Morgunblaðið - 26.09.1987, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. SEPTEMBER 1987
49
ar hans og leiðsagnar. Reyndist
hann mér góður uppeldisfaðir.
Margt kemur upp í hugann, þeg-
ar litið er til baka, minningar sem
aldrei verða metnar til verðs. Hug-
urinn fyllist af virðingu og þökk.
Mönnum eins og Sveini er gott að
kynnast.
Sveinn á Varmalæk var maður
söngs og gleði. Hann var oi-ðhagur
og hagmæltur og reyndist oft til-
lögugóður og fundvís á leiðir til að
leysa úr ýmsum deilumálum. Það
kom því af sjálfu sér, að hann
gegndi margvíslegum trúnaðar-
störfum fyrir sveitunga sína.
Snemma kenndi Sveinn mér gildi
vinnunnar, að fínna gleði og gaman
í gagnsömu verki. Hann hafði ein-
stakt lag á því að fá menn til þess
að vinna vel, án þess þó að beita
nokkurri þvingun. Það þótti bara
einhvem veginn sjálfsagt að ganga
rösklega að verki, þegar hann var
einhvers staðar nálægur.
Mér er líka minnisstætt að alltaf
þakkaði Sveinn okkur krökkunum
fyrir vinnuna að kveldi hvers ein-
asta vinnudags og lét okkur þannig
finna að verkin sem við unnum
voru þökkuð og metin að verðleik-
um. Þetta er þáttur í uppeldi og
verkstjóm sem oft vill gleymast.
En því gleymdi hann aldrei.
Sveinn lét okkur líka vita, ef
honum þótti verkið öðmvísi og lak-
ar af hendi leyst en honum fannst
að ætti að vera og þannig lærðist
það fljótt að hvert eitt verk er
áhugavert og skiptir máli.
Sveinn hafði alveg sérstaka
stjómunarhæfíleika. Engan mann
þekki ég, sem jafn lítið hefur þurft
fyrir því að hafa að fá fólk til að
vinna. Það kom hvorki með hávaða
né látum, heldur hljóðlega og hlý-
lega og eins og af sjálfu sér.
Ég hefí oft hugsað með mér að
Sveinn hefði átt að vera stjómandi
í stóm fyrirtæki, því að þar hefðu
þessir hæfíleikar hans notið sín
vel. I 10 ár var hann framkvæmda-
stjóri Slátursamlagsins á Sauðár-
króki og hefí ég heyrt marga
minnast stjómhæfni hans þar og
þeirrar frábæm verkstjómar sem
þeir nutu þar frá hans hendi.
Sveinn Jóhannsson á Varmalæk
var landskunnur hestamaður. Þeir
em orðnir nokkuð margir sem hafa
eignast hest frá þessum frænda
mínum. Og oft fylgdu þá fleiri á
eftir. Þeir sem eitt sinn höfðu keypt
hest af Sveini vildu gjaman eiga
viðskipti við hann aftur.
Hann hafði það fram yfír marga
aðra sem versluðu með hesta, að
yrði kaupandinn fyrir vonbrigðum
eða teldi að hesturinn reyndist ekki
í samræmi við það sem um var tal-
að, þá mátti bara skila honum aftur
eða fá einhvem annan hest í stað-
inn sem hentaði betur.
í aldaifyórðung fór hann árlega
í hrossasöluferðir norður í Vopna-
fjörð og Þingeyjarsýslur og held ég
að það hafí enginn annar leikið eft-
ir honum. Talar það sínu máli um
það hversu vel mönnum féllu við-
skiptin við hann.
Sveinn á Varmalæk átti marga
vini og var vinur vina sinna. Hann
var alltaf tilbúinn að hjálpa og veita
aðstoð ef til hans var leitað. Það
var alveg sama hver átti í hlut.
Sveinn var vel liðinn af öllum sem
þekktu hann og óvini held ég að
hann hafí ekki átt. Hann var ein-
staklega orðvar maður og ég man
ekki til þess að hann talaði illa um
nokkum mann.
Daginn sem Sveinn Jóhannsson
varð 21 árs, hinn 6. júní 1950,
kvæntist hann eftirlifandi konu
sinni, Herdísi Bjömsdóttur frá
Stóm-Ökmm. Þau hjónin vom al-
veg sérstaklega samhent og
samrýnd og orðlögð fyrir gestrisni
og höfðingsskap. Hjá þeim var allt-
af opið hús fyrir alla þá sem þangað
leituðu, hvort sem var á nóttu eða
degi.
