Morgunblaðið - 09.10.1987, Page 11

MORGUNBLAÐEÐ, FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1987
11
Auðna mun ráða
Bókmenntlr
Erlendur Jónsson
Kristinn Reyr: AUÐNUSPIL.
Reykjavík, 1987.
Kristinn Reyr er margra bóka
höfundur. Sennilega er hann kunn-
astur fyrir ljóð sín. En hann er
einnig leikritahöfundur. Og hér er
einmitt leikrit á ferð. Sviðsverk í
tveim hlutum, átta atriðum, stend-
ur á titilsíðu. Fyrri hlutinn »gerist
í höfuðborginni eftir stríð« en
seinni hlutinn »gerist á Tanga
árum áður«. Þannig er byijað á
endinum en endað á byijuninni og
hlýtur slíkt að teljast óvenjulegt í
skáldverki af þessu tagi. Enda tek-
ur nokkum tíma að átta sig á
þeirri tilhögun mála.
Ekki veit ég hversu auðvelt
reynist að setja þetta á svið; ekki
heldur hvort höfundur hefur ein-
dregið samið verkið með sviðsetn-
ingu í huga. Sumt setur rithöfund-
ur saman fyrir sjálfan sig fyrst og
fremst — til að segja eitthvað sem
honum liggur á hjarta. Vera má
að Kristinn Reyr hafi skrifað leik-
rit þetta á þeim nótunum.
Að mínum dómi er fyrri hluti
Auðnuspils bæði leikrænni og
skemmtilegri. í fyrri þætti hittast
gamlir kunningjar eftir nokkum
aðskilnað á stormasamri ævi.
Saumakona, sem kölluð er fóstra,
lífgar upp á stemmninguna. Tilsvör
persónanna em afdráttarlaus og á
eðlilegu talmáli. Á leiksviði væri
Kristinn Reyr
þessi byrjun hressileg. Maður segði
að hún lofaði góðu um framhaldið.
En framhaldið reynist allt á
annan veg en búast mætti við. í
seinni hlutanum em mun fleiri
persónur, fullmargar, sýnist mér í
ekki lengra verki; en í leikritinu
em þær alls átján auk veisiugesta
og radda. Dálaglegur fyöldi það.
Dátar em í landi. Og þama er
Gray foringi í hópi góðglaðra ís-
lendinga. Partístemmningin er
kunnugleg, bæði úr skáldskap og
vemleika. Gray foringi talar ensku
eða bjagaða íslensku. íslendingun-
um er líka gjamt að sletta ensku,
eða blendingi af íslensku og ensku,
bæði til að þóknast útlendingnum
og eins til að krydda mál sitt. Þess
Stykkishólmur:
Talið nauðsynlegt
að stækka hótelið
Stykkishólmi.
AÐALFUNDUR Hótelfélagsins Þórs hf. i Stykkishólmi var nýlega
haldinn. Gissur Tryggvason formaður setti fundinn og greindi frá
fundarefnum og bauð hluthafa velkomna. Hann gat þess að hótelið
hefði nú starfað í 10 ár og væri þetta því hátíðarfundur. Hótelrekstur-
inn væri i sókn og aðsóknin færðist með hveiju ári i aukana. Hann
skipaði Ellert Kristinsson forseta bæjarstjómar sem fundarstjóra en
Áma Helgason sem ritara.
Gissur flutti síðan skýrslu stjómar
um batnandi hag hótelsins og meiri
umsvif. Ýmis tæki hafa verið keypt
á árinu til að létta starfið, s.s. bif-
reið til að flytja mat tii dvalarheimilis
fyrir aldraða, en hótelið hefir frá
byrjun annast matseld fyrir það.
I ár hefir hótelbyggingin verið
máluð öll að utan og ýmislegt fært
til betri vegar. Rekstrarreikningur
1986 sýnir sölu veitinga og þjónustu
fyrir tæpar 20 milljónir og herber-
gjaleigu rúmar 7 milljónir. Laun
greidd voru rúmar 9 millj. og vöru-
notkun lík. Afskriftir tæpar 4 millj.
Niðurstöður efnahagsreiknings voru
72 millj. og skuldir um 10 millj.
Hlutafé er rúmar 20 millj. og var
mikið rætt um að auka það og bjóða
út nýja hluti.
