væri á svo ótraustum grunni.
Aðrir hafa látið svo ummælt að í
átta mánuði hafi forsætisráðuney-
tið í Kiel ekki þjónað fylkinu eins
og því er ætlað heldur verið vett-
vangur bellibragða manns sem
J.R. gæti lært ýmislegt af. Barsc-
hel á jafnvel að hafa gengið svo
langt að notfæra sér gagnabanka
lögreglunnar t.il þess að grafa upp
minniháttar lögbrot pólitískra
andstæðinga sinna eins og til
dæmis ölvunarakstur helsta kep-
pinautar síns á hægri væng
stjórnmálanna fýrir átta árum.
Barschel neitar slíkum ásökun-
um en staðhæfingar hans þykja
fremur ósannfærandi og fleiri
spurningar vakna en svarað er.
Af hvetju krafðist hann þess ekki
að dreiflng tímaritsins yrði stöðv-
uð? Af hveiju greip hann ekki til
neinna þeirra lagalegu ráða sem
í hans valdi stóðu? Hann lét það
einnig dragast að koma fram op-
inberlega til að skýra sinn mál-
stað. Barschel hefúr haft á sér
yfirbragð hins óflekkaða upp-
streymismanns. Hann er tvöfaldur
doktor og gengur í flokknum und-
ir nafninu „Baby Doe Doc“. Og
menn spyija sig hví í ósköpunum
hann valdi Reiner Pfeiffer til að
stjórna aðgerðum en honum var
á yfirborðinu ætlað fremur lítið
hlutverk; að fylgjast með straum-
um og hræringum í fjölmiðlum á
kosningaári. Der Spiegel hefur
svar á reiðum höndum og segir
Barschel hafa vitað nákvæmlega
að Pfeiffer væri rétti maðurinn
fýrir alls kyns myrkraverk.
Barschel segir af sér
Barschel hefur sem fyrr segir
sagt af sér forsætisráðherraemb-
ætti en áður hafði hann neitað
öllum ásökununum og kært tíma-
ritið og Pfeiffer sem reyndar var
rekinn daginn eftir kosningarnar.
Barschel og Engholm hafa báðir
farið fram á að rannsóknarnefnd
á vegum fylkisþingsins í Schles-
wig-Holstein fari ofan í kjöl
málsins.
í öllu fjaðrafokinu hefur per-
sóna þess sem sverta átti fallið í
skuggann. Ljóst er að vopnin hafa
snúist í höndum þeirra sem stóðu
fyrir ófrægingarherferðinni. Þær
raddir sem kröfðust afsagnar
Barschels voru orðnar mjög há-
værar því jafnvel þó að hann
væri ekki persónulega ábyrgur
bæri honum skylda til að taka
afleiðingum þess að svakalegustu,
pólítísku ófrægingarherferð í
sögu Vestur-Þýskalands skuli
hafa verið stjórnað úr forsætis-
ráðuneytinu.
Reiner Pfeiffer, vitnið sem felldi Uwe Barschels af stóli forsætis-
ráðherra í Schleswig-Holstein.