Eg og Qölskylda mín munum
seint gleyma þeirri hlýju og alúð
sem þau hjónin sýndu alltaf og
ævinlega í hvert eitt sinn sem við
komum á heimili þeirra. Það þökk-
um við nú, þótt orðin séu fátækleg.
Góður drengur er genginn. Ég
sakna vinar og frænda. Þakklæti
fylgir góðum og fögmm minning-
um.
Hebbu, bömum hennar og bama-
bömum sendum við innilegar
samúðarkveðjur.
Kristján Gunnarsson
og fjölskylda.
Skjótt hefur sól brugðið sumri
því séð hef ég fljúga
fannhvíta svaninn úr sveitum
til sóllanda fegri.
Sofinn er nú söngurinn ljúfi
í svölum fjalldölum.
Grátþögull harmafugl hnípir
á húsgafli hveijum.
(J.H.)
Sveinn á Varmalæk er kallaður
burt.
Þrátt fyrir langt sjúkdómsstríð
var orðið eins og sjálfsagt að hans
ótrúlegi kjarkur, lífsvilji og að sama
skapi æðmleysi hefði betur í hverri
lotu, í glímu hans við „manninn
með ljáinn" þvi er höggið mikið,
og öll orð svo fánýt á slíkum stund-
um. En þegar vegir skiljast langar
mann til að þakka fyrir sig, þakka
fyrir að hafa átt vináttu slíks
manns, þakka fyrir gleðistundirnar,
þakka fyrir að hann skyldi vera til.
Skagaíjörður hefur misst einn
af sínum bestu sonum.
Sveinn Jóhannsson fæddist 6.
júní 1929, sonur þeirra mætu hjóna
Lovísu Sveinsdóttur og Jóhanns
Magnússonar búandi á Mælifellsá
í Lýtingsstaðahreppi, þar ólst hann
upp hjá foreldmm sínum.
6. júní 1951 kvæntist hann
Herdísi Björnsdóttur frá Stóm-
Ökmm í Blönduhlíð, byrjuðu þau
búskap sinn á Stóm-Ökmm og
bjuggu þar næstu fjögur árin. Árið
1954 fluttu þau að Varmalæk í
Lýtingsstaðahreppi og áttu þar
heimili síðan. Þau eignuðust 6 böm,
sem öll bera merki síns góða upp-
mna og uppeldis. Barriabörnin em
orðin 6.
Djúpur gmnntónn er horfínr. úr
hljómkviðu lífs hinna fjölmörgu vina
og vandamanna, en kannski læmm
við á því, að hlusta betur á hina,
meðan þeir hljóma. Þegar menn
eins og Sveinn á Varmalæk kveðja,
skilst manni, að eftir allt okkar
bjástur í þessu lífí, hefur það mest
gildi hveiju við höfum sáð í hugi
samferðafólksins. Sveinn var
óvenju heilsteyptur maður, í við-
skiptum vom orð hans gulls ígildi,
hann var hestamaður í víðri merk-
ingu þess orðs, og margt er það
fólk, erlent sem íslenskt, sem á
ógleymanlegar minningar frá ferða-
lögum á hestum um heiðar, dali og
öræfí þessa lands með honum. Fé-
lagsmálamaður var hann af besta
tagi, fólk hlustaði þegar Sveinn tók
til máls. Hann var hagmæltur vel,
söngmaður í besta lagi og ósjaldan
hefur Varmalækjarheimilið ómað
af söng, þar sem djúp bassarödd
hans hljómaði sterkt.
Samheldni fjölskyldunnar á
Varmalæk er einstök, gestrisni
heimilisins viðbmgðið, ótrúlegur
íjöldi fólks hefur gengið þar um dyr
og þegið veittan beina, sem ávallt
er fram borinn með gleði og hlýju.
Birting af-
mælis og
minningar-
greina
Morgunblaðið tekur af-
mælis- og minningargreinar
til birtingar endurgjaldslaust.
Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í
Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins í Hafnar-
stræti 85, Akureyri.
Við birtingu afmælisgreina
gildir sú regla, að aðeins em
birtar greinar um fólk sem er
70 ára eða eldra. Hins vegar em
birtar afmælisfréttir með mynd
í dagbók um fólk sem er 50 ára
eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð
að handrit séu vel frá gengin,
vélrituð og með góðu línubili.
Sveinn var bundinn heimili sínu
og átthögum sterkum böndum, og
sveitungar hans áttu hauk í homi
þar sem hann var. í gegnum allt
hans veikindastríð var alltaf ein
hugsun efst á baugi, að komast
heim að Varmalæk. Nú er Sveinn
á Varmalæk kominn heim á annan
stað meira að starfa guðs um geim.
Kæra Hebba, og fjölskyldan öll, við
hjónin vottum ykkur dýpstu samúð.
Þar sem góðir menn fara, þar
eru guðs vegir.
Hann var sannur maður.
Glaðir skulum allir að öllu
til átthaga vorra
horfa, er héðan sá hverfur,
oss hjarta stóð nærri,
Veit ég, er heimtir sér hetju
úr harki veraldar
foringinn tignar, því fagna
fylkingar himna.
(J.H.)
Sólveig Stefánsdóttir
í dag, laugardaginn 26. septem-
ber, kl.14, verður Sveinn Jóhanns-
son, kaupmaður og bóndi á
Varmalæk í Skagafírði, jarðsunginn
frá Reykjakirkju í Tungusveit.
Hann fæddist á Mælifellsá í Lýt-
ingsstaðahreppi, Skagafírði, og ólst
þar upp í foreldrahúsum, þeirra
Lovísu Sveinsdóttur frá Mælifellsá
og Jóhanns Magnússonar frá Gil-
haga.
Sveinn varð strax á unga aldri
mjög hneigður til hestamennsku,
ungur fór hann í langar göngur á
Eyvindastaðaheiði og þótti það sæti
vel skipað í gangnaröðinni þar sem
hann var. Rétt eftir fermingaraldur
var hann við fjárvörslu með föður
sínum á Kili, þangað er löng og
erfíð leið úr byggð og seinfarið með
lyfjahesta. Lýsing Sveins á um-
hverfinu er haldið var heim síðsum-
ars er svona:
Lyngbörð Qalla lituð grá,
liljan vallar kalin.
Blóm sér halla bölum á,
bjarkir falla í valinn.
Hagmælsku erfði hann í ríkum
mæli frá ættum foreldranna. Á 250
manna ættarmóti Mælifellsárættar,
sem haldið var fyrir mánuði, var
flutt kveðja í bundnu máli frá
Sveini sem þá lá fársjúkur á Sauð-
árkróksspítala og þeirri kveðju
fylgdu óskir frá fjölskyldu hans til
frændfólksins ásamt viskíglasi til
handa þeim sem skála mætti fyrir
glöðu ættarmóti. Einnig bauð hann
þar hestvagn fólki til skemmtunar.
Þessa höfðingsskapar verður
lengi minnst með hlýjum hug og
þakklæti. Menn fundu þá einlægu
gleði og góðvild sem ávallt ríkti í
samskiptum Sveins við samferða-
mennina.
Auk kaupmennsku og búskapar
á Varmalæk var Sveinn í mörg ár
framkvæmdastjóri Slátursamlags
Skagfírðinga á Sauðárkróki, en
ríkasti þátturinn í starfi hans var
hestamennskan og þar við tengdist
ferðamannafyrirgreiðsla og verslun
með hross. I þeim röðum er stór
vinahópur sem nú kveður góðan
félaga með söknuði. Þó í mörgu
væri að snúast heima og að heiman
var Sveinn í ýmsum félagsmálum
sveitarinnar og söng í nokkur ár
með Karlakómum Heimi.
Þann 6. júní 1951 giftist Sveinn
Herdísi Bjömsdóttur frá Stóm-
Okrum í Blönduhlíð í Skagafírði og
hófu þau búskap á Varmalæk, en
vegna atvinnu Sveins sem mjólk-
urbílstjóri í Blönduhlíðinni fluttist
heimili þeirra hjóna að Stóm-
Ökmm um þriggja ára skeið og
síðan aftur að Varmalæk. Þau
Sveinn og Herdís eignuðust 5 böm
sem öll em uppkomin. Þau em:
Lovísa, Bjöm, Sigríður, Gísli og
Ólafur Stefán.
Hebba eins og við köllum hana,
hefír staðið frábærlega vel við hlið
eiginmanns síns í margra ára sjúk-
dómsbaráttu hans. Megi æðri
máttarvöld veita henni styrk í henn-
ar söknuði.
Á 59. aldursári er nafni minn og
frændi kvaddur burt af þessu til-
vemstigi en minningin lifír um
góðan dreng og athafnamann sem
aldrei lét bugast og hélt reisn sinni
til síðasta dags.
Samúðarkveðjur sendi ég fjöl-
skyldunni á Varmalæk, svo og
öðmm vandamönnum.
Sveinn S. Pálmason
frá Reykjavöllum.
Libby/
Stórgóða tómatsósan