Mikill tími fór í umræður um
stækkun hótelsins sem talið er að
þurfi að verða að veruleika sem
fyrst, því nýting gistirýmis fer alltaf
vaxandi. Hótelstjórinn lagði fram
skrá um nýtingu gistirýmis sl. 2 ár
sem sýnir 12% aukningu. Þá er þeg-
ar farið að skrá gesti fyrir næsta
sumar. í fyrra var stjóminni falið
að gera athuganir á kostnaði við
stækkun og hugmyndir um hvað
væri hentugast og um leið ódýrast
og varanlegast. Leitaði hún álits
sérfróðra manna og lagði það fyrir
fundinn, en mun halda áfram að
athuga þetta mál og undirbúa fram-
kvæmd þess, en það fór ekki milli
mála að allir voru einróma með því
að stækka, því með álíka þróun
væri skammt þess að bíða að hótelið
væri of lítið. Hótelstjórinn, Sigurður
Skúli Bárðarson, taldi að súmarstarf
hótelsins yrði að hefjast í maí og
standa til október.
háttar málblanda er alltaf hæpin
í leikriti nema brýn nauðsyn krefji
og þá í smáum skömmtum. En
líklega hefur höfundi þótt það
hæfa í þessu dæmi, raunsæis
vegna. Og þama kemur líka í ljós
hvað höfundur er að gera með
dáta á sviðinu, meðal annars í þess-
ari leiksviðslýsingu fyrir síðasta
atriði: »íslandskortið á ská upp úr
Ruslatunnunni. Suðvesturhom
þess niðri í henni.« Einnig í þessum
orðum sem dmkkinn maður hellir
yfir Gray foringja: »Þína skál —
ástmögur frelsisgyðjunnar sem að
skapaði með sér gullöldina héma
á Tanga. Svo að nú er allt í þessu
fína. Þessu fínasta fína þar sem
ekkert var nema eymd og vol-
æði...«
Með hliðsjón af uppbyggingu
þessa leikrits og gerð allri, per-
sónuijölda til að mynda, má
sennilega líta á þetta sem lestrar-
verk fyrst og fremst; síður virðist
það til sviðsetningar fallið. Nema
þá með breytingum af því tagi sem
leikstjórum einum er lagið að fram-
kvæma.
Höfundur hefur lengi verið bú-
settur í Keflavík sem fyrrum var
sjávarpláss en hefur með tímanum
vaxið og auðgast, meðal annars
af nálægð við herinn og völlinn.
Hvort tveggja er hér rækilega í
sjónmáli. Þijú atriðin í seinni hluta
gerast á verbúðarkontór svo dæmi
sé tekið. Og partí með Könum
reynist örlagaríkt. Undir lokin ge-
rist auðnan fallvöld í meira lagi.
Stórbruni, meðal annars, minnir á
frystihúsabruna marga sem orðið
hafa í sjávarplássum víðs vegar
um land á undanfömum árum.
Sitthvað kann því að skírskota til
heimamanna, sem hafa aðstæður
fyrir augum, fremur en til lesenda
í Qarlæger þá hreint ekki svo að
skilja að Keflavík og völlurinn séu
ekki í sviðsljósinu, síður en svo!
Auðnuspil er ádeiluverk og sver
sig sem slíkt í ætt með öðrum
þvílíkum, um það er víst engum
blöðum að fletta.
Söngtexti er í leikritinu og með-
fylgjandi lag sem höfundur hefur
sjálfur samið. Vel hefði mátt hugsa
sér meira af slíku.
Jónas Ingimundarson
Kristinn Sigmundsson
Ljóðalistflutningur
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Tvær síðast liðnar vikumar
hafa þeir listvinimir Kristinn Sig-
mundsson baritonsöngvari og
Jónas Ingimundareon pianóleikari
flutt þeim, er fylgjast vel með því
sem er í boði á tónlistarsviðinu,
nokkra lagaflokka og viðeigandi
aukalagaflokk, eins og söngvar-
inn kynnti fjögur skemmtileg lög
eftir Reyni Axelsson.
Lagaflokkamir voru Diehterli-
ebe eftir Schumann, við ýmis
konar ástarljóð eftir Heine, sem
tónskáldið steypti í eina listræna
heild með dæmalaust fallegu tón-
efni sínu. Þar eftir var hinn fallegi
þriggja laga flokkur Jóns Þórar-
inssonar Of Love and Death, við
kvæði eftir Rosetti. Þriðji laga-
flokkurinn var Don Quichotte á
Dulcinée eftir Ravel. Lagaflokkur
þessi er frá tónskáldsins hálfu
bæði til fyrir kammersveit og
píanó og talið vera eitt af allra
síðustu tónverkunum sem Ravel
lauk fullkomlega við (1932—33)
en nokkru áður, eða 1927, hafði
honum verið ráðlagt að taka sér
ársfrí og hvflast, en hann þjáðist
af blóðleysi er síðar mun hafa
ágerst svo að sfðustu árin gat
hann hvorki talað né skrifað. La-
gaflokkur Ravels var saminn fyrir
kvikmyndafélag sem ætlaði
bassasöngvaranum Sjeljapín að
leika Don Kikóta, en vegna ósætt-
is við Ravel, var Jacques Ibert
fenginn til að vinna verkið.
Siðasti lagaflokkurinn var svo
Childhood fables for grownups
eftir Irving Fine (1914—62)
bandarískan tónsmið og hljóm-
sveitarstjóra, sem lærði hjá Piston
og síðar hjá Nadiu Boulanger.
Framan af samdi hann í „ný-
klassískum" stfl en tók síðar upp
tólftóna-tækniaðferðir án þess þó
að hafna tónfesti tóntegunda-
bundinna aðferða. Meðal verka
eftir hann er blásarakvintett
(1948) og sinfónía (1962).
Kristinn Sigmundsson er feikna
mikill túlkandi einkum þó á leik-
ræna sviðinu en í túlkun tilfinn-
inga er hann stundum of haminn
eða allt að því hlutlaus, t.d. eins
og í lagaflokk Schumanns. Þar
var aftur á móti leikur Jónasar
með því fallegasta og tilfínning-
aríkasta sem hann hefur gert,
enda eru eftirspilin og þó einkum
niðurlag verksins smíð snillings
sem bæði er að upplifa mestu
hamingjuár sín og uppskera laun
fyrir margra ára ögun og leit eft-
ir fullkomnun i listsköpun sinni.
Lagaflokkur Jóns Þórarinssonar
var einstaklega vel sunginn og
nýtur verkið sín mun betur í pía-
nógerðinni en með undirleik
hljómsveitar, enda var túlkun
Kristins og Jónasar sérlega vel
útfærð.
Seinni hluti tónleikanna var svo
allur á nótum gamanseminnar,
fyrst Lög Ravels um Don Kikóta,
þá gamansöm bamalög um ýmis
dýr eftir Irving Fine og aukalögin
eftir Reyni Axelsson, stærðfræð-
ing og mikinn áhugamann um
tónlist. í slíkri tónlist leikur allt á
lukkuhjólum hjá Kristni og ekki
dró Jónas heldur af sér en þar
naut hann góðrar tækni sinnar
og næmi fyrir hinu skoplega.
Ýmislegt annað var rætt á fundin-
um, svo sem að fleiri aðilar kæmu
til samstarfs. Þá var stjómin endur-
kosin en hana skipa Gissur Tryggva-
son formaður, Sturla Böðvarsson og
Ólafur Steinar Valdemarsson. Á
þessu tíu ára tímabili hafa 3 hótel-
stjórar verið við hótelið, en Sigurður
Skúli lengst eða 6 ár. Var hótel-
stjóra og starfsfólki þökkuð hagnýt
störf í þágu hótelsins. Það fór ekki
milli mála að á fundinum ríkti mik-
ill áhugi fyrir framgangi hótelsins
og ferðaþjónustu allri. Reynsla
síðustu ára sýnir glögglega að
Stykkishólmur hefir mörg og glæsi-
leg tækifæri og þeir ferðamenn sem
sótt hafa Stykkishólm heim, eru yfír-
leitt allir á sama máli um að það
sé ævintýraríkur blær yfír Breiða-
firði, sem dregur fólk að, og öll þau
tækifæri sem fólk fær til skoðunar
eyja og umhverfis. Er ekki vafi á
að eftir þennan fund verður settur
skriður á það að hótelrými verði
stækkað. Engin lyfta er enn í hótel-
inu en í upphafí var gert ráð fyrir
lyftu og verður það því öruggt að
lyftan kemur. Nokkuð var rætt um
aðstöðu fatlaðra í hótelinu og var
mikill áhugi fyrir því að allt verði
gert til þess að auðvelda fötluðu
fólki eðlilegan umgang um það.
Morgunblaðinu og fréttaritara var
þakkað sérstaklega fyrir góða kynn-
ingu á ferðamálum hér í bæ og þá
sérstaklega hve góðar og sannar
upplýsingar það hefði flutt af hótel-
málum hér.
Fundi var síðan slitið en hótelið
bauð að fundi loknum hluthöfum til
hádegisverðar í tilefni 10 ára áfanga.
— Ámi
Hreppsnefnd Borgarfiarðarhrepps:
Framkvæmd niðurskurðar
vegna riðu gagnrýnd
HREPPSNEFND Borgarfjarðar-
hrepps átelur að fyrst nú i
sláturtíð sé farið að huga að því
hvernig staðið verði að förgun
fjár af riðubæjum á þessu hausti.
Kemur þetta fram i ályktun sem
samþykkt var á fundi nefndar-
innar þann 4. október sl. eftir
að fjallað hafði verið um niður-
skurð sauðfjár af riðubæjum.
í ályktuninni segir einnig:
„Bændur hafa ekki haft ástæðu
til að ætla annað en slátrun fjárins
yrði í sláturhúsum með venjulegum
hætti. Nýframkomin áform um
svæfíngu fjárins og síðan dysjun
mælast illa fyrir meðal margra
bænda.
Nefndin telur það lágmarkskröfu
að baéndur eigi val um það að senda
fé sitt í sláturhús án þess að það
valdi þeim útgjaldaauka. Bændur
afhendi fé sitt á bfl við fjárhús eða
rétt og fái að ráða forgunaraðferð
þess fjár, sem dysjað verður.
Að minnsta kosti verði kjöt af
veturgömlu fé metið og sæti venju-
legri meðferð. Nefndin telur það
mjög misráðið ef ekki verði notað
þetta tækifæri til að setja á markað
talsvert af kjöti af veturgömlu fé,
sem til fellur á þessu hausti. Flest-
ir telja það kjöt bera af öðru
kindakjöti að gæðum. Aukið fram-
boð af því myndi trúlega auka
kjötneysluna.
Förgunarverð miðist við inn-
leggsverð kindar með 25 kg falli í
stað 24 kg, sem sauðfjársjúkdóma-
nefnd leggur til. Vissa er fyrir því
að fé i Borgarfirði er í þyngra lagi.
Þessi hækkun á viðmiðunarfalli,
sem lögð er til, myndi að líkindum
draga úr því að óskað yrði eftir
flokkun og mati fjárins með því
umstangi, sem því fylgir."
Sálfræðistöðin:
Námskeið til að ná
betri árangri í starfi
SÁLFRÆÐISTÖÐIN sf. gengst
fyrir námskeiði um hæfileika og
starfsframa þar sem þátttakend-
um er gefið markvisst hjálpartæki
til að ná betri árangri f starfi og
nýta hæfileika sina sem best. Er
þetta námskeið ein af helstu nýj-
ungum í vetrardagskrá Sálfræði-
stöðvarinnar.
Námskeiðið er haldið dagana 15.,
16. og 17. október á Hótel Loftleið-
um. Leiðbeinendur verða forstöðu-
menn Sálfræðistöðvarinnar,
Álfheiður Steinþórsdóttir og Guð-
finna Eydal.
í fréttatilkynningu segir að á nám-
skeiðinu verði annars vegar boðið
upp á hæfíleikamat, þannig að hver
þátttakandi fær metnar sterkar og
veikar hliðar í starfi. Hver og einn
fær linurit yfir þá þætti sem taldir
eru skipta sköpum fyrir velgengni í
starfi og stjómunarstörfum. Hins
vegar eru kenndar aðferðir til að
greina samskipti, svokölluð boð-
greiningartækni sem miðar að því
að auka meðvitund fólks á því hvaða
stjómunarstfl það hefur í samskipt-
um, auka jákvætt samstarf á vinnu-
stað og minnka ágreining og deilur.