Morgunblaðið - 02.06.1988, Qupperneq 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. JÚNÍ 1988
Meindýr;
Húsamaur heijar á híbýli
fólks í auknum mæli
Rottugangur eykst að vorlagi
ROTTUR og önnur meindýr eru
meira áberandi að vorlagi en á
öðrum árstímum. Þau skriða
upp úr holræsunum og eiga til
að leita inn i híbýli manna. Þar
sem skolplagnir eru lélegar eða
opnar vegna bilana kveður mest
að ófögnuðinum og á það helst
við um eldri og grónari hverfi
borgarinnar. Hin siðari ár hefur
húsamaur tekið sér varanlega
bólsetu í Reykjavík og þeim til-
fellum fjölgar þar sem nýklakt-
ar húsamaursdrottningar heija
á hibýli fólks.
„Mannúðlegra" rottueitur
Asmundur Reykdal, meindýra-
eyðir borgarinnar, sagði að mein-
dýr í híbýlum manna væru ekki
stórvægilegt vandamál en bætti
þvi við að auðvitað mætti setja
spumingarmerki við hvað má telja
eðlilegt ástand, fáar kvartanir eða
engar. Eitrað er um alla borg að
vorlagi svo halda megi meindýrun-
um í skefjum, mest í holræsi og
við útföll þeirra.
Aður virkaði rottueitur á þann
veg að iður dýranna brunnu, en
Húsamaur, Hypoponera punctatissima, vængjuð drottning.
Drottningamar em stærstar, 3,5—3,8 mm, þernuraar 2,5—3,2
mm og karldýnn 3,4—3,6 mm. Litur er breytilegur, frá rauðgul-
um í dökkbrúnan lit.
Borgaðu rafmagnsreikninginn
áður en þú ferð í fríið!
Þáverður heimkomanánægjulegri
Það er ómetanlegt að komast í
gott sumarfrí en það er líka notalegt að
koma heim aftur — ef allt er í lagi. Áður
en við förum göngum við tryggilega frá
öllu. Við greiðum rafmagnsreikninginn
svo að heimilistækin geti sinnt skyldum
sínum í fjarveru okkar og þjónað okkur
strax við heimkomuna.
ódýra orku, ef þeir aðeins greiða fyrir
hana á eðlilegum tíma. Verði misbrestur
þar á bætast við dráttarvextir — og þá er
líka stutt í hvimleiða lokun.
Rafmagnsreikningar eru sendir út á
tveggja mánaða ffesti. Eindagi þeirra er 15 dögum
eftir útgáfúdag. Ef reikningur hefur ekki verið
greiddur á eindaga reiknast á hann háir dráttar-
vextir.
Dreifikerfi Rafmagnsveitu Reykja-
víkur er eitthvert hið öruggasta í heimi. Láttu rafmagnsreikninginn haía
Viðskiptavinirnir geta treyst á góða og forgangl
m
RAFMAGNSVEITA
REYKiAVÍKUR
SUDURLANDSBRAUT 34 SÍMI686222
LystugTÍ dýr en rottur finnast
ekki og þær fara víða í leit að
æti. Þar em hibýli manna ekki
undanskilin.
nú eru notuð „mannúðlegri efni“,
sem svæfa þau hægt og rólega
og kvalalaust. Ásmundur telur
rottumar ekki stórvægilegt vanda-
mál, en þó verði að hafa allan
vara á og fylgjast með ástandi
skólplagna. Holræsaframkvæmd-
imar á vegum Reykjavíkurborgar,
sem nú er að mestu lokið, koma
líka til með að fækka til muna
vinjum rottanna.
Húsamaurinn
Undanfarin ár hefur borið meira
en áður á svokölluðum húsamaur,
sem getur verið illur viðureignar.
Maursins hefur orðið vart í stöð-
ugt ríkari mæli í híbýlum á
Reykjavíkursvæðinu og víðar um
land og sums staðar hefur hann
orðið meiriháttar vandamál. í
grein eftir þá Erling Ólafsson og
Sigurð H. Richter, sem birtist í
Náttúmffæðingnum árið 1985,
segir að maurar þessir séu taldir
meðal frumstæðustu mauranna.
Þeir eru rándýr, sem lifa einkum
á öðrum smádýrum. Þeir mynda
bú, eins og aðrar búmaurategund-
ir, með hundruðum eða jafnvel
þúsundum einstaklinga. í búunum
eru drottningar, þemur og karl-
dýr.
Frá árinu 1974 hefur húsa-
maurinn fundist í nokkrum tugum
húsa hér á landi. Það er sameigin-
legt flestum þessara tilfella, að
mauramir hafa komið upp í kjöll-
umm eða jarðhæðum húsanna,
einkum í baið- og þvottaherbergj-
um og bú hafa fundist í kyndiklef-
um og holrúmum inni í baðher-
bergjum. Oftast hafa mauramir
komið út um spmngur eða göt í
gólfí eða veggjum, þar sem leið
er greið upp úr húsgmnni. Upp-
fylling undir gólfplötu sígur gjam-
an með ámnum og myndast þá
holrúm undir henni, þar sem dýrin
g^eta haft bú sin. Oft hefur það
sannast, að skólplagnir í þessum
húsgmnnum hafa verið laskaðar
eða lekar, en samskeyti losna
gjaman í sundur þegar uppfylling
sígur. Einnig hafa gamlar lagnir
stundum náð að morkna í sundur.
Fyrir þessa raka- og hitasæknu
tegund em skilyrði því ákjósanleg
við þessar aðstæður, nægur raki
og æskilegur hiti, einkum þar sem
frárennsli hitaveitu er leitt niður
í skólplagnimar.
Drottningar í þúsundatali
í verstu tilfellum koma maur-
amir fram í dagsljósið í hundmða-
eða þúsundatali. Þeir maurar, sem
fólk verður vart við, em undan-
tekningarlítið vængjaðir. Er þar
um að ræða nýklaktar drottning-
ar, sem em að dreifa sér burt frá
uppeldisstöðvunum.
Dreifíng mauranna getur farið
fram á margan hátt. í fyrsta lagi
er ljóst, að húsamauramir koma
helst upp í eldri húsum, þar sem
skólplagnir em famar að gefa sig.
Einnig hefur þeirra orðið vart í
nýrri húsum, þar sem húsgmnnar
hafa sigið. Nýju hverfín í austur-
hluta borgarinnar virðast enn laus
við ófögnuðinn, enda em lagnir
þar eflaust enn í besta standi